با توجه به نتیجه بدست آمده برای متغیر آگاهی کتابداران، یک رابطه مثبت و معنادار بین میزان آگاهی کتابداران و مراجعه کاربران به کتابخانه‌های عمومی وجود دارد که این امر نشان‌دهنده اهمیت سطح تحصیلات و آگاهی کتابداران، برای ارائه خدمات مطلوب به کاربران کتابخانه است. به عبارت دیگر، هر اندازه که کتابخانه‌های عمومی از کتابداران متخصص و زبده برخوردار باشند، انتظار می رود که کاربران بیشتری به کتابخانه‌های عمومی مراجعه کنند. در واقع، امروزه مانند گذشته، کتابخانه انبار اطلاعات و کتابدار انباردار کتابخانه نیست؛ بلکه کتابخانه جایی است که منابع و اطلاعات موجود در آن به شکلی منظم و سازمان‌دهی شده توسط متخصص اطلاعات، در اختیار کاربران کتابخانه قرار می‌گیرد و ایفای چنین نقش مهمی، تنها توسط کتابداران متخصص و آشنا به نیازهای کاربران کتابخانه است که می‌تواند به خوبی اجرا شود. با کسب آخرین اطلاعات و کسب دانش روز است که کتابداران می‌توانند در عصر انفجار اطلاعات، به مدیریت دانش و ارائه خدمات اطلاع‌رسانی به افراد و سازمان‌ها بپردازند. نتیجه بدست آمده برای این سؤال از پژوهش، با پژوهش انجام‌شده توسط صافی (۱۳۷۹) همخوانی و مطابقت دارد.

«مؤلفه‌های مرتبط با عوامل محیطی»
«نتایج حاصل از بررسی میزان ارتباط بین موقعیت مکانی کتابخانه‌های عمومی و مراجعه کاربران به کتابخانه‌های عمومی»
با توجه به نتیجه بدست آمده برای این سؤال از پژوهش، بین موقعیت مکانی کتابخانه‌های عمومی و مراجعه کاربران به کتابخانه‌های عمومی، رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. بنابراین، چنین می‌توان استنباط کرد که هرچه کتابخانه‌های عمومی، به لحاظ موقعیت مکانی در محلی مناسب قرارگرفته باشند، انتظار می­رود که افراد بیشتری به کتابخانه‌های عمومی مراجعه نمایند. با توجه به اینکه کتابخانه‌های عمومی مراکزی هستند که می‌بایست در دسترس تمامی افراد و اقشار جامعه قرار گیرند، تعیین مکانی که کتابخانه عمومی در آن واقع شود، بسیار مهم است. پژوهش‌ها نشان داده است که مکان، عاملی مهم برای کاربران می‌باشد و مکان مناسب باعث افزایش میزان استفاده از کتابخانه خواهد شد (دهداری راد و دیده­گاه، ۱۳۸۸، ص۱۷۲). محل مناسب و مرکزیت برای کتابخانه‌های عمومی از اهمیت زیادی برخوردار است. کتابخانه‌ای که در یک منطقه پرجمعیت واقع‌ شده و دارای پارکینگ عمومی و فضای سبز باشد قطعاً مراجعان بیشتری را پذیرا خواهد بود (عازم،۱۳۸۶). بنابراین لازم است که از همان ابتدای تأسیس کتابخانه، برای انتخاب بهترین موقعیت کتابخانه، از مهندسین، معماران و حتی مراجعان محلی کتابخانه، راهنمایی و مشورت خواست.
نتایج بدست آمده برای این سؤال از پژوهش، با پژوهش‌های انجام‌شده توسط خوشرو (۱۳۸۵)، صافی (۱۳۷۹)، معرف زاده و ایرجی (۱۳۸۸)، مگرث^[۹۴]و دیگر همکاران (۱۹۹۴)، شوانز^[۹۵] (۲۰۰۲)، موسسه استیف تانگ لسن آلمان و انجمن کتابخانه‌های آلمان (۲۰۱۱) و وورتمن^[۹۶] (۲۰۱۲) مطابقت و همخوانی دارد.
«نتایج حاصل از بررسی میزان ارتباط بین دوری و نزدیکی کاربران به کتابخانه‌های عمومی و مراجعه آن‌ها به کتابخانه‌های عمومی»
نتیجه‌ای که برای این سؤال از پژوهش حاصل شد حاکی از آن است که بین دوری و نزدیکی کاربران به کتابخانه‌های عمومی و مراجعه آن‌ها به کتابخانه‌های عمومی، رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد. یعنی نمی‌توان با اطمینان بالایی گفت که هرچه محل سکونت افراد یک جامعه به کتابخانه‌های عمومی نزدیک­تر باشد، این انتظار می رود که در مراجعه هر چه بیشتر افراد جامعه به کتابخانه‌های عمومی تأثیرگذار باشد. به عبارت دیگر، نمی‌توان دوری و نزدیکی افراد به کتابخانه‌های عمومی را به عنوان عاملی پیش برنده در مراجعه و عاملی بازدارنده در عدم مراجعه افراد به کتابخانه‌های عمومی در نظر گرفت. نتایج حاصل از انجام آزمون همبستگی پیرسون برای این سؤال، با پژوهش‌های انجام‌شده توسط کیانی و دیگران (۱۳۸۹)، مگرث و دیگر همکاران (۱۹۹۴) و سین و کیم (۲۰۰۸) مطابقت ندارد.

۵ – ۲ – ۲ تحلیل فرضیه‌های پژوهش

فرضیه اول: نتایج بدست آمده برای فرضیه اول پژوهش، نشان‌دهنده این واقعیت است که اگر چه بین شرایط اقتصادی و میزان مراجعه کاربران به کتابخانه‌های عمومی یک رابطه مثبت و معنی‌دار وجود دارد؛ اما زمانی که متغیر تحصیلات را به عنوان متغیر میانجی در نظر می‌گیریم، این رابطه بی‌معنی می‌شود. یعنی شرایط اقتصادی خوب کاربران با توجه به سطح تحصیلات آن‌ها نمی‌تواند به عنوان عاملی مهم جهت مراجعه هرچه بیشتر کاربران به کتابخانه‌های عمومی محسوب شود. به عبارت دیگر، شرایط اقتصادی به تنهایی به عنوان عاملی جهت مراجعه است، اما وقتی سطح تحصیلات را در نظر می‌گیرم این رابطه معنادار نمی‌شود. با جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی و نشریات علمی پژوهشی داخلی و خارجی تا سال ۱۳۹۳، پژوهشی که به بررسی رابطه بین این متغیرها بپردازد، یافت نشد.
فرضیه دوم: نتایج حاصل از انجام آزمون‌های آماری برای فرضیه دوم پژوهش، نشان‌دهنده این امر است که بین عوامل مورد نظر و جنسیت رابطه معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر هشت مؤلفه مورد مطالعه در این پژوهش که شامل: شرایط اقتصادی، سطح خدمات ارائه‌شده، نهادهای تربیتی، دوری و نزدیکی، موقعیت کتابخانه، مدیریت کتابخانه، خانواده و آگاهی کتابداران است که رابطه این مؤلفه‌ها با جنسیت رابطه مستقیم و معناداری نیست؛ که نتایج به دست آمده برای این فرضیه با پژوهشی که توسط تقی پناهی و دیانی با عنوان «بررسی عوامل موثر بر انگیزه‌های مطالعه در دانش‌آموزان ابتدایی و راهنمایی» (۱۳۸۷) مطابقت و همخوانی ندارد از سوی دیگر، با پژوهشی که توسط گورمن با عنوان «الگوی جستجوی اطلاعات و استفاده از کتابخانه‌های دانشگاهی و تخصصی» (۱۹۹۰) همخوانی و مطابقت دارد.
فرضیه سوم: نتایج بدست آمده در ارتباط با فرضیه سوم پژوهش، نشان‌دهنده این امر است که بین هشت مؤلفه پژوهش با سطح تحصیلات کاربران، رابطه معناداری وجود ندارد. به عبارت دیگر، سطح تحصیلات کاربران کتابخانه را نمی‌توان به عنوان عاملی مهم، جهت مراجعه هرچه بیشتر کاربران به کتابخانه‌های عمومی محسوب کرد. در واقع، این فرضیه رایج که افرادی که از سطح تحصیلات بالایی برخوردار هستند، بیشتر از سایرین به مطالعه روی می‌آورند، در اینجا کاملاً رد می‌شود. بنابراین لازم است که در سیاست‌ها بازنگری کرده و فرصت‌ها و شرایط برابر را برای تمامی افراد جامعه فراهم نمود تا کتابخانه بتواند به سطح گسترده‌تری از مردم خدمات ارائه بدهد و هیچ فردی در جامعه نباشد که علارغم تمایل به مطالعه و استفاده از کتابخانه، با توجه به محدودیت‌های موجود، از رفتن به کتابخانه‌های عمومی محروم شود. نتیجه بدست آمده برای این فرضیه از پژوهش، با پژوهش‌های انجام‌شده توسط معرف زاده و ایرجی با عنوان «بررسی عوامل ترغیب‌کننده و بازدارنده مطالعه در میان مراجعان کتابخانه‌های عمومی شهرستان ماهشهر» (۱۳۸۸) و تقی پناهی و دیانی با عنوان «بررسی عوامل موثر بر انگیزه‌های مطالعه در دانش‌آموزان ابتدایی و راهنمایی» (۱۳۸۷) همخوانی و مطابقت دارد.
فرضیه چهارم: با توجه به آزمون همبستگی اسپیرمن و نیز آزمون تفاوت برای فرضیه چهارم پژوهش، بین هشت مؤلفه مورد نظر پژوهش و میزان درآمد افراد، در مراجعه آن‌ها به کتابخانه‌های عمومی، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر، هشت مؤلفه مورد نظر، با توجه به سطح درآمد کاربران، می‌تواند به عنوان عاملی مهم در مراجعه هر چه بیشتر کاربران به کتابخانه‌ها عمومی محسوب گردد؛ که درباره شرایط اقتصادی در سؤال اول پژوهش، توضیحات کامل داده شد.
فرضیه پنجم: با توجه به نتایج آزمون آماری همبستگی اسپیرمن و آزمون تفاوت برای فرضیه پنجم پژوهش، چنین می‌توان استنباط کرد که بین عوامل مورد نظر و سن مراجعان، در مراجعه به کتابخانه‌های عمومی، ارتباط مستقیم و معناداری وجود ندارد. یعنی نمی‌توان با اطمینان بالایی چنین نتیجه گرفت که هرچه سن افراد یک جامعه بیشتر باشد، انتظار این می رود که به کتابخانه مراجعه بیشتری داشته باشند و یا اینکه هرچه سن مراجعان یک کتابخانه کمتر باشد، می‌تواند به عنوان مانعی در مراجعه افراد به کتابخانه‌های عمومی محسوب شود و یا بالعکس. یافته‌های بدست آمده برای این فرضیه از پژوهش، با نتایج پژوهش کیانی و دیگران (۱۳۸۹) همخوانی دارد و با یافته‌های پژوهش‌های انجام‌شده توسط گورمن (۱۹۹۰) و سین و کیم (۲۰۰۸) مغایر است.

۵ – ۳ پیشنهادات اجرایی

با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل یافته‌های این پژوهش و نیز نکاتی که کاربران در پرسشنامه پژوهش حاضر متذکر شده بودند، پیشنهادهای ذیل برای ارائه خدمات مطلوب تر توسط کتابخانه‌ها و برداشته شدن موانع بر سر راه کاربران کتابخانه ارائه می‌گردد:
بهتر است کتابخانه‌ها در ساعات بیشتری از روز به ارائه خدمات‌رسانی به کاربران کتابخانه بپردازند.
در شیفت­های کاری کتابخانه‌های عمومی تجدیدنظر شود.
کتابخانه‌های عمومی از امکانات رفاهی بیشتر و بهتری برخوردار گردند.
افراد جامعه به راحتی و در کمترین زمان بتوانند در کتابخانه عضو شوند.
در مورد مقدار و نحوه دریافت جریمه‌های دیرکرد منابع تجدیدنظر شود.
استفاده از اینترنت توسط کاربران، رایگان و یا با حداقل دریافت هزینه صورت گیرد.
خدمات مشاوره‌ای علمی و عمومی به کاربران ارائه گردد.
در صورت ساخت کتابخانه‌ای جدید، به لحاظ موقعیت مکانی، در جایی تأسیس گردد که به راحتی قابل رویت و دسترسی باشد.
در رسانه‌های مختلف، اعم از رادیو و تلویزیون، برنامه‌ای برای معرفی کتاب و تشویقِ مطالعه به صورت مستمر مدنظر قرار گیرد.
مطالعه و پژوهش به طور جدی در مدارس، بویژه مدارس ابتدایی و راهنمایی پیگیری گردد.
معلمان فقط به منابع درسی اکتفا نکنند و دانش‌آموزان را ملزم به استفاده از منابع کتابخانه نمایند.
تعداد کتاب و یا سایر منابعی که کاربران می‌توانند به امانت ببرند، با توجه به نیازهای کاربران کتابخانه متغیر باشد.
در مواقع ضروری، کتاب‌های مرجع نیز برای مدتی کوتاه به برخی کاربران خاص امانت‌داده شود.
در مدت زمانی که کاربران می‌توانند یک کتاب و یا سایر منابع اطلاعاتی را به امانت ببرند نیز لازم است که تجدیدنظر صورت گیرد تا برخی کاربران خاص بتوانند یک منبع را مدت بیشتری به امانت ببرند.
خدماتی که به تازگی در کتابخانه‌ها ارائه می‌گردد (مانند طرح کتاب من) در خود کتابخانه و در رسانه‌های مختلف به افراد جامعه اطلاع‌رسانی گردد.
خانواده­ها توجیه شوند که با تشویق کودکان خود به مطالعه و فراهم کردن شرایط مطالعه برای فرزندان خود، می‌توانند نقش بسزایی در پیشرفت و فرهنگ مطالعه آن­ها داشته باشند.
کتابداران رفتار مناسب تری با کاربران کتابخانه داشته باشند.
کتابداران با رویی گشاده به تمامی سؤالات کاربران پاسخ دهند.
کتابداران کتابخانه‌ها به لحاظ علمی، اطلاعات و آگاهی‌های خود را بروز کنند تا به نحو مطلوب تری به ارائه خدمات اطلاع‌رسانی بپردازند.

۵ – ۴ پیشنهاد برای پژوهش‌های آتی

بررسی رابطه بین ویژگی­های شخصی و میزان مراجعه افراد به کتابخانه‌های عمومی.
بررسی تأثیر مشکلات خانوادگی در میزان مراجعه افراد به کتابخانه‌های عمومی.
بررسی تأثیر شرایط محیطی در میزان مراجعه افراد به کتابخانه‌های عمومی.
بررسی تأثیر نگرش‌های اجتماعی در میزان مراجعه افراد به کتابخانه‌های عموی.
بررسی تأثیر تبلیغات و اطلاع‌رسانی در میزان مراجعه افراد به کتابخانه‌های عمومی.
بررسی رابطه بین حقوق کارکنان کتابخانه و میزان مراجعه افراد به کتابخانه‌های عموممی.

منابع و مأخذ:

منابع فارسی

آخشیک، سمیه سادات (۱۳۸۹). خلاصه مباحث روش‌های تحقیق و آمار ویژه متقاضیان ورود به دوره دکتری و کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. تهران: کتابدار.
آذر، عادل؛ مؤمنی، منصور. (۱۳۸۴). آمار و کاربرد آن در مدیریت. تهران، انتشارات سمت، چاپ هشتم.
احمدی فصیح، صدیقه (۱۳۸۵). ایجاد و گسترش کتابخانه‌های آموزشگاهی و نقش کتابخانه مدرسه در ایجاد عادت مطالعه در دانش‌آموزان. تهران: چاپار.
اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان خوزستان (۱۳۹۱). تاریخچه مستند تأسیس نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و ترکیب اعضای انجمن، بازیابی شده در آذر ۱۳۹۲ از وب‌سایت: http://khozestan.iranpl.ir/Portal/Home/Default.aspx?CategoryID=2831b5a1-d27b-44b0-bd92-8afb2220e5cc

فصل سوم: 
۳- نماء ومنافع ومسئولیت متعاملین نسبت به نمائ وثمن در حقوق مدنی ایران ۶۵
۳-۱- موارد مسولیت متعاملین نسبت به نماء(نماء ثمن، نماء مبیع) ۶۵
۳-۲- تغییرات قیمت مبیع و مسئولیت خریدار نسبت به آن ۶۹
۳-۳- جبران خسارات وارده ۷۳
۳-۳-۱- امکان جمع حق فسخ و جبران خسارات وارده ۷۳
۳-۳-۲- مبنای مسئولیت جبران خسارت وارده ۷۶
۳-۳- ۳-تلف نماء حاصل از مبیع ۷۷
۳-۴- ضمان نماء و منافع در حقوق مدنی ایران ۷۸
 
۴-دیدگاه های فقهی ۸۳
۴-۱- بررسی دیدگاه های فقهی در مورد ضمان معاوضی مبیع ۸۳
۴-۲- تلف مبیع قبل از قبض ۸۵
۴-۲-۱- ادله حکم تلف مبیع قبل از قبض ۸۶
۴-۲-۲- جریان قاعده در سایر معاوضات ۸۸
۴-۲-۳- اسقاط ضمان معاوضی ۹۱
۴-۲-۴- ضمان درک ۹۳
۴-۲-۵- مسئولیت ۹۴
۴-۲-۶- بررسی وضعیت نماءات و تلف آن ۹۶
۴-۲-۷-آثار تلف‌ مبیع ‌قبل ‌از تسلیم ۹۷
نتیجه گیری ۹۹
پیشنهادات ۱۰۳
منابع ۱۰۴

چکیده:

بررسی فقهی و حقوقی نماء و منافع در بیع از نظر فقه اسلامی و حقوق مدنی ایران
به وسیله:
صدرالله آزاد
هدف از این پژوهش بررسی فقهی و حقوقی نماء و منافع در بیع از نظر فقه اسلامی و حقوق مدنی ایران می باشد ، نماء به مالی گویند که به تدریج از اعیان اموال به دست می آید، بی آنکه از عین مال به گونه ای محسوس بکاهد، خواه این ثمره مثل میوه ی درختان، عین مادی باشد یا وصفی که عین مال از آن جهت قابل انتفاع است. این عین ، تازمانی که وابسته به پایه ی اصلی است وبر آن پرورده می شود،به طوری که هر کس در این زمان خرید و فروشی دارد و نماء و ثمره را در بیع متعلق به مشتری می دانند و لازمه این نظریه تحقق مالکیت مشتری است، در مبیع تلف شده بدون تصور مالکیت مبیع نمی توان قایل به مالکیت نماء و ثمره حاصله برای مشتری گردید. برخی ، غاصب را ضامن منافع مال مغصوب نمی دانند اعم از اینکه این منافع متصل یا منفصل باشد.برخی دیگر، غاصب را ضامن منافع منفصل می دانند نه متصل که در بین فقها در این مورد اختلاف نظر وجود دارد. این پژوهش کاوشی در تبیین مفهوم «بیع» و «نماء و منافع» در فقه اسلامی و حقوق مدنی ایران می باشد .

پژوهش حاضر یک تحقیق نظری است که به صورت کتابخانه ای از منابع کتابخانه،کتابخانه های دیجیتال، نمایه نشریات ،مقالات مربوط و فضای مجازی و به جمع آوری شده و کلیه مطالب و اطلاعات با بهره گرفتن از فیش برداری کتاب ها و نشریات تخصصی ،نمایه نشریات و مقالات گردآوری شده است.هدف مورد مطالعه در این پژوهش بررسی احکام نماء و منافع آن در فقه اسلامی و حقوق ایران پرداخته شده و در فصل اول کلیاتی از نماء و اصطلاحات فقهی نماء به طور مختصر توضیح داده شده است و در فصل دوم به معرفی ضمان نماء ومنافع از نظر فقه اسلامی و در فصل سوم به نماء ومنافع ومسولیت متعاملین ودر فصل چهارم به بررسی دیدگاه های فقهی و حقوقی نماء و منافع در فقه و حقوق مدنی ایران پرداخته شده است .
کلمات کلیدی : نماء، خرید و فروش ،ثمره ، بیع.

فصل اول:

کلیات

۱- کلیات پژوهش

۱-۱- مقدمه

احل الله بیع و حرم الربا «سوره ی بقره آیه ۲۷۵» خداوند در اهمیت بیع و حلال بودن آن تأکید می کند و می گوید اموالتان را در میان خود از راه حرام و نامشروع نخورید و اگر بیع نامشروع بود معصومین آن را تأیید نمی کردند (انصاری ۱۴۲۷ ق جلد ۷ ص ۱۵۲).
در این مقدمه ابتدا به مفهوم نما و منافع و واژه های مترادف با آن می پردازیم که دکتر کاتوزیان نماء و منافع را اینگونه تعریف می کند : نماء در لغت به معنای زیادتی ، افزایش و رشد و نمو است و در اصطلاح به مالی می گویند که به تدریج از عین مال و حاصل از آن به دست می آید بی آنکه از عین مال به گونه ای محسوس بکاهد ( کاتوزیان ، بی تا، ج ۳۰، ص ۲۱۷).در این فصل به انواع نماء اشاره می شود. نماء بر دو قسم است یکی نماء منفصل و دیگری نماء متصل.هر گاه در زمان خیار زیادتی و افزایشی در مبیع حاصل شود اگر پیوسته به مبیع باشد و جدا نشود نماء متصل گویند مثل آنکه مبیع حیوان باشد و چاق و فربه شود این نماء تابع حیوان است و اگر آن زیادت در مبیع جدا شود مانند شیر و اولاد حیوان ، اینها نماء منفصل است و متعلق به خریدار خواهد بود (فیض کاشانی ، ۱۳۶۹، ص ۳۷۹). اما واژه های منافع ، نماء ، ثمره و منفعت با هم در مواردی تفاوت دارند که ماده ی ۳۲ قانون مدنی برای بیان تمام فوایدی که از مال بدست می آید کلمه ثمرات استعمال شده است و ماده ی ۳۴ مقرر داشته که نتاج حیوانات در ملکیت ، تابع مادر است و هر کس مالک مادر شد مالک نتاج آن هم خواهد شد. در فصل دوم به بررسی فقهی و حقوقی نماء از نظر فقهای اسلامی می پردازیم .
در مورد نماء و منافع حاصل از مبیع نظر مشهور فقها این است که نماء حاصل از مبیع در دست فروشنده امانت است و تلف آن برعهده خریدار یعنی کسی که مالک آن می شود و در صورت تلف مبیع قبل از قبض آیا نماء تابع ملک است یا تابع ضمان؟ اگر تابع ملک باشد نمائات مال مشتری است طبق قاعده المبیع یملک بالعقد و اگر تابع ضمان باشد نمائات و منافع مال بایع است مطابق قاعده الخراج بالضمان.
فقهای امامیه استیلای بر نماء و منافع را به طور کلی مانند سلطه بر اعیان می دانند و اعتقاد دارند که غصب در این زمینه تحقق می یابد و غاصب ضامن نماء و منافع مستوفات و غیر مستوفات می باشد که در این زمینه ادله های از جمله قواعد لاضرر و اتلاف و قاعده علی الید وجود دارد.
فقهای اهل سنت در مورد ضمان نماء و منافع اختلاف نظر دارند گروهی قائل به عدم ضمان منافع هستند و معتقدند که منافع منفصل در دست غاصب به عنوان امانت است در صورتی که با تعدی و تفریط تلف شود ضامن است اما در مورد نماء متصل چه این نماء مستوفات باشد و چه غیر مستوفات ، قائل به عدم ضمان شده اند.مطابق ماده ۳۲۰ قانون مدنی غاصب علاوه بر اینکه ضامن عین مال مغصوب است ، ضامن منافع آن نیز در مدت غصب خواهد بود و نماء حاصل از مبیع پس از عقد متعلق به خریدار است و فروشنده باید آن را تسلیم کند.
طبق ماده ۳۸۸ قانون مدنی بیع منفسخ نیست ولی مشتری می تواند معامله را فسخ کند و اگر بیع در دست بایع تلف شود و یا به فرض اینکه خریدار بین فسخ معامله و گرفتن ثمن آن التزام به بیع و مطالبه ی مثل ، یا قیمت مبیع مخیر است.در مورد مسئولیت طرفین نسبت به ثمن و نماء مبیع نظر به اینکه قانون مدنی در خصوص احکام منافع مبیع و یا ثمن بعد از اعلام فسخ بیع به سکوت رفتار کرده لذا اغلب مولفین و نویسندگان حقوقی در تعیین حکم منافع و نمائات از مواد قانون مدنی در زمینه اقاله استفاده می نمایند و مطابق ماده ی ۲۸۷ نمائات و منافع منفصله که از زمان عقد تا زمان اقاله در مورد معامله حادث می شود مال کسی است که به واسطه ی عقد مالک شده است ولی نمائات متصله مال کسی است که در نتیجه اقاله مالک می شود ولی در مورد تغییرات قیمت مبیع و مسئولیت خریدار نسبت به آن چنانچه تصرف مشتری باعث افزایش قیمت مبیع شده باشدو سپس عقد فسخ گردد شخص انتقال گیرنده بعد از عقد مستحق زیادتی ناشی از عمل خود می باشد و او به نسبت افزایش قیمت ناشی از فعل خود شریک است.

۱- ۲- بیان مساله تحقیق

یکی از ضروریات بشر در جامعه امروزی بیع می باشد در این زمان هر کس به نوعی خرید وفروش دارد.شخصی که اول صبح تا شب کارش خرید وسایل و ملزومات زندگی می باشد.یا بازاری ها که جنس می خرند و می فروشند.اگر خرید وفروش نباشد جامعه مختل می شود.چون انسانی نیست که به انسان دیگر محتاج نباشد؛و این رفع احتیاج ا زطریق ارتباط با همدیگر و داد و ستد حاصل می شود.ادله متعددی بر مشروعیت بیع دلالت دارند.که چند نمونه از ادله ذکر می شوند. در آیه «احل الله البیع و حرم الربا»؛خداوند بیع را حلال و رباء را حرام کرده است.( بقره/ ۲۷۵) .
همچنین در آیه (لا تاکلو اموالکم بینکم بالباطل الا تکون تجاره عن تراض) اموالتان را در میان خود از راه حرام و نامشروع نخورید.مگر اینکه تجارتی از روی رضایت طرفین انجام گرفته باشد.خرید وفروش خود معصومین (ع)و بیع هائی که د رحضور انان انجام می شده،یا خود معصومین افرادی را وکیل می کردند که برای آنها چیزی بخرند یا بفروشند.اگر بیع نامشروع بود.معصومین(ع)آن را تائید نمی کردند(انصاری،۱۴۲۷ق ،ج۷،ص ۱۵۲،)
مشهور فقها نماء و ثمره متصوره را متعلق به مشتری دانسته اند و لازمه این نظریه تحقیق مالکیت مشتری است در مبیع تلف شده زیرا بدون تصور مالکیت مبیع نمی توان قائل به مالکیت نماء و ثمره حاصله برای مشتری گردید بعضی از علماء خواسته اند بین جهات مذبور جمع نمایند و اشعار داشته اند که یا مالکیت مشتری در مبیع د رموقع حصول نماء و ورود تلف به مبیع می شویم و تلف را و عهده بایع قرار می دهیم و حق آنست که اکثر فقها در باب فسخ عقد و خیار گفته اند فسخ را حل العقد حین فسخ می دانند و در نتیجه نماء حاصله تعلق به مشتری دارد و اگر بخواهیم قاعده کل مبیع تلف قبل قبضه)را از حیث ملاک و منشاءنیز شامل معاملات خیاری و تلف زمان خیار تصور کنیم باید مالکیت بایع را قبل از تلف مبیع نسبت به مبیع تصور نماییم و تلف را د رملک بایع قائل گردیم.(حر عاملی،۱۴۱۴ق . شیخ طوسی،۱۳۸۷؛محقق حلی،۱۴۰۸؛نجفی،۱۳۷۸ق).
بنابر قول مشهور که ملکیت را به صرف عقد محقق می داند،محصول و نماء مبیع مانند میوه درخت و بچه گوسفند قبل از تسلیم نیز از آن مشتری است.بر این اساس اگر مبیع قبل از قبض تلف شود،پرداخت بهای کالا از عهده مشتری ساقط است لیکن نمای آن،از آن وی می باشد.(حر عاملی،۱۴۱۴ق؛شیخ طوسی،۱۳۸۷ق؛محقق حلی،۱۴۰۸ق؛نجفی۱۳۷۸ق).
به نظر شهید ثانی نماءو افزوده هایی که د رفاصله میان عقد بیع و اجازه د رمبیع حادث می شود متعلق به مشتری خواهد بود و اگر ثمن معین باشد نماء ان برای بایع است و در جای دیگر چنین می فرماید:اگر در مبیع نماءو زیادتی حادث شده باشد از آن مالک خواهد بود. (شهیدثانی،۱۳۸۹،ص۱۶،).
محقق حلی درکتاب شرایع الاسلام چنین می فرماید«نماء تابع عین بوده و اگر عین مال ملتقط شد،نماءهم ،مال اومی شود اگر عین باقی ماند در ملک صاحبش،چنان که اگر قصد امانت کند،نماء هم باقی مانده بر ملک صاحبش (محقق حلی،۱۳۷۴،ج۳،ص۱۴۱۹).

این است که پاسخ فرکانسی ساختاری با این اجزاء با تغییر زاویه تابش، تغییر چندانی نداشته باشد. همچنین، جداسازی باند^[۸]، گذر سریع بین دو باند است. با توجه به توضیحات مفصلی که در [۱] داده شده است، برای کاربردهایی با پهنای باند بزرگ، عناصر حلقوی به دلیل پایدار بودن در برابر زاویه تابش و کوچک بودن ابعادشان بر حسب طول موج مناسب­ترین و عناصر گروه سوم (صفحه­ای­ها) نامناسب­ترین هستند.

۲-۱-۱-۲ ضریب هدایت اجزاء
وقتی یک موج الکترومغناطیسی به سطح انتخابگر فرکانس می­تابد جریان­های الکتریکی روی سطح اجزای
هادی القا می­شوند. این جریان­های القا شده باعث تشعشع دوباره امواج الکترومغناطیسی از سطح اجزای هادی می­ شود. سطوح انتخابگر فرکانس بسته به شکل اجزای بکار رفته در ساختارشان، می­توانند به صورت سلف و خازن ذخیره کننده انرژی در یک مدار الکتریکی مدل شوند.
اگر اجزای هادی در ساختار دارای تلفات باشند، عملکرد سطح انتخابگر فرکانس تحت تاثیر قرار می­گیرد. همانطوری که در شکل ۲-۴ نشان داده شده است، برای سطح انتخابگر فرکانسی با اجزای حلقوی مربعی، رسانایی جزء هادی با یک مقاومت در مدار معادل مدل می­ شود. هر چه مقدار این مقاومت افزایش یابد، تضعیف در فرکانس تشدید کاهش می­یابد تا جایی که سطح انتخابگر فرکانس خصوصیات انتخاب فرکانسی خود را از دست می­دهد. بنابراین انتخاب مواد با رسانایی متفاوت، منجر به سطوح انتخابگر فرکانس متفاوتی می‌شود.
۲-۱-۱-۳ زیر لایه دی الکتریک
دی الکتریک و صفحه حاوی اجزاء هادی به دو صورت در یک ساختار قرار می­گیرند: (الف) سطح انتخابگر فرکانس بین لایه­ های دی الکتریک قرار داده شود و (ب) زیر لایه دی الکتریک در یک طرف سطح انتخابگر فرکانس قرار داده شود (شکل ۲-۵). مقدار خازن در مدار معادل سطوح انتخابگر فرکانس با ثابت دی الکتریک زیر لایه ­ها تغییر می­ کند، در نتیجه فرکانس تشدید F_r تحت تاثیر قرار می­گیرد. برای هر دو حالت (الف و ب)، فرکانس تشدید با ضریب کاهش می­یابد که ثابت دی الکتریک موثر است. اگر ضخامت لایه­ های دی الکتریک بیشتر از ۰۵/۰ طول موج الکتریکی محیط باشد، برای حالت (الف) برابر با و برای حالت (ب) برابر با است [۱]. اگر ضخامت زیرلایه کمتر از ۰۵/۰ طول موج الکتریکی محیط شود، تابعی غیرخطی از ضخامت زیرلایه می­ شود که این باعث حساسیت F_r به ضخامت زیرلایه می­گردد.
شکل ۲-۴ تاثیر مقاومت بر عملکرد سطح انتخابگر فرکانس با اجزای حلقوی مربعی، Z0 امپدانس مشخصه خط انتقال است [۲]
شکل ۲-۵ سطح انتخابگر فرکانس (الف) در داخل و (ب) روی لایه دی الکتریک [۲]
۲-۱-۱-۴ زاویه تابش موج مسطح
وقتی موجی به طور مایل به یک سطح انتخابگر فرکانس با نوارهای هادی‌ای که به صورت متناوب با W از هم جدا شده اند، می تابد (شکل ۲-۶). فاصله موثر بین هر دو نوار متوالی (و همینطور پهنای هر نوار) با ضریب cosθ کاهش می یابد [۲]. ابعاد موثر جزء با این تابش، مایل به نظر می­رسند و از این رو جریان القایی روی هر نوار نیز متفاوت از زمانی است که موج به طور عمود به سطح می­تابد، در نتیجه پاسخ سطح انتخابگر فرکانس تغییر می­ کند. این تغییر باعث می شود که مقدار سلف و خازن در مدار معادل تابعی از زاویه تابش شود. بنابراین فرکانس تشدید تابعی از θ می شود.
شکل ۲-۶ فاصله طراحی شده بین اجزا با یک سیگنال تابشی مایل [۲]
۲-۱-۲ جلوگیری از لوب ساینده
اگر یک موج مسطح یکنواخت با زاویه η به سطح یک ساختار متناوب یک بعدی با دوره تناوب D_x تابیده شود، جریان­­هایی روی سطح عناصر هادی القا می­ شود. در یک آرایه بی­نهایت، دامنه جریان هر عنصر یکسان است در حالی که تاخیر فازی معادل با sinη D_x β در هر عنصر نسبت به عنصر مجاورش ایجاد می­گردد. این جریان­ها سبب تشعشع میدان­های پراکندگی در جهت جلو (انتقال) و پشت (انعکاس) ساختار می­شوند. اگر فاصله بین عناصر کم باشد، تاخیر فاز از یک عنصر به عنصر دیگر بسیار کم است. بنابراین تشعشع میدانهای همه عناصر در یک جهت می­باشند. اگر فاصله بین عناصر زیاد باشد، میدان­ها ممکن است در جهات مشخص دیگری مثل _gη مطابق شکل ۲-۷ نیز منتشر شوند که این امواج لوب­های ساینده نامیده می­شوند. با در نظر گرفتن لوب ساینده، اختلاف فاز هر عنصر نسبت به عنصر مجاورش به اندازه (_gη sin+ sinη)D_x β می­ شود که در این رابطه =β است که طول موج الکتریکی محیط می­باشد. اگر این اختلاف فاز برابر با ضریب صحیحی از π۲ شود، لوب ساینده منتشر می­ شود که در این حالت زاویه لوب ساینده برابر است با:
(۲-۱)
که در این رابطه c سرعت نور و F فرکانس موج تابشی است. بنابراین زاویه لوب ساینده به دوره تناوب و زاویه تابش وابسته است. در نتیجه برای جلوگیری از تشکیل لوب ساینده دوره تناوب را کوچکتر از نصف طول موج انتخاب می­کنیم [۱، ۳].
شکل ۲-۷ انتشار لوب ساینده در جهت _gη [۱]
۲-۲ تحریک سطوح انتخابگر فرکانس
هر آرایه متناوب را می­توان به دو روش تحریک کرد: با یک موج مسطح یکنواخت ، همانطوری که در شکل ۲-۸-الف (آرایه غیر فعال) نشان داده شده است و یا با مولدهای متصل شده به هر جزء در ساختار، بصورتی که در شکل ۲-۸-ب (آرایه فعال) نشان داده شده است. در مورد اخیر، بدلیل متناوب بودن ساختار، مولدهای ولتاژ وصل شده به هر جزء باید دامنه یکسان و تغییر فاز خطی در طول آرایه داشته باشند.
در آرایه­های غیر فعال، بخشی از موج تابشی در جهت مستقیم منتقل می شود () و بخشی نیز منعکس می شود (). ضریب انعکاس(Γ) و ضریب انتقال (τ) اینگونه تعریف می شوند [۱]:
(۲-۲)
(۲-۳)
۲-۳ آرایه های مکمل
قبل از اینکه به بحث آرایه­های مکمل بپردازیم، ساختارهای دیگری را معرفی می­کنیم. در این ساختارها به جای استفاده از آرایه­ای با اجزاء دوقطبی با جریان الکتریکی، می­توان از آرایه­ای با اجزاء شکاف با جریان مغناطیسی استفاده کرد. همانطور که قبلا اشاره شد، این نوع از آرایه­ها نیز می توانند به دو صورت فعال و غیر فعال تحریک شوند. تفاوت اساسی بین حالت­های دوقطبی و شکاف این است که در حالت اول جریان­های الکتریکی روی سیم­-
شکل ۲-۸ ساختارهای متناوب هادی­ها با (الف ) حالت غیرفعال، (ب) حالت فعال [۱]
های دوقطبی تحریک می­شوند در صورتی که در حالت شکاف در تئوری ما، جریانهای مغناطیسی را تحریک می­کنیم ولی جریان­های مغناطیسی در عمل وجود ندارند. بنابراین به جای جریان مغناطیسی از رابطه­ای که معادل با این جریان­ها است، استفاده می­کنیم:
(۲-۴) × =
در رابطه بالا، شدت میدان الکتریکی روی شکاف­ها و بردار واحد عمود بر سطح ساختار است. اگر میدان الکتریکی در دوقطبی و میدان مغناطیسی در شکاف را با هم مقایسه کنیم، خواهیم دید که این دو حالت کاملا شبیه به هم و مکمل‌ هم هستند.
حال به بحث آرایه های مکمل می پردازیم. آرایه های مکمل، آرایه­هایی با اجزاء دوقطبی و شکاف با شکل­هایی شبیه به هم هستند که اگر این دو آرایه را روی هم قرار دهیم تشکیل یک صفحه هادی کامل می­ دهند. نمونه ­ای از این آرایه­ها، در شکل ۲-۱ نشان داده شده است. اگر صفحه هادی نازک و ساختار بدون زیر لایه دی الکتریک باشد، ضریب انتقال یک ساختار برابر ضریب انعکاس ساختار دیگر می­ شود [۱]. این، یک نمونه ساده از قضیه بابینت^[۹] است.
طراح برای اینکه از آرایه­های مکمل استفاده کند اول از همه باید به این نکته توجه کند که صفحه هادی باید یک هادی کامل با ضخامت خیلی نازک، معمولا کمتر از یک ده­هزارم طول موج، باشد. اگر صفحه هادی ضخیم­تر باشد، پهنای باند آرایه دوقطبی بزرگتر و پهنای باند آرایه شکاف کوچکتر خواهد شد [۱]. اگر یک لایه نازک دی الکتریک به ساختار اضافه شود، فرکانس تشدید برای هر دو آرایه دوقطبی و شکاف پایین­تر خواهد آمد، اما برای یک دی الکتریک ضخیم­تر از یک چهارم طول موج، دو آرایه رفتار کاملا متفاوتی از خود نشان خواهند داد.
۲-۴ چگونگی تشکیل منحنی تشدید
برای اینکه ما به یک منحنی تشدید با قله تخت و شیب بیشتر دسترسی پیدا کنیم دو روش وجود دارد:
استفاده از دو یا چند ساختار متناوب و بدون لایه دی الکتریک که پشت سر هم قرار داده شده اند.
استفاده از لایه دی الکتریکی که بین ساختارهای متناوب قرار داده شده است [۱].
۲-۴-۱ سطوح متناوب پیاپی بدون دی الکتریک
این ساختار با آرایه­هایی از شکاف در شکل ۲-۹ نشان داده شده است. در منحنی انتقال مشاهده می­ شود که استفاده از دو صفحه متناوب باعث شده، پاسخ فرکانسی دارای قله تخت­تر و شیب بیشتری شود.
۲-۴-۲ یک سطح متناوب با لایه های دی­الکتریک
نمونه‌ای از این ساختار در شکل ۲-۱۰ نشان داده شده است. این ساختار صفحه متناوبی است که بین دو لایه دی الکتریک با ضخامت و ثابت دی الکتریک یکسان قرار داده شده است. پهنای باند پاسخ فرکانسی این ساختار نسبت به ساختار بدون لایه دی الکتریک پهن­تر است ولی پاسخ فرکانسی نسبت به حالت قبل قله تخت نخواهد داشت. بنابراین طراح باید مصالحه­ای بین تخت بودن و پهن بودن پاسخ انجام دهد.
شکل ۲-۹ ساختار متناوب پیاپی [۱]
شکل ۲-۱۰ ساختار صفحه متناوب با دو لایه دی الکتریک و منحنی انتقال این ساختار [۱]
۲-۵ کاربردهای سطوح انتخابگر فرکانس
سطوح انتخابگر فرکانس کاربردهای گسترده و متنوعی در نواحی متفاوت فرکانسی دارند. برای نمونه در ناحیه مایکروویو برای طراحی ردوم^[۱۰] ها از این سطوح استفاده می­ کنند. این سطوح می­توانند برای یک باند میان گذر امواج را از خود عبور دهند و در خارج این باند کاملا به صورت یک منعکس کننده رفتار کنند. در محدوده فرکانس­های بالای مادون قرمز^[۱۱] این سطوح متناوب به عنوان قطبی کننده^[۱۲]، جدا کننده پرتو^[۱۳] به کار می­رود. یک قطبی کننده از یک شبکه پراش ساخته شده که میدان­های با قطبش موازی به شبکه را باز می­تاباند و میدان­های با قطبش عمودی را منتقل می­ کند. این قطعه در فرکانس­های مادون قرمز نزدیک ^[۱۴] به عنوان سطوح انتخابگر خورشیدی برای جمع آوری انرژی خورشیدی به کار می­رود [۴].
۲-۵-۱ کاهش تداخلات الکترومغناطیسی
امروزه برای کم کردن تداخل امواج الکترومغناطیسی بین محیط داخل و محیط خارج از عایق­های الکترومغناطیسی استفاده می­ شود. این عایق­ها برای مکان­هایی که انتقال نور از محیط بیرون به محیط داخل وجود ندارد، به صورت ورقه‌های فلزی در فرکانس‌های پایین (فرکانس­های رادیویی) و به صورت ورقه­هایی از جنس فریت در فرکانس­های بالا (فرکانس­های مایکرویو) مورد استفاده قرار گرفته­اند. عملکرد این نوع عایق­ها برای محیط­هایی مثل ساختمان­ها، که دارای پنجره­هایی از جنس شیشه هستند و انتقال نور از محیط بیرون از طریق این پنجره­ها وجود دارد، مناسب نیست. بنابراین برای کاهش تداخل امواج الکترومغناطیسی با در نظر گرفتن انتقال نور از محیط بیرون، باید از فیلتر استفاده شود. عایق­های الکترومغناطیسی کاربردهای زیادی دارند از جمله این کاربردها، حفاظت محیط­های زندگی از تشعشعات ایستگاههای رادیویی محیط بیرون وکاهش تداخلات متقابل بین وسایل الکترونیکی را می­توان نام برد.
عایق تداخل الکترومغناطیسی^[۱۵] باید به شکل یک فیلتر انتخابگر فرکانس عمل کند تا هر گونه ارتباط بین محیط محافظت شده و بیرون را حذف کند. شکل ۲-۱۱ تضعیف حاصل از دیوارهایی با جنس­های متفاوت در باند فرکانسی

شکل ۲-۱۱ تضعیف دیواربا ضخامت ۳۵ سانتی متر، با انواع متفاوت
مواد : سیمان، آجر، سنگ، در مقایسه با شیشه به ضخامت ۱ سانتی متر [۵]
بین GHz5/0 و GHz6 را نشان می­دهد. همانطور که در شکل مشاهده می­ شود، تضعیف حاصل از دیواری از جنس شیشه نسبت به دیوارهای دیگر کمتر است. بنابراین دیوارهای ساختمان تا حد مناسبی تشعشعات را تضعیف می­ کنند ولی وجود پنجره­هایی از جنس شیشه درساختمان، این تشعشعات را به خوبی تضعیف نمی­کند. بنابراین باید از عایق الکترومغناطیسی انتخابگر فرکانس در مکان­هایی که شیشه وجود دارد، استفاده شود. در سال­های اخیر، برای کاهش تداخلات شبکه ­های مخابراتی بی­سیم از سطوح انتخابگر فرکانس خازنی به عنوان فیلتر میان­نگذر استفاده شده است [۵].

بر اساس پیمایش و مطالعاتی که در بیش از ۲۰۰ شرکت بزرگ اروپایی در سال۲۰۰۷، توسط گروه آر.اس.ام^[۸۹] در دانشگاه اراسماس^[۹۰] صورت گرفت، ضمن بررسی اثراتی که مسئولیت اجتماعی بر بهبود عملکرد سازمانها دارد، ۱۰ مورد را که مسئولیت اجتماعی بر آنها تاثیر گذار بوده، شناسایی و تاثیراتی را که هر کدام از آنها بر امور کاری و تجاری سازمان می گذارد، جمع آوری نمودندکه براساس مقیاس لیکرت از ۱(کمترین اثر) تا ۵ (بیشترین اثر) میانگین هر یک از موارد در زیر مشخص شده است و در این میان جلوگیری از فساد بیشترین و کاهش فقر کمترین اثر را در سازمان در راستای ایفای نقش مسئولیت اجتماعی داشتند:
۱) جلوگیری از فساد اداری (۶/۴)
۲) شفافیت در فعالیتهای تجاری(۵/۴)
۳) ایمنی و سلامتی (۵/۴)
۴) تغییرات جوی (۳/۴)
۵) حقوق کارمندان (۳/۴)
۶) زیست بومی (۳/۴)
۷) تساوی درآمدودستمزدهای مناسب و عادلانه (۹/۳)
۸) تجارت و تولید مناسب و مطلوب (۹/۳)
۹) تعیلم و تربیت (۵/۳)
۱۰) کاهش فقر (۰/۳)
از طرفی این گروه تحقیقاتی، عوامل مهم مرتبط و وابسته به مسئولیت اجتماعی را به صورت زیر در نظر گرفتندکه از مقیاس (۱) کمترین اهمیت تا (۵) بیشترین اهمیت، اندازه گیری گردیده و میانگین هر یک در زیر نمایش داده شده است :

• • اعتبار و شهرت مدیریت (۳/۴)

• • جاذبه و کشش کارکنان(۲/۴)

• • رقابت(۱/۴)

• • ارتباطات سرمایه گذار(۰/۴)

• • مسئولیتهای حقوقی/مطالبات قانونی(۸/۳)

• • بهره وری هزینه(۸/۳)

• • کیفیت(۸/۳)

که بر اساس نتایج حاصله بیشترین اثر و اهمیت را “اعتبار و شهرت مدیریت” برعهده دارد و سطوح دیگر نیز از اهمیت نسبتا بالایی برخوردارند. در کنفرانس بوآرد به پاره ای از مزایای مستقیم ناشی از مسئولیت اجتماعی برای سازمان شامل موارد زیر اشاره شده است:

• • افزایش ارزش تجاری، نشان تجاری

• • دسترسی بیشتر به منابع مالی

• • نیروی کار سالم تر و ایمن تر

• • مدیریت ریسک و نظارت مؤثرتر بر امور سازمان

• • کارکنان مشتاق

• • وفاداری مشتری

• • ارتقای اعتماد و اطمینان طرفهای ذینفع

• • تقویت وجهه عمومی

شکل زیر ارزش های ایجاد شده از طریق اجرای مسئولیت اجتماعی در سازمانها بصورت کاهش
هزینه ها و افزایش درآمدها را نمایش می دهد (چاوش باشی، ۱۳۸۷)
شکل ۲-۲ ارزشها ی ایجاد شده از طریق مسئولیت اجتماعی
همانطوریکه در شکل فوق نشان داده شده است تدوین استراتژی و خط مشی سازمانها از طریق رعایت و بکارگیری اصول مسئولیت اجتماعی نتایج و اثرات مفیدی برای سازمانها و شرکتها خواهد داشت از جمله:

1. 1. کاهش شکایات

1. 1. کاهش ریسک های عملیاتی

1. 1. شهرت و اعتبار تجاری

1. 1. کارایی- عملکردی

1. 1. نوآوری

1. 1. دستیابی به بازارهای موجود و جدید

1. 1. دستیابی به دانش و مهارتها

1. 1. دستیابی به منابع عمده و کلیدی

بر اساس تحقیقات و پیمایشی که در سال ۲۰۰۲ در صنعت هند صورت گرفته، نشان می دهد مسئولیت اجتماعی اثر مثبتی بر تجارت وفعالیت سازمانها دارد، بطوریکه موجب تنظیم مقررات چارچوب کاری، اثر بخشی سیستمهای قضاوتی، اثربخشی اصول حسابداری واستانداردهای گزارش دهی حسابرسی و کاهش فساد تجاری و کاری خواهد شد.
از طرفی تعیین کنندگان استراتژی مسئولیت اجتماعی درسازمانها،مصرف کنندگان،سرمایه گذاران تامین کنندگان، کارمندان، ارتباطات سازمانی و اجتماعات محلی و جهانی، دولت و سازمانهای غیر دولتی و غیر انتفاعی هستند که سهم آنها به ترتیب در عملکرد سازمان، ۷۵% کارمندان، ۶۶% مصرف کنندگان، ۵۹% اجتماعات محلی می باشد (آمار مسئولیت اجتماعی، ۲۰۰۲)^[۹۱]
۲-۳-۵ تحلیل علمی برنامه های دارای دغدغه ی اجتماعی شرکت ها
در سالهای اخیر، اندیشمندان برجسته ای هم‌چون «سی.کی.پراهالاد»^[۹۲]، «محمد یونس» و «فیلیپ کاتلر»^[۹۳] کوشیده اند تا علاوه بر گردآوری تجربیات متنوع و ارزیابی نقاط قوت و ضعف پروژه های نوع ‌دوستانه و خیریه‌ی اجرا شده توسط شرکتهای مختلف در سراسر جهان، پرسش هایی کلیدی در زمینه‌ی مسؤولیت پذیری اجتماعی شرکت ها را مورد بررسی قرار دهند؛ سؤالهایی هم‌چون:
آیا سازگارسازی انگیزه‌ ی شرکت ها برای کسب سود و انگیزه‌ی کمک به فقرا امکان پذیر است؟ با رعایت کدام اصول کلی، میتوان بهره وری برنامه های دارای دغدغه های نوع ‌دوستانه‌ی اجرا شده توسط شرکت های مختلف را ارتقا بخشید؟ چگونه میتوان ایده هایی خلاقانه طراحی نمود که از یک طرف کارایی بالایی در کمک رسانی به گروه های محروم جامعه داشته باشد و از طرف دیگر بتواند دست کم سرمایه‌ ی اولیه ‌ی خود را بازگردانند؟ آیا افزایش اجرای برنامه های متنوع دارای اهداف بشر دوستانه از سوی یک شرکت، میتواند منافع غیرمستقیمی در رونق کسب و کار خود آن شرکت داشته باشد؟

اهداف

فرضیات تحقیق
فرضیه اصلی
سرمایه اجتماعی درون و برون سازمانی بر تصمیم‌گیری استراتژیک در شعب بانک تجارت استان اصفهان اثر دارد.
فرضیه اصلی ۱:
سرمایه اجتماعی درون سازمانی بر تصمیم‌گیری استراتژیک در شعب بانک تجارت استان اصفهان اثر دارد.
فرضیه‌های فرعی:

میان تصمیم‌گیری استراتژیک و بعد ساختاری سرمایه اجتماعی درون سازمانی در شعب بانک تجارت استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.
میان تصمیم‌گیری استراتژیک و بعد شناختی سرمایه اجتماعی درون سازمانی در شعب بانک تجارت استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.
میان تصمیم‌گیری استراتژیک و بعد رابطه‌ای سرمایه اجتماعی درون سازمانی در شعب بانک تجارت استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه اصلی ۲:
سرمایه اجتماعی برون سازمانی بر تصمیم‌گیری استراتژیک در شعب بانک تجارت استان اصفهان اثر دارد.
فرضیه های فرعی:

میان تصمیم‌گیری استراتژیک و بعد ساختاری سرمایه اجتماعی برون سازمانی در شعب بانک تجارت استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.
میان تصمیم‌گیری استراتژیک و بعد شناختی سرمایه اجتماعی برون سازمانی در شعب بانک تجارت استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.
میان تصمیم‌گیری استراتژیک و بعد رابطه‌ای سرمایه اجتماعی برون سازمانی در شعب بانک تجارت استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.
روش و ابزار گردآوری اطلاعات
الف: نوع روش تحقیق:
در این پژوهش هدف، بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر تصمیم‌گیری استراتژیک در شعب بانک تجارت استان اصفهان می‌باشد. روش تحقیق توصیفی ازنوع پیمایشی است. «در تحقیق پیمایشی پژوهشگر برای کشف عقاید، افکار، ادراکات و ترجیح‌های افراد مورد نظر از پرسشنامه و مصاحبه استفاده می‌کند»(سلیمی، ۱۳۷۰). در این پژوهش از پرسشنامه استفاده خواهد گردید.

ب: روش گردآوری اطلاعات(میدانی،کتابخانه ای و غیره)
از آنجائیکه روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی است و برای این منظور از پرسشنامه و مصاحبه استفاده خواهد گردید لذا روش گردآوری اطلاعات میدانی خواهد بود.
پ: ابزار گردآوری اطلاعات
تبدیل پاسخها به داده‌ها بخش مهمی از فرایند پژوهش است. پژوهشگر برای این تبدیل به یک وسیله اندازه‌گیری نیاز دارد. هرگاه ارزش متغیر بخصوصی را در آزمودنی بخصوص یا در لحظه معینی از زمان معلوم کنیم، می‌گوییم آن متغیر را اندازه گرفته‌ایم. اندازه‌گیری شامل قواعدی است برای اختصاص اعداد به چیزها، افراد یا رویدادها به منظور کمی ساختن آنها(هومن،۱۳۷۵).
با عنایت به اینکه انتخابها به وسیله و ابزار تحقیق به اهداف و روش انتخابی در تحقیق بستگی دارد لذا در این تحقیق چون از شیوه توصیفی ـ پیمایشی استفاده خواهد گردید، پرسشنامه به عنوان ابزار مناسب جمع‌ آوری داده‌ها خواهد بود. در تحقیق حاضر از پرسشنامه محقق ساخته که شامل ۴۳ پرسش بسته پاسخ می‌باشد استفاده گردیده است.
ت: روش تجزیه و تحلیل اطلاعات:
تجزیه و تحلیل داده‌های این پژوهش در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی و از طریق استفاده از نرم افزار SPSS صورت خواهد پذیرفت. در سطح آمار توصیفی از مشخصه‌ های آماری نظیر فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی از آزمون ضریب همبستگی کندال استفاده خواهد گردید.
۱-۷ ) تعریف واژه ها و اصطلاحات
با عنایت به این مسأله که در هر مطالعه علمی به واژه ها و اصطلاحاتی برمی خوریم که معانی گوناگونی دارند و برای اینکه بتوانیم دقیق تر و سریع تر به نتیجه برسیم و خوانندگان نیز معانی و تعاریف خاص اصطلاحات تحقیق را بدانند، نیاز به بررسی اجمالی واژه ها و اصطلاحات خواهیم داشت. هرچند که اصطلاحات و واژه های زیادی در این تحقیق برای تعریف و بیان معنی وجود دارد اما هدف از بحث، معانی، متغیرها و مفاهیمی است که اولاً دارای اهمیت بیشتری هستند و ثانیاض آن متغیرها و یا واژه ها دارای معانی متفاوتی باشند که با روشن شدن معنی و مفاهیم واژه ها سریعتر می توانیم به منابع اطلاعاتی مناسب و صحیح دست یابیم.
«اسکینر خاطر نشان ساخته است که استفاده از تعاریف عملیاتی علیرغم محدودیت هائی که دارد، در هر علمی و در غالب موارد مشکل گشاست».
- تصمیمات استراتژیک
شامل آن دسته از تصمیماتی است که جهت آنها متوجه آینده و هدفهای عالی سازمان است و فعالیتهای سازمان را در بلند مدت تحت بررسی، مطالعه و تاثیر قرار می‌دهند.
- جهت دهی: میزانی که سازمان اهداف و انتظارات عملکرد را بصورت واضح و روشن بیان می‌دارد.
- تحمل مخاطره : حد و حدودی است که کارکنان پیشرفت و نوآوری را دوست داشته و مخاطره می‌پذیرند.
سرمایه اجتماعی درون یازمانی: ارتباط
ات مبتنی بر اعتماد و همکاری و ارزش‌های مشترک بین کارکنان و مدیران یک سازمان یا گروه اجتماعی که موجب پیشرفت اهداف آن سازمان می‌شود.
سرمایه اجتماعی برون سازمانی: ارتباطات مبتنی بر اعتماد و همکاری بین سازمان‌ها و شهروندان و مشتریان.
فصل دوم
ادبیات تحقیق
بخش اول: سرمایه اجتماعی
۲-۱-۱ مقدمه
در یک نظام اجتماعی، تقابل میان کنش‌گران، پایه و اساس نظام به شمار می‌رود. بر مبنای کنش‌های هدفمند، این تقابل در راستای تامین اهداف نهایی کنش‌گران است. تقابل درمبادلات دائمی کالا و خدمات بین افراد و گروه ها در هر تشکل ساده‌ای از یک جامعه دیده می‌شود و این، جامعه را از یک طرف در تولید هنجارهای مشترک، هویت مشترک، اعتماد و اطمینان و از طرف دیگر روابط اقتصادی قوی با یکدیگر متحد می‌سازد (اسوندسن^[۱۱]، ۲۰۰۰). منظور از سرمایه اجتماعی انسجام درونی فرهنگی و اجتماعی جامعه، هنجارها و ارزشهای حاکم بر تعاملات فیمابین مردم و نهادهایی است که این هنجارها و ارزشها در آن تعبیه می‌شوند. سرمایه اجتماعی به منزله چسبی است که انسجام جوامع را تضمین می‌کند و بدون آن هیچ رشد اقتصادی یا بهزیستی انسانی میسر نمی‌شود(فاین^[۱۲]، ۲۰۰۳).کلمن^[۱۳](۱۹۹۰) معتقد است سرمایه اجتماعی، به نوبه خود، هنگامی به وجود می‌آید که روابط میان افراد به شیوه‌هایی دگرگون شود که کنش را تسهیل کند. مفهوم سرمایه اجتماعی بر منافع بالقوه پیوندهای اجتماعی احاطه دارد (مگدول و بسل^[۱۴]، ۲۰۰۳). از دیدگاه کلمن، مفهوم سرمایه اجتماعی نشان‌دهنده آن است که چگونه ساختار اجتماعی یک گروه می‌تواند به عنوان منبعی برای افراد آن گروه عمل نماید. به دیگر سخن سرمایه اجتماعی عبارت است از ارزش آن جنبه از ساختار اجتماعی که به عنوان منبعی در اختیار اعضا قرار می‌گیرد تا بتوانند به اهداف خود دست یابند. به عبارت دیگر، مفهوم سرمایه اجتماعی دارای دو جز مهم است: ۱- سرمایه اجتماعی منابع جا گرفته در روابط اجتماعی را نسبت به روابط فردی نمایان می‌کند. ۲- دسترسی و استفاده از منابع موجود در اجتماع تنها با عضویت در شبکه‌های اجتماعی مذکو قابل کسب است. بنابراین سرمایه اجتماعی یک جایگاه مشترک برای اعضا و شبکه‌ها خلق می‌کند تا با بهره گرفتن از این سرمایه به سود و رفاه بالاتر رسند (سوی‌میناندا^[۱۵]، ۲۰۰۷). به بیان کلی ادواردز^[۱۶](۲۰۰۴)، عقیده دارد که، سرمایه اجتماعی به ارزشها و هنجارهایی مربوط است که از پیوندها و روابط متقابل گروهی اجتماعی تفاهم شده مردم نشات گرفته و به نوبه خود پدیدآورنده آن پیوندها و روابط نیز محسوب می‌شود.