۲.۱. بیان مسئله
یکی از نیاز­های ضروری انسان که نشان دهنده میزان سلامت و تندرستی اوست، وضعیت مطلوب بدنی می­باشد. وضعیت بدنی اساس تمامی حرکات انسان و معیاری برای کارایی فرد در انجام فعالیت­های مختلف می­باشد، به طوری که می­توان بیان کرد که شروع و پایان هر حرکتی به وضعیت و ساختار جسمانی فرد بستگی دارد. هنگامی که ساختار بدن و ویژگی­های بدنی مطرح می­ شود واژه آنتروپومتری درارتباط با آن قرار می­گیرد. آنتروپومتری علمی است که ابعـاد مختلف مرتبط با جوانـب خارجی آناتومی انسان را اندازه گیری، ثبت و آنالیز می­نماید (دئونیس و هابیچ، ۱۹۹۶). در جـوامـع آسیـایی افـراد دارای انـدام­های تحـتـانی نسبتـاً کـوتاه­تـری هستـنـد، بنابـراین پیکرشناسـی یا آنتـروپومتریک سعی می­ کند تا ما بتوانیـم خصوصیات جسمـانی افـراد را در رابطه با فعالیت­هایی که انجام می­ دهند شناسایی نماییم (یاعلی، ۱۳۸۴). در واقع تصور بدنی عبارت اسـت از تصورذهنی شخـص در حین فعـالـیت یاعدم فعالیت نسبت به خود و آنچه دیگران درباره او فکر می­ کنند. اندازه گیری ساختـار بدنی انسـان به شیوه­ای علمی تنها در دهـه­های اخیر صورت گرفته است. هدف اندازه گیری همواره کسب اطلاعات درباره خصیصه­ های اشیـاء، ساختار و یا رویداد­های و نتایج حاصل ازآن منجربه توصیف پدیده مورد اندازه گیری و ویژگی­های جسمانی آدمی می­ شود (هادوی، ۱۳۸۶). با اندازه گیـری، مطالعه، تجـزیه و تحلـیل ویژگی­های آنتـروپومتریک افراد می­توان رابطه یا همبستگی بین آن­ها را سنجیـد و نورمی مشخص ارائه نمود.

اهمیت داده ­های آنتروپومتریک توسط محققان مختلف مطرح شده است چنانچه مشاهده شده استکه در جمعـیت­های مختلـفاین داده­هابسیار متفـاوت هستند. هدف علمی آنتروپومتری در نهایت تأمین اندازه­ های انسانی است که سطح تعامل فیزیکی انسان را با هر شیء که مورد استفاده قرار
می­گیرد بهینه سازی نماید (دئونیس و هابیچ، ۱۹۹۶).
در این حوزه بیومکانیک که ویژگی­های مکانیکی اندام­های بدن انسان را مورد بررسی قرار
می­دهد، تمام تلاش خود را برای به کارگیری افراد در جایگاه­های مختلف با توجه به ویژگی­های فیزیکی و متناسب بودن نوع فعالیت­ها افراد با توجه به توانایی­های جسمانی، پیشگیری ازصدمات درحین انجام فعالیت را می­ کند. منظور از بررسی خصوصیات و ویژگی­های جسمانی، مطالعه وضعیت ظاهری و اسکلتی، توانایی­های عضلانی، تناسب اندام افراد است (فیزنیت، ۱۳۷۵). در حوزه روانی مهارت­ های عصبی- عضلانی و تجربیات حرکتی اشخاص مد نظر قرار می­گیرد و درحیطه عاطفی، رفتار­هایی که به علایق، احساسات، ارزش­ها، اخلاق­ها و عواطف و مواردی همچون احترام به قوانین، نظم و انضباط و غیره را مورد بررسی قرار می­دهیم (نادریان و کارگرفرد، ۱۳۸۲). باید به این نکته توجه کرد که به تکامل نرسیدن هر یک از مهارت‌­های جسمی، روانی­ـ حرکتی و عاطفی باعث بروز مشکلاتی در یادگیری و سیر روند رشد فرد می­ شود. داشتن وضعیت خوب بدنی و بهنجار اسکلتی در گرو عملکرد مؤثر ساختار­های عضلانی، استخوانی و مفصلی است. برخی از عوامل بروز ناهنجاری­های اسکلتی مربوط به خود فرد و برخی دیگر مربوط به محیط و شرایط بیرونی می­باشد (همتی نپزاد و رحمانی نیا، ۱۳۸۲). با توجه به موقعیت­های جغرافیایی، سن و فرهنگ، هر جامعه تدوین نورم استاندارد و بررسی ویژگی­های پیکرسنجی؛ بیومکانیکی و ناهنجاری‌­های اسکلتی در رسیدن به هدف جامعه سالم یاری رسان است.
با توجه به توضیحات برشمرده، تحقیق حاضر سعی دارد به این سوال پاسخ دهد که نورم
ویژگی­های آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و ناهنجاری­های اسکلتی شایع پسران ۹ تا ۱۲ سال کدام است؟
۳.۱. اهمیت و ضرورت
امروزه با گسترش روز افزون تکنولوژی و آپارتمان نشینی پرداختن به فعالیت­های جسمانی کاهش یافته که خود عامل تنش­های عصبی و بیماری­های جسمانی و روانی بسیاری است. ارتباط بین تندرستی و وضعیت جسمانی و همچنین اثرات نامطلوب ناشی از از عدم فعالیت­های بدنی و آمادگی جسمانی بر روی سلامتی و وضعیت جسمانی افراد بر کسی پوشیده نیست. آنچه زیربنای تمام فعالیت­های انسان را تشکیل می­دهد، میزان آمادگی جسمانی بدن است و افزایش ظرفیت و کارایی بدن جز از راه تربیت بدنی و فعالیت­های حرکتی از هیچ برنامه تربیتی دیگری حاصل نمی­ شود. اندازه گیری در هر زمینه اطلاعاتی را درباره ویژگی معینی فراهم می­سازد که اغلب برای پیش بینی پدیده ­های مربوط به آن ویژگی مفید واقع می­ شود. هدف اندازه گیری، همواره کسب اطلاعات درباره خصیصه­ های اشیاء، ساختار­ها یا رویدادهاست. نتایج اندازه گیری همواره منجر به توصیف پدیده مورد اندازه گیری و ویژگی­های جسمانی آدمی و تجزیه و تحلیل این اطلاعات به عنوان پایه و اساس یک سلسله تصمیم گیری‌­های خاص می­ شود.
برای حصول هدف‌­های عینی تربیت بدنی، فرایند ارزشیابی امری ضروری تلقی می­ شود. تلاش برای ایجاد شرایط مطلوب زندگی در سطح جامعه و فراهم آوردن رفاه، مستلزم شناختن نیاز­های قشر­های مختلف جامعه است. نیاز­های یک جامعه شامل حوزه ­های بسیار متنوع اجتماعی، فیزیکی و فیزیولوژیکی است که برای فراهم آوردن هریک از این نیاز­ها اطلاعات متاسب با هر حوزه مورد نیاز است. دانشمندان علوم ورزشی، پزشکان و متخصصان از فنون مختلف پیکر شناسی در امور مهمی چون کشف استعداد­های ورزشی، سنجش ترکیب بدن، سنجش نتایج تمرینات و قابلیت ­های جسمانی استفاده می­ کنند. برای مثال سوماتوتایپ یا نوع بدن، امروزه یکی از یافته­های مهم در دانش پیکرشناسی است که نقش مهمی در استعدادیابی دارد. آگاهی از شاخص­ های پیکر سنجی و ترکیب بدن عوامل مهمی در برنامه ریزی و پیشبرد اهداف تربیتی و آموزشی و سلامت جامعه و جلوگیری از بیماری­های ناشی از بی‌تحرکی است. استفاده از داده ­های آنتروپومتریک برای بسیاری از صنایع کشور از قبیل تولیدات پوشاک، وسایل ورزشی و لوازم محیط زندگی حایز اهمیت بوده و وجود یک پایگاه دقیق و مناسب در رابطه با اطلاعات آنترپومتریکی گروه ­های اجتماعی مختلف امری حیاتی است. در حال حاضر بسیاری از کشور­های پیشرفته این اطلاعات را به دست آورده و از آن بهره برداری
می­ کنند. در کشور ما تحقیقاتی با هدف ویژگی­های آنتروپومتریک، بیومکانیک، فیزیولوژیک و ناهنجاری­های اسکلتی-عضلانی طبقات مختلف جامعه انجام شده است اما به دلیل پراکنده بودن پژوهش­های صورت گرفته، کار­های انجام شده جامع و فراگیر نبوده و قابل تعمیم به یک منطقه یا قشر خاص از جامعه نیست. اکثر کارشناسان با بهره گرفتن از اشتراک قومی و نژادی میان نژاد­های ایرانی و آلمانی، داده ­های آنتروپومتریک آلمانی را برای استفاده در کار­های تحقیقاتی کشورمان توصیه می­نمایند البته باید به این نکته توجه داشت که استفاده از این داده ­ها ممکن است با اندازه­ های مردم کشور ما اختلاف­هایی داشته باشد. بنابراین شناخت و ارزیابی شاخص­ های آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و ناهنجاری­های اسکلتی عضلانی افراد جامعه یکی از ضروریات امروزی جامعه ایرانی است با توجه به اینکه اندازه­ های رسمی و تایید شده­ای برای مردم کشورمان در دسترس نیست، تلاش برای ایجاد شرایط مطلوب زندگی در سطح جامعه و فراهم آوردن رفاه، مستلزم شناخت نیاز­های قشر­های مختلف جامعه است. نیاز­های یک جامعه شامل حوزه ­های بسیار متنوع اجتماعی، فیزیکی و فیزیولوژیکی است که برای فراهم آوردن هر یک از این نیاز­ها اطلاعات متناسب با هر حوزه مورد نیاز است. تحقیقات بسیار گسترده­ای در زمینه مباحث آنتروپومتریک در دنیا انجام شده است (همتی نژاد و رحمانی نیا، ۱۳۸۶).
پژوهش حاضر بر پایه نیاز جامعه و ضرورت آگاهی از وضعیت موجود، در تلاش است تا شاخص­ های اصلی آنتروپومتریک، بیومکانیک، روانی و ناهنجاری‌­های اسکلتی عضلانی بدن پسران ۱۲-۹ ساله را مقایسه نورم مشخصی از شاخص­ های اصلی ویژگی­های مذکور ارائه دهد. با اندازه گیری ابعاد بدن افراد در مقاطع مختلف سنی می­توانیم به چگونگی رشد آن­ها پی ببریم و برای هر یک از شاخص­ های رشدی، نمودار­هایی تهیه کرده و با توجه به این نمودار­ها رشد طبیعی و غیرطبیعی را تشخیص دهیم امید می­رود نتایج این پژوهش بتواند مورد استفاده مربیان تربیت بدنی و محققان به ویژه پژوهشگران حوزه بهداشت و رشد و فیزیوتراپی قرار گیرد.
۴.۱. سوال­های تحقیق
۱.۴.۱. سؤال کلی:
نورم ویژگی­های آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و ناهنجاری­های اسکلتی شایع پسران ۹ تا ۱۲ سال کدام است؟
۲.۴.۱. سؤال‌­های اختصاصی:
۱- ویژگی­های آنتـروپومتریک ( قـد، وزن، طول اندام، پهنای بدن، محیط بدن، تیپ بدن) پسران ۹ تا ۱۲ ساله کدام است؟
۲- ویژگی­های بیومکانیکی (قدرت، چابکی، استقامت عضلانی) پسران ۹تا۱۲ساله کدام است؟
۳- ویژگی­های روانی (IQ)، پسران ۹ تا ۱۲ساله کدام است؟
۴- ویژگی­های فبزیولوژیکی (ضربان قلب، فشارخون) پسران ۹تا۱۲ساله کدام است؟
۵- وضعیت ناهنجاری­های اسکلتی (ناهنجاری­های اسکلتی سروگردن، تنه واندام­های تحتانی) کدام است؟
۵.۱. اهداف تحقیق
۱.۵.۱. هدف کلی
نورم ویژگی­های آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و ناهنجاری­های اسکلتی شایع پسران ۹ تا ۱۲ ساله
۲.۵.۱. اهداف اختصاصی
۱- ویژگی­های آنتـروپومتریک ( قـد، وزن، طول اندام، پهنای بدن، محیط بدن، تیپ بدن) پسران ۹ تا ۱۲ ساله
۲- ویژگی­های بیومکانیکی (قدرت، چابکی واستقامت عضلانی) پسران ۹تا۱۲ ساله
۳- ویژگی­های روانی (IQ) پسران ۹ تا ۱۲ساله
۴- ویژگی­های فبزیولوژیکی (ضربان قلب، فشارخون) پسران ۹تا۱۲ساله
۵- وضعیت ناهنجاری­های اسکلتی (ناهنجاری­های اسکلتی سروگردن، تنه واندام های­تحتانی)
۶.۱. قلمرو تحقیق
۱.۶.۱. محدوده تحت کنترل محقق
۱- آزمودنی­های تحقیق را پسران تشکیل می­ دهند.
۲- سن آزمودنی­ها ۹ــ۱۲ سال است.
۳- آزمودنی­ها به لحاظ سکونت در مناطق مختلف تهران وکشور هستند.
۲.۶.۱. محدودیت­های خارج از کنترل محقق
۱- وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آزمودنی­ها
۲- بیماری­های نهفته و غیر نهفته آزمودنی­ها
۳- شیوه زندگی و عادات حرکتی آزمودنی­ها
۴- میزان فعالیت ورزشی آزمودنی­ها
۵- نابهنجاری ساختاری بدن آزمودنی­ها
۷.۱. اصطلاحات و واژه­ های کلیدی
۱) تعریف مفهومی ۲) تعریف عملیاتی
آنتروپومتری
۱- به شاخه­ای از دانش که به سنجش مقایسه­ ای بدن انسان، اعضا و نسبت­های آن می ­پردازد و اغلب به تعیین تفاوت در بین فرهنگ­ها، نژاد­ها، جنسیت­ها و گروه ­های سنی توجه دارد. در این اندازه گیری­ها سعی می­ شود تا با روش­های مناسب و ابزار دقیق و معتبر ویژگی­های جسمانی انسان، اندازه گیری و مشخص شود (صادقی، ۱۳۸۸).
۲- در این پژوهش منظور از آنتروپومتری ویژگی­های فیزیکی بدن است که شامل: وزن، قد، طول اندام، محیط اندام، چربی­های زیر پوستی، تیپ بدن، ترکیب بدن می­باشد.
بیومکانیک
۱ـ بیومکانیک یکی از شاخه­ های علوم بشری است که انسان را در درک قوانین فیزیکی حاکم بر عملکرد جسمانی (حرکت) موجودات زنده یاری می­ کند و ارتباط بین حیات و اصول قوانین فیزیکی حاکم بر اجسام، وضع پویا یا ایستا را بررسی می­ کند (صادقی، ۱۳۸۸).
۲ـ در این پژوهش منظور از بیومکانیک ارزیابی قدرت، استقامت عضلانی چابکی، و هماهنگی
می­باشد.
فیزیولوژی
۱ـ فیزیولوژی علمی است که به مطالعه چگونگی کار دستگاه­ها، بافت­ها و سلول­های بدن می ­پردازد و مشخص می­ کند که چگونه اعمال مختلف بدن یکپارچه می­شوند تا نظم داخلی بدن را حفظ کنند. در ورزش این علم به چگونگی تغیرات ساختاری و کارکردی بدن به هنگام فعالیت­های کوتاه مدت و بلند مدت می ­پردازد (رابرگز و همکاران، ۱۳۸۵).