مولفه­های برنامه درسی پنهان

سوال­ها

ساختار فیزیکی

۱۴،۱۵،۱۶،۱۷،۱۸،۱۹،۲۰،۲۱،۲۲،۲۳

ساختار سازمانی

۲۴،۲۵،۲۶،۲۷،۲۸،۲۹

جو اجتماعی و ارتباطات متقابل انسانی

۱،۲،۳،۴،۵،۶،۷،۸،۹،۱۰،۱۱،۱۲،۱۳

جدول۳-۲: مولفه­های آزمون مهارت­ های تفکر انتقادی و سوال­های مربوط به هر مولفه

مولفه­های آمون مهارت­ های تفکر انتقادی

سوال­ها

مقایسه

۲،۹،۱۳

تشخیص

۱،۴،۵،۶،۱۱،۱۵

قضاوت

۳،۷،۸،۱۰،۱۲،۱۴،۱۶،۱۷،۱۸،۱۹،۲۰،۲۱

۳-۷- روایی و پایایی آزمون برنامه درسی پنهان
روایی^[۱۱۶](اعتبار): به منظور بررسی روایی پرسشنامه­ این پژوهش از روش تعیین روایی محتوایی استفاده شده است. روایی محتوایی معمولا برای بررسی اجزای تشکیل دهنده یک ابزار اندازه ­گیری بکار برده می­ شود. اعتبار محتوا یک ابزار اندازه ­گیری به سوالات تشکیل دهنده آن بستگی دارد. اگر سوالات ابزار و مهارت­ های ویژه­ای باشد که پژوهشگر قصد اندازه ­گیری آن را داشته باشد. آزمون دارای اعتبار محتوا است. این امر با توجه به نظرات استاد راهنما و استاد مشاور و دیگر اساتید متخصص در مورد پرسشنامه­ پژوهش حاضر رعایت شده است.

پایایی^[۱۱۷]: پایایی عبارت است از میزان همسانی نتایج سنجش مکرر(نایبی،۱۳۹۰). و به وسیله دیگر مشاهده­گران که میزان خطای اندازه ­گیری نمره­هایی است که از یک آزمون حاصل شده است(گال و همکاران،۱۳۹۰، ۱۳۴۶). برای میزان سنجش پایایی ابزارهای این پژوهش از ضریب پایایی آلفای کرانباخ استفاده گردیده است. بررسی نتایج بدست آمده این پرسشنامه از محاسبه ضریب آلفای کرانباخ حاکی از آن است که مقادیر بدست آمده برای پایایی کل ابزار و همچنین خرده آزمون­ها ۱)مولفه­ی ناشی از جو اجتماعی و ارتباطات متقابل انسانی(۹۶۷%۰)، ۲)مولفه­ی ناشی از ساختار سازمانی مدرسه(۹۳۴%۰)، ۳)مولفه­ی ناشی از ساختار فیزیکی(۸۹۳%۰) و میانگین پایایی بالای ابزارهای پژوهش می­باشد.
۳-۸- روایی و پایایی آزمون مهارت های تفکر انتقادی
اعتبار آزمون: برای بدست آوردن اعتبار مقیاس محقق ساخته از اعتبار محتوا و اعتبار سازه استفاده شده است. در سنجش اعتبار محتوا( اعتبار صوری و منطقی)، آزمون تکثیر و به ۱۰ نفر ا ز متخصصان تعلیم و تربیت دانشگاه­ های مختلف شهر تهران داده شد. نظرات جمع­آوری گردید، در اکثر سوال­ها توافق لازم وجود داشت و در زمینه­ سوال­هایی که توافق لازم وجود نداشت. از متن آزمون حذف شدند. در نتیجه آزمون به ۲۷ سوال که سه خصیصه مقایسه، تشخیص و قضاوت دانش آموزان را می­سنجید، تنظیم نهایی شد. برای سنجش اعتبار سازه از تحلیل عاملی استفاده شد. در این روش همبستگی بالایی بین عوامل و عامل تفکر انتقادی وجود داشت. علاوه بر روش­های فوق محقق تلاش کرد در صورت دستیابی به این آزمون دیگری از این مقوله از اعتبار وابسته به ملاک نیز استفاده کند. متاسفانه به دلیل عدم وجود یا دستیابی به چنین آزمونی این امر میسر نشد.
روایی آزمون: در این پژوهش برای سنجش روایی مقیاس مهارت­ های تفکر انتقادی فقط روایی بازآزمایی(روش آزمون- آزمون مجدد) استفاده شده است. پس از اجرای آزمون مهارت­ های تفکر انتقادی، مجددا پس از پنج هفته آزمون تفکر انتقادی به ۴۰ نفر از آزمودنی­هایی که در مرحله اول شرکت داشتند داده شد. میانگین و انحراف معیار نمره کل آزمودنی­ها در مرحله بازآزمایی به ترتیب ۲۷۵=x و ۹۴۱=S.D ضریب همبستگی بین نمره ­های آزمودنی در دو نوبت آزمون و آزمون مجدد برای کل آزمودنی ها ۹۳/۰=r بدست آمد که بسیار رضایت بخش بود.
۳-۹- شیوه گردآوری اطلاعات:
پس از انجام نامه­نگاری­های اداری و کسب مجوزهای لازم، آمار مورد نیاز در زمینه تعداد دبستان­ها و تعداد دانش ­آموزان هر دبستان جمع­آوری گردید. در این پژوهش، پژوهشگر از طریق پرسشنامه آزمون برنامه درسی پنهان و آزمون مهارت­ های تفکر انتقادی به جمع­آوری یافته­های خود پرداخت. به این صورت که بین همه نمونه­ آماری این پژوهش پرسشنامه ۲۹ سوالی برنامه درسی پنهان و ۲۱ سوالی تفکر آزمون مهارت­ های انتقادی پخش شد و از آنها خواسته شد که با دقت به این پرسش­های آزمون جواب دهند.
۳-۱۰- روش تجزیه و تحلیل داده ­ها
برا ی تحلیل داده ­های حاصل از پژوهش، از شاخص­ های آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است. هم چنین تحلیل داده ­های گردآوری شده در دو بخش توصیفی و استنباطی انجام گرفت. در بخش توصیفی، از جدول معیارهای تمرکز از قبیل میانگین، انحراف استاندارد، استفاده شده است. در بخش استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. ضریب همبستگی عبارت است از اندازه قدرت ارتباط بین دو متغیر(شویلسون، مترجم کیامنش، ۱۶۹،۱۳۸۹).
فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ­ها
۴-۱- مقدمه
همان­طور که در فصل­های پیشین اشاره گردید، هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه برنامه درسی پنهان و میزان مهارت­ های تفکر انتقادی دانش ­آموزان پسر پایه پنجم است. پژوهشگر در فصل دوم ضمن بیان تاریخچه و مبانی نظری هر یک از متغییرهای پژوهش، به برخی از پژوهش­های انجام گرفته در این زمینه اشاره کرد. در این فصل به منظور تحلیل داده ­ها و پرسش­های پژوهش از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است. که در ابتدا آمار توصیفی مربوط به متغییرهای پژوهش ارائه گردیده می­گردد و پس از آن بر اساس پرسش­های پژوهش به تحلیل داده ­ها پرداخته می­ شود.
۴-۲- ارائه نتایج
در این قسمت به توصیف داده ­های پژوهش پرداخته می­ شود. برای این منظور جدولی ترسیم گردیده است. این جدول میانگین و انحراف استاندارد متغییرهای مورد بررسی را نشان می­دهد. میانگین و انحراف استاندارد، متغییر برنامه درسی پنهان و متغییر هر دو مهارت تفکر انتقادی و مولفه­های آن در این جدول آورده شده است.
جدول ۱-۴: میانگین و انحراف استاندارد برنامه درسی پنهان و متغییرهای میزان مهارت­ های تفکر انتقادی

متغییر