قرض الحسنه یا انفاق برتر
یک یاز اعمال خوب و پسندیده در اسلام که انفاق درتمامی مذاهب وفوق اسلامی تاکید برآن شده قرض الحسنه است که کراراًدر قرآن و از سوی ائمه معصومین علیع السلام نیز تاکید گردیده است .
« واقر ضوالله قرضاً حسناً » [۶۲]
قرض الحسنه به برادران دینی قرض دادن به خداست .
« من ذاالذی یقرض الله قرضاًحسناًفیضعفه له و له اجر کریم » [۶۳]
قرض پاداش بزرگ و چند برابر دارد .
« لاکفرن عنکم سیاتکم » [۶۴]
قرض گناهان را پاک می کند .
پیامبر اسلام می فرماید:
کسی که برادر مسلمانش از وضع نابسامانی خود پیش او شکایت برد ولی به او قرض ندهد بعد خداوند روزی که نیکوکاران را پاداش می دهد او را از بهشت محروم می سازد .[۶۵]
موارد مصرف صدقه و انفاق
روزی گروهی از مومنان نزد امیر مومنان علی علیه السلام رسیدند و گفتند ای امیر المومنین خوبست که ین اموال را منظور بیت المال بین روسای قبایل و اشراف ، تقسیم کنی و آنها را بر ما در سهمیه ترجیح دهید تا اینکه کارها روبراه شود، آنگاه بهتر از گذشته ، روش های دلالانه خود را در تقسیم مساوی و عادلانه ،درمیان مردم در اجرا میکنی .
حضرت علی فرمودند :
ل وای بر شما به من پیشنهاد می کنید حال که ولی سرپرست اهل اسلام شده ام پیروزی را با ظلم و ستم بخواهیم ، نه بخدا تا شب و روز هست ومادامی که ستاره در آسمان می بینیم این کار را نخواهم کرد. بخدا اگر این اموال از انخودم بود آنرا میان آنها بالسویه تقسیم می کردم ،چه رسد بهاینکمه مال ، مال آنهاست .
راوی می گوید :
امام ساکت شد و حرف نزد وپس از یک سکوت طولانی سرش را بلند کردو فرمود :اگر کسی در میان شما مال و ثروتی دارد ،پس بپرهیزید از فساد و تبهکاری ، پس بدرستی که بخشیدن مال به غیر مستحق ، اسراف و تبذیر است ، این بخشش صاحبش رادرمیان مردم نامدار ودر پیش خدا خوار و پست می گرداند.
و هیچ کس مالش رادر غیر حق و مستحق آن قرار نداد ، مگر اینکه خداوند قدردانی آنها از او را حرام می گرداند واحترام به درستی آنها برای او نخواهد بود واگر اندکی از آنها با او باشند ، از کسانی که برای او اظهار سپاسگذاری می کنند بخاطر چاپلوسی و تملق و دروغ گوئی آنان است و اگر روزی کفش بپای رفیقانش (که به آنها کمک می کرد )لغزید و به کمک و جبران آنها احتیاج پیدا کرد ، بدترین دوستانند .
و هر کس عطا و بخشش خود را در راه باطل و به غیر مستحق قراردهد بهره های از آن چه بخشیده جز ستایش افراد پست و ثریر وجاهل آنهم تا وقتی که عطا و بخشش باشد نخواهد برد ،چنین کسی سخاوتمند نیست ودر پیش خدا بخیل است .
پس فرجام کدام کار زیان بار تر از چنین نتیجه است و کدام عمل ، کم فایده تر از عمل ؟پس اگر کسی از شما مال و ثروتی دارد بوسیله آن صله رحم انجام دهد و خوب مهمان نوازی نماید و با آن گرفتار و اسیر واز راه مانده را یاری نماید ، بدرستی که دست یاری به این صاف موجب کرامات در دنیا و شرف و بزرگی در آخرت است .
به درستی که کلام مولا نافذ و تمام کننده تمامی مشکلات ومسایل دینی و دنیای مسلمین است و از این کلام در جهت صرف صدقه و انفاق همواره باید استفاده نمود تا باشد که با این هدایتهای معصومین علیه السلام و کاملتر از آن کلام خدا سرلوحه کار امداد گران باشد .
در ادامه نتیجه گیری کلام گهر بار مواد امیر المومنین حضرت علی السلام و بر گرفتن از قران کریم در موارد مصرف کمک های مردمی و افراد و گروه ها یی که صدقه و انفاق به آنها تعلق می گیرد به شرح ذیل می باشد :
سبیل الله ( در راه خدا ) انجام دادن هر کاری که فایده به اسلام ومسلمین داشته باشد .
ازحام و ذوی القربی
فقرا
مساکین
ابن السبیل ( در راه بازماندگان یا مسافرین)
آزادی بندگان
ایتام
کمک به قرض داران
قرض الحسنه یا وام
« بخدا ورسول او ایمان آورید واز آنچه جانشین قرار داده درراه خدا انفاق در راه خدا انفاق کنید . پس آن کسانی که از شما ایمان آوردند وانفاق کردند برای آنها پاداش بزرگ خواهد بود . »[۶۶]
دیدگاه اهل سنت در مورد صدقه
با توجه به مطالعه تئوریک این جانب که بالغ بر ۵۲ صفحه می باشد وسعی شده از فرمایشات رسول گرامی وآیات قرآن درامر صدقه ودادن انفاق وکمک های مردمی استفاده کنم لذا با عنایت به اینکه آثار برادران اهل سنت خیلی محدود می باشد در زیر این مطالب را از چند کتاب که به زبان فارسی بوده مطالبی را جمع آوری که ارائه می نمایم .
در کتاب ریاض الصالحین نوشته امام نوری ترجمه عبدالله خاموشی هروری صفحه ۲۲۲ حضرت رسول گرامی اسلام می فرماید:
«دست بالا بهتر از دست پایین است و آغاز کن به کسی که نفقه اش به دوش تواست و بهترین صدقه آن است که از روی ثروت و غنی باشد ، آنکه عفت بخواهد خدا او را عفیف نگه می دارد وکسی که استغنا کند خدا او را غنی می سازد .»
قال الله تعالی :
« لن تنالو البرحتی تنفقو مما تحبون » [۶۷]
خداوند می فرماید :
هرگز به نیکوکاری نمی رسید تا از آنچه که دوست می دارد ببخشید .
در کتاب ریاض الصالحین صفحه ۲۲۴ حدیثی از انس ابن مالک یکی از راویان مشهور اهل ینت حدیثی نقل شده که در پایین اشاره می نمایم .
ابوطلحه در میان انصار در مدینه از همه بیشتر صاحب درختان خرما بود واز همه اموالش ( بیرحاً) باعچه خرما را دوست می داشت که روبروی مسجد نبوی صل الله علیه واله قرار داشت ، رسول الله (ص) به آن داخل می شد واز آب شیرین آن می نوشید انس رضی الله عنه گفت : چون این آیه نازل شد .
من تنالو البر حتی تنفقو مما تحبون ابو طلحه خدمت رسول گرامی اسلام رسید گفت :یا رسول الله خداوند بر تو نازل نموده این آیه ومن هم از همه مالم (بیرحاً)باغچه خرما را که بیشتر دوست دارم و آن برای خدا صدقه است واز خداوند خیر و ثواب آنرا می خواهم .
از ابن مسعود نقل شده است که رسول خدا گفت:
کدامیک از شما مال وارث را از مال خود بیشتر دوست می دارید .
گفتند یا رسول الله همه ی ما مال خود را بیشتر دوست می داریم .
فرمودند :پس می دانید مال شما چیزی است که پیش از خود فرستاده اید وآنچه باقی بگذارید مال وارثتان است
همینطور عبدالله ابن جعفر که هرگز فقیری رااز خانه اش رد نکرد و چون علتش را پرسید پاسخ داد .
[جمعه 1400-07-30] [ 12:16:00 ب.ظ ]
|