مفهوم توسعه روستایی در چارچوب متفاوت و گسترده به کار برده می شود و تعریف جامعی ، که همه اهل فن و افرادصاحب نظر بپذیرند ،ارائه نشده است . برخی آن را همانند توسعه ملی می دانند که بر مکان محدودتری (روستا) تاکید دارد .(دیاس و دیگران، ۱۳۶۸، ۷۳)
میسرا مکتب روهوت بر رویکردی مشابه با رویکرد توسعه همه جانبه روستایی تاکید دارد و اصول زیر را برای توسعه مطرح می کند :

1. 1. رشد کشاورزی به عنوان پیش نیاز توسعه روستایی

1. 1. تنوع بخشی به واحد های زراعی

1. 1. در نظر گرفتن واحد زراعی خانواده به عنوان یک واحد زراعی

1. 1. توسعه نظام حمایتی

1. 1. سازماندهی مزارع

1. 1. شهر نشینی به عنوان عامل تقویت کننده توسعه روستایی

در مکتب روهوت رویکرد حرکت از کشاورزی معیشتی به کشاورزی تجاری مد نظر است . ( ازکیا و همکار، ۱۳۸۳، ۳۴-۳۳)
واتر استون نیز شش مولفه اساسی را برای دستیابی به توسعه همه جانبه روستایی با دوام پیشنهاد کرده است که عبارتند از :

1. 1. توسعه کشاورزی کاربر

1. 1. طرح های کوچک و اشتغال زا

1. 1. تاسیس صنایع کوچک و کاربر در مزارع و حواشی آنها

1. 1. خودیاری و مشارکت محلی در تصمیم گیری ها

1. 1. توسعه یک نظام سلسله مراتب شهری برابر پشتیبانی توسعه روستایی

1. 1. امکانات نهادی مناسب و خود اتکا برای هماهنگی برنامه های چند بخشی

روستا ها کانون و مرکز اشاعه توسعه کشور به حساب می آیند ؛ بنابراین هزینه کردن در جهت اهداف توسعه ای در مناطق روستایی کار عبث وغیر قابل برگشتی نیست ، بلکه سود و منافع حاصل از آن غیر قابل انکار است و همین کارهای پایه و زیربنایی چرخه های بزرگ صنعت را به گردش می آورد و تعامل شهر و روستا را به صورت ملموسی تحقق می بخشد .
۲-۸-۱- برنامه چیست ؟
برنامه عبارت است از تعهد برای انجام یکسری عملیات به منظور تحقق اهداف. یا به عبارت دیگر تعیین هدفی کوتاه وراه رسیدن به آن.
در واقع برنامه عبارت است از :

1. 1. نمایش برنامه ریزی انجام شده

1. 1. نمایش منظم با رعایت سلسله مراتب فعالیت های مربوط به هم و مربوط به یک رشته تصمیمات منظم بر حسب دوره های زمانی معین

1. 1. برنامه گاهنامه تصمیمات منظم بر اساس سلسله مراتب عملیات ( شریعت پناهی ، ۱۳۹۱)

      1. 1. ۲ - برنامه ریزی و جایگاه آن در اهداف توسعه

       

       

برنامه ریزی یعنی اندیشیدن به راهی که پیش رو قرار دارد . به دیگر مفهوم ، برنامه ریزی تدبیر و تدبر در قالب یک پیش بینی مستدل به منظور ترسیم بهترین تصویر ممکن از آینده است . برنامه ریزی تمرکز عقل و دانش است برای مواجهه با واقعیت ها و فرایند های تصمیم گیری ، تشخیص و دستیابی به بهترین و مطلوبترین موقعیت در آینده . در اصل برنامه ریزی آماده شدن جهت انجام کاری و پلی برای اتصال وضع موجود به وضع مطلوب آینده است . (مطیعی لنگرودی و همکار، ۱۳۸۸، ۱۲۹)
برنامه ریزی را می توان چنین تعریف کرد : جریانی آگاهانه و جامع نگری در امور به منظور دستیابی به اهدافی مشخص که انجام دادن یک سلسله فعالیت ها و اقدامات مرتبط با یکدیگر را در آینده پیش بینی کند . (شهبازی ، ۱۳۷۲، ۳۱۷)
نخستین شرط برای برنامه ریزی آگاهی و شناخت است ؛ این شناخت می تواند شامل موارد ذیل باشد :

• • شناخت امکانات و منابع بالفعل و بالقوه

• • شناخت کیفیت منابع انسانی و استعداد ها

• • شناخت خواست ها ، نیازها ، علایق و آرمان ها

• • شناخت مسائل ، مشکلات و کمبودها

• • تشخیص اولویت ها ، هدف ها ، راهبردها و راهکارها (مطیعی لنگرودی و همکار، ۱۳۸۸، ۱۲۹)

حاصل کار برنامه ریزی را برنامه می گویند . بنابریان برنامه باید بر اساس تجزیه و تحلیل وضع موجود و منطبق بر خواست ها و علایق جامعه در راستای رسیدن به اهداف بالادستی باشد .
برنامه ریزی در سطح کلان ( اقتصاد ملی ) برنامه ریزی در سطح بخش ها و برنامه ریزی در سطح مناطق یا نواحی به کارگیری هر یک از این سطوح برنامه ریزی از نظر زمانی و مکانی قابل تحقیق و بررسی است ولی آنچه مهم است به نظر می رسد سیر تکوینی این برنامه ریزی ها به ویژه در کشور های در حال توسعه است و توسعه پدیده جدیدی نیست ، توسعه به شکل کوششی آگاهانه و نهادی شده و مبتنی بر برنامه ریزی برای ترقی اجتماعی و اقتصادی بوده است . ( میسرا و همکار، ۱۳۶۵، ۶)
نظام برنامه ریزی در بیشتر کشورها در زمینه تنظیم و اجرای راهبرد ها و سیاستهای توسعه به صورت متمرکز است . برنامه ریزی در سطح منطقه ای و محلی از این نظام متمرکز متاثر و طرح ها در چارچوب برنامه ملی تهیه می شود . (رضوانی ،۱۳۸۷، ۱۲۶)
در برنامه ریزی ها مدل هایی از روابط بین سطوح وجود دارد که عبارتند از :

• • مدل بالا به پایین ( تصمیم گیری از سوی مقامات سیاسی و اعلام آن به رده های پایین می باشد.)

• • مدل پایین به بالا ( سطوح محلی نقش موثری در کنترل برنامه ریزی ملی دارند و خط مشی ها را آنها تعیین می کنند . )

• • تلفیق و ترکیب دومدل فوق ( که افزایش تعامل و هماهنگی بین آنها باعث ایجاد گزینه های مطلوب در تحقق اهداف توسعه ای می شود . ) ( رضوانی ، ۱۳۸۷، ۱۲۹-۱۲۸ )

فصل سوم
معرفی ناحیه مورد مطالعه
( شناخت وضعیت موجود ناحیه)
معرفی شهرستان ورامین
۳-۱- موقعیت ، وسعت و تقسیمات کشوری