روش شناسی
۳-۱- مقدمه:
در این فصل با معرفی روش تحقیق، جامعه آماری و آزمودنی های تحقیق، روش و نحوه گزینش آزمودنی ها، متغیر های تحقیق، ابزار جمع آوری داده ها و روش اجرایی نمای کلی از پژوهش ارائه شده است. در انتهای فصل نیز روش های آماری مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل آماری داده ها معرفی شده است.
۳-۲- روش تحقیق:
مدل تحقیق توصیفی - مقایسه ای و نوع تحقیق کاربردی
۳-۳- جامعه آماری و نمونه تحقیق، روش و نحوه ی گزینش آزمودنی ها:
جامعه آماری تحقیق را نوجوانان و جوانان ۱۸-۱۴ سال ساکن البرز غعال در لیگ استان البرز تشکیل می داد. که در هر رده ۸ نفر به صورت تصادفی با توجه به نداشتن سابقه آسیب قبلی و نیز داشتن کف پای نرمال انتخاب شد.
۳-۴- متغیر های تحقیق:
در این تحقیق رده های نوجوانان و جوانان به عنوان متغیر مستقل و الگوی پخش فشار کف پا، شاخص قوس و cop به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد.
۳-۵- ابزار جمع آوری داده ها:
اندازه گیری قوس کف پا: برای اندازه گیری کف پا از روش آزمون کف پای خیس جهت غربالگری استفاده شد.

دستگاه emed: برای اندازه گیری توزیع فشار کف پا ،شاخص قوس و cop، با ابعاد mm20×۳۲۰×۶۱۰، سطح حسگری mm190×۳۶۰، تعداد ۱۳۷۷ حسگر، دقت /۴ sensore و فرکانس Hz 50.
قد سنج و ترازوی دیجیتالی^[۳۷] برای اندازه گیری قد و وزن
تصویر ۳-۱ دستگاه emed
۳-۶- اعتبار و روایی ابزار:
دستگاه emed: ساخت کشور آلمان(شرکت ناول)، با دقت ۵% و ۸۰۱/۰ =ICC
قد سنج و ترازوی دیجیتالی: ساخت کشور کره، با دقت ۱/۰ میلی متر برای قد و ۱/۰ کیلو گرم برای وزن بدن
در اندازه گیری های داینامیک و استاتیک اعتبار و روایی دستگاه emed (98/0 ≥ ≤ ICC61/0) می باشد(۶۶)
۳-۷- روش اجرایی: پس از شرح کامل تحقیق برای آزمودنی ها و کسب رضایت از والدین و خود افراد برای شرکت در این تحقیق، از آنها خواسته شد تا در کلنیک آرنگ حضور یابند.
افرادی که دارای کف پای نرمال بودند خواسته شد پس از تکمیل فرم مشخصات فردی رو به دستگاه بایستند تا دید فرد رو به دستگاه باشد و با پای برهنه؛ با سرعت طبیعی به راه رفتن ادامه دهند؛ به صورتی که قدم دوم وی روی دستگاه قرار گیرد و اطلاعات مربوط به آن ثبت گردد. سپس دو گام دیگر به راه رفتن ادامه دهد(۳۲،۳۳). پیش از انجام آزمون اصلی جهت آشنایی با آزمون و تعیین وضعیت شروع، آزمودنی چند بار به صورت آزمایشی مسیر را طی می کرد(۳۴). اطلاعات مربوط به پای مسلط هر فرد به صورت جداگانه ثبت شد. آزمون سه بار برای هر پا تکرار می‌شود و بین هر تکرار ۳۰ ثانیه استراحت در نظر گرفته می‌شود. در نهایت میانگین کوشش ها محاسبه شد. در هر مرحله از آزمون در صورتی که پای فرد به صورت ناقص روی دستگاه قرار گرفتاز آزمودنی خواسته شد که نقطه شروع گام خود را تنظیم کند آزمون مجددا تکرار می‌شود(۳۵).
در تصویر ۲-۳ نمونه ای از نحوه صحیح قرار گرفتن پا بر روی صفحه emed و اندازه گیری تست فشار کف پا شاخص قوس و Cop نشان داده شده است.
تصویر ۳-۲ نمونه ای از اندازه گیری فشار کف پا، شاخص قوس و Cop
برای تجزیه و تحلیل داده های فشار، پا استفاده از نرم افزار Multimask روش PRC mask به ۱۰ ناحیه تقسیم شد، که این نواحی عبارت بودند از داخل^[۳۸] و خارج^[۳۹] پشت پا، داخل^[۴۰] و خارج میان پا^[۴۱]، اولین استخوان کف پایی^[۴۲]، دومین استخوان کف پایی^[۴۳]، استخوان های سوم تا پنجم کف پا^[۴۴]، انگشت بزرگ^[۴۵]، انگشت دوم^[۴۶] و انگشتان سوم تا پنجم^[۴۷]. استخوان های اول، دوم و سوم تا پنجم کف پا(میان، مرکز و خارج جلو پا) توسط خطوطی که موازی با این محور هستند جدا می‌شود که این نواحی به صورت ۳۰%(داخل)، ۲۵%(مرکز) و ۴۵%(خارج) از محور داخلی خارجی تعریف شده اند. مقادیر فشار کف پا با بهره گرفتن از نرم افزار multimask evaluation در ۱۰ ناحیه پردازش شد(تصویر ۳-۳).
تصویر ۳-۳ نمونه ای از تقسیم بندی فشار کف پا به ده ناحیه
۳-۷-۱-نحوه انتخاب پای برتر:در این آزمون از دو روش استفاده شد. روش اول در کنار زمین ایستاده و افراد زیر نطر گرفته شد و پای شوت زننده به توپ ثبت شد.روش دوم آزمونی ها در ابتدا وزن خود را بطور مساوی بر روی دو پای تقسیم کردند و سپس در شروع راه رفتن مشاهده شد که کدام پا زودتر از پای دیگر به جلو حرکت می کند.
۳-۷-۲-روش اندازه گیری شاخص قوس پا در سیستم emed: پس از اینکه افراد بر روی دستگاه راه رفتند و اطلاعات آنها در سیستم ثبت شد. با بهره گرفتن از نرم افزار آنالیز داده ها از پوشه NOVEL در ابتدا avrege از داده ها گرفته شده سپس از پوشهnovel basics 22.3.36 شاخص قوس را به دست می آوریم. با توجه به مقاله کاوانا و راجرز (۲۶/۰≥arch index0≥۲۱/۰) اگر میزان قوس کمتر از ۲۱/۰ باشد کف پا گود و اگر بیشتر از ۲۶/۰ باشد کف پا صاف می باشد واگر بین۲۱/۰ تا۲۶/۰ باشد نرمال می باشد.(تصویر ۳-۴)
تصویر ۳-۴ نمونه ای از اندازه گیری شاخص قوس توسط دستگاه
۳-۷-۳-روش اندازه گیری توزیع فشار کف پایی در سیستم emed: پس از انجام مراحل قبلی برای به دست آوردن اجزای توزیع فشار کف پایی(سطح تماس، زمان تماس، اوج نیرو و اوج فشار) از پوشه NOVEL پوشه novel multimask 22.3.36 را انتخاب می کنیم و با انتخاب گزینه multimask evaluation، سیستم داده های مورد نظر را در اختیار ما قرار می دهد.
۳-۷-۴-روش اندازه گیری COP در سیستم emed: پس از انجام مراحل قبلی برای به دست آوردن اجزای COP از پوشه NOVEL پوشه novel gaitline and geometry 22.3.36 را انتخاب کرده و سپس پوشه regional velocity of the COP را انتخاب می کنیم تا دستگاه اجزای COP(سرعت جابجایی، زمان جابجایی و مسافت جابجایی) را برای ما اندازه گیری نماید(تصویر ۳-۵).
تصویر ۳-۵ نمونه ای از اندازه گیری اجزای COP توسط دستگاه
۳-۸-روش تجزیه و تحلیل آماری و نوع آزمون هایی که مورد استفاده قرار خواهند گرفت:
در بخش آمار توصیفی از میانگین و انحراف استاندارد برای وصف اطلاعات، به منظور تعیین نرمال بودن داده ها از آزمون کلمو گروف اسمیرنوف و در بخش آمار استنباطی به منظور آزمون فرض های تحقیق از آزمون tتست مستقل (در سطح اطمینان ۹۵%) استفاده شد.
فصل چهارم
یافته های تحقیق
۴-۱- مقدمه
در فصول پیشین در رابطه با طرح تحقیق، مبانی نظری، شیوه اجرای آزمون ها و نحوه جمع آوری اطلاعات مربوطه توضیحاتی ارائه گردید. در این فصل ابتدا آمار توصیفی مربوط به اطلاعات آزمودنی ها و سپس آمار استنباطی حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها بیان می‌شود.
۴-۲- آمار توصیفی
اطلاعات توصیفی مربوط به ویژگی های فردی شامل وزن، قد، سن(جدول ۴-۱)، شاخص قوس، توزیع فشار کف پایی(زمان تماس، اوج فشار، اوج نیرو و سطح تماس) و Cop(سرعت جابجایی، زمان جابجایی و مسافت جابجایی) برای دو گروه جوان و نوجوان استان البرز در جدول زیر ارائه شده است.
جدول ۴-۱٫ ویژگی های فردی نوجوانان و جوانان آماتور فوتبال استان البرز

وزن(kg) 73/6±۹۲/۴۹ ۰۳/۶±۶۰/۵۵
قد(cm) 72/4±۸۹/۱۷۵ ۳۸/۴±۶۴/۱۷۷
۷۲ /۰±۸/۱۳ ۸۷/۰±۹/۱۴ (yr)سن
^[۴۸]BMI (Weight %) 23/1±۱۱/۱۶ ۱۲/۲±۵۵/۱۷

واتسون و تلگن عواطف را به دو بعد عاطفی پایه تقسیم بندی می کنند یکی عاطفه منفی است . بدین معنی که شخص تا چه میزان احساس ناخرسندی و ناخوشایندی می کند. عاطفه منفی یک بعد عمومی از یأس درونی و عدم اشتغال به کار لذت بخش است که به دنبال آن حالت های خلقی اجتنابی از قبیل خشم ، غم، تنفر، حقارت ، احساس گناه ، ترس و عصبانیت پدید می آید. بعد عاطفی دوم، عاطفه مثبت است که حالتی از انرژی فع ال، تمرکز زیاد و اشتغال به کار لذت بخش می باشد. عاطفه مثبت در برگیرنده طیف گسترده ای از حالت های خلقی مثبت از جمله شادی، احساس توانمندی، شور و شوق، تمایل، علاقه و اعتماد به نفس است.دریافتند که این دو عامل عاطفی ارتباط متفاوتی با افسردگی و اضطراب دارند.
۱ـ۶ـ۲ تعریف عملیاتی عواطف مثبت ومنفی
در این تحقیق منظور از عواطف منفی و مثبت ، مجموع نمره ای است که فرد از پرسشنامه استاندارد عواطف مثبت ومنفی PANAS به دست می آورد.
۱ـ۶ـ۳ تعریف مفهومی فرسودگی شغلی
فرسودگی شغلی کاهش قدرت سازگاری فرد با عوامل فشارزاست و سندرمی است مرکب از خستگی جسمی و عاطفی که منجر به ایجاد خود پنداری منفی در فرد، نگرش منفی نسبت به شغل، و فقدان احساس ارتباط با مراجعان به هنگام انجام وظیفه گردد. در تعریفی دیگر فرسودگی یک فرد نتیجه فشار کاری است که منجر به سازگاری ناهنجار و اجرای کار نامرغوب می شود . ( تانگ و ینگ به نقل از( سانبول ۲۰۰۳) فرسودگی به عنوان یک تجربه روانشناسی منفی که واکنش به استرس کاری مرتبط می باشد تعریف شده است. (دوتسچ، راتلیف ، به نقل از( سانبول ۲۰۰۵ ) در تعریفی دیگر از پا درآمدن از رمق افتادن، از پاافتادگی، بی حالی ، سستی و رخوت متصدی شغل است. و نوعی پاسخ فرد به عوامل فشارزای میان فردی در محیط کار باشد که طی آن تماس بیش از ظرفیت متصدی شغل با دیگران، باعث ایجاد تغییراتی در نگرشها و رفتار وی نسبت به آنان می شود. (ساعتچی، ۱۳۷۹، ص ۲۱۶و۲۱۷)
این سندرم ممکن است فرد را به سوی انواع بیماریهای روانی و جسمانی سوق دهد و شامل مولفه های زیر است: خستگی عاطفی، مسخ شخصیت، فقدان موفقیت فردی.
۱ـ۶ـ۴ تعریف عملیاتی فرسودگی شغلی
در این تحقیق منظور از فرسودگی شغلی ، مجموع نمره ای است که فرد از پرسشنامه استاندارد فرسودگی شغلی مسلاج به دست می آورد.
۱ـ۶-۵ تعریف مفهومی رفتار شهروندی سازمانی
« مجموعه ای از رفتارهای داوطلبانه و اختیاری که بخشی از وظایف رسمی فرد نیستند ، اما با این وجود توسط وی انجام و باعث بهبود مؤثر وظایف و نقشهای سازمان می شوند » (مستبصری و نجابی ،۱۳۸۷، رضایی کلید بری و باقر سلیمی ،۱۳۸۷، اسلامی،۱۳۸۷ ).
۱ـ۶ـ۶ تعریف عملیاتی رفتار شهروندی سازمانی
در این تحقیق منظور از رفتار شهروندی سازمانی ، مجموع نمره ای است که فرد از پرسشنامه استاندارد رفتار شهروندی سازمانی ارگان و کونسکی به دست می آورد.

فصل دوم
پیشینه تحقیق
۲ـ۱ مقدمه
در نظام بوروکراتیک تمام تلاش مدیران در جهت کسب کارایی بیشتر با حفظ سلسله مراتب هرمی سازمان بوده است. به همین جهت مناسبات سطحی و غیرقابل اطمینان بین افراد وجود دارد. اما در نظام ارزشی انسانی و دمکراتیک مناسباتی درست و قابل اطمینان در میان مردم به وجود می آید. در چنین محیطی به سازمان و اعضای آن فرصت داده می شود که تا حد توان پیش روند. بر این اساس توجه به شهروندان در نظام ارزشی دمکراتیک رو به افزایش است. اکنون که اهمیت شهروندان به عنوان یکی از منابع بسیار مهم سازمان درک شده است، رفتار آنها هم می تواند بسیار با اهمیت تلقی شود و از این روست که محققان زیادی به تجزیه و تحلیل رفتار شهروندی پرداخته اند. به طور کلی رفتار شهروندی یک نوع رفتار ارزشمند و مفید است که افراد آن را به صورت دلخواه و داوطلبانه از خود بروز می دهند. به این ترتیب مطالعه و بررسی اینگونه رفتار افراد در سازمان که به رفتار شهروندی سازمانی شهرت یافته است، بسیار مهم و ضروری به نظر می رسد و این مقاله قصد دارد به همین امر بپردازد.
۲ـ۲عاطفه مثبت ومنفی
عواطف، یکی از جنبه های رفتار انسان است که نقش مهمی در زندگی انسان ها دارد. بدون عواطف، زندگی بشر تقریباً خسته کننده و بی معنی می شود . انسان از طریق ، همین عواطف است که دنیا را پر از معنی و سرشار از احساسات در می یابد عواطف، بخشی اساسی از نظام پویای شخصیت آدمی است . ویژگی ها و تغییرات عواطف، چگونگی برقراری ارتباط عاطفی و درک و تفسیر عواطف دیگران، نق ش مهمی در رشد، سازمان شخصیت، تحول اخلاقی، روابط اجتماعی، شکل گیری هویت و مفهوم خود دارد. (هریس ; ۱۳۸۰)
واتسون و تلگن عواطف را به دو بعد عاطفی پایه تقسیم بندی می کنند یکی عاطفه منفی است . بدین معنی که شخص تا چه میزان احساس ناخرسندی و ناخوشایندی می کند. عاطفه منفی یک بعد عمومی از یأس درونی و عدم اشتغال به کار لذت بخش است که به دنبال آن حالت های خلقی اجتنابی از قبیل خشم ، غم، تنفر، حقارت ،احساس گناه ، ترس و عصبانیت پدید می آید. بعد عاطفی دوم، عاطفه مثبت است که حالتی از انرژی فع ال، تمرکز زی اد و اشت غال به کار لذت بخش می باشد. عاطفه مثبت در برگیرنده طیف گسترده ای از حالت های خلقی مثبت از جمله شادی، احساس توانمندی، شور و شوق، تمایل، علاقه و اعتماد به نفس است.
واتسون و تلگن عواطف را به دو بعد عاطفی پایه تقسیم بندی می کنند یکی عاطفه منفی است . بدین معنی که شخص تا چه میزان احساس ناخرسندی و ناخوشایندی می کند. عاطفه منفی یک بعد عمومی از یأس درونی و عدم اشتغال به کار لذت بخش است که به دنبال آن حالت های خلقی اجتنابی از قبیل خشم ، غم، تنفر، حقارت ، احساس گناه ، ترس و عصبانیت پدید می آید. بعد عاطفی دوم، عاطفه مثبت است که حالتی از انرژی فع ال، تمرکز زیاد و اشتغال به کار لذت بخش می باشد. عاطفه مثبت در برگیرنده طیف گسترده ای از حالت های خلقی مثبت از جمله شادی، احساس توانمندی، شور و شوق، تمایل، علاقه و اعتماد به نفس است.
دریافتند که این دو عامل عاطفی ارتباط متفاوتی با افسردگی و اضطراب دارند . از آن جا که هم در اضطراب و هم در افسردگی، حالت ه ای عاطفی منفی دیده می شود، ابزارها ی سنجش مربوط به هر دو سازه، به یک اندازه دارای عامل عاطفه منفی هستند . بنابراین عاطفه منفی، رابطه مثبتی با اضطراب و افسردگی دارد . از سوی دیگر ، اضطراب وافسردگی رابطه متفاوتی با عاطفه مثبت دارند . ابزارهای سنجش عاطفه مثبت با خلق افسرده و علائم مرتبط با آن ، همبستگی منفی بالایی دارند ، اما با خلق مضطرب و علائم مرتبط با آن، همبستگی ندارند. به نظر می رسد که افزایش میزان لذت در طول زندگی، می تواند به افزایش عواطف مثبت و کاهش عواطف منفی منجر شود .عواطف، بخشی اساسی از نظام پویای شخصیت آدمی است . ویژگی ها و تغییرات عواطف، چگونگی برقراری ارتباط عاطفی و درک و تفسیر عواطف دیگران، نق ش مهمی در رشد، سازمان شخصیت، تحول اخلاقی، روابط اجتماعی، شکل گیری هویت و مفهوم خود دارد .(لطف آبادی، ۱۳۸۰)

فردریکسون معتقد است عواطف منفی همچون، اضطراب یا خشم، سبب می شوند ذهن فرد فقط به تولید واکنش دفاعی در برابر موضوعات ایجاد کننده ی این عواطف منفی ، محدود شود در صورتی که عواطف مثبت، سبب می شوند که ذهن فرد بر روی محرکها باز باشد و این مساله به نوبه ی خود فرصتهایی را برای توجه ی گسترده تر به محیط ، ایجاد کرده و در نتیجه خلاقیت فرد را بیشتر کرده و موجب شادکامی می شود.
عاطفه مثبت و عاطفه منفی حال تهای متضاد احساس کردن نیستند، بلکه این دو ُ خلق، حالت های مستقل و نه متضاد احساس کردن هستند. برای مثال، افراد هنگام مصاحبه شغلی اذعان می کنند که به طور همزمان، عاطفه های مثبت و منفی را احساس می کنند. آنها معمو ً لا به طور همزمان احساس علاقه و عصبیت را تجربه می کنند. عاطفه مثبت طبق چرخه خواب- بیداری نوسان می کند، درحالی که عاطفه منفی چنین نیست
عاطفه مثبت همچنین خلّاقیت و انعطاف پذیری در حل مسئله و گفتوگو و نیز کارایی و دقت در تصمیم گیری و سایر شاخص های بهبود تفکر را افزایش می دهد. یکی از تحقیقات اخیر نشان می دهد ـ مثلا ـ مردم در عاطفه مثبتی که ایجاد شده بود، احتمال کمک کردنشان به بیگانه، آن گاه که کمک کردن به گونه ای برای آن ها ترسیم شده بود که تقریباً مطمئن بودند احساس افسردگی می کنند، نسبت به کنترل ها کمتر بود سطح عاطفه مثبت هنگام بیدار شدن پایین است و در طول روز به تدریج بالا می رود و تا بعد از ظهر به اوج خود می رسد و از آن پس در اواخر شب پایین می آید و به سطح پایین اوایل صبح برمی گردد عاطفه مثبت بیانگر یک تجربه درونی لذت بخش است. وقتی عاطفه منفی افراد بالاست، معمو ً لا احساس مثبت آنها پایین است و معمو ً لا احساس می کنند خموده و خسته هستند. عاطفه منفی بیانگر تجربه درونی ناخوشایند است، وقتی عاطفه منفی افراد بالاست، معمو ً لا احساس می کنند ناخشنود و عصبی و تحریک پذیر هستند، در حالی که وقتی عاطفه منفی افراد پایین است آرام و آرمیده هستند. عاطفه مثبت و منفی نه تنها به ُ خلق بلکه به سیستم های گسترده شناختی، زیستی و رفتاری هم مربوط می شود.عاطفه مثبت بیانگر سیستم انگیزشی خوشایندی است که فرآیندهای پاداش در برانگیختگی آن، نقش اساسی ایفا می کنند در حالی که عاطفه منفی بیانگر سیستم انگیزشی آزارنده است که فرآیندهای تنبیهی در برانگیختگی آن نقش دارد. عاطفه مثبت و ُ خلق خوش، به رفتار گرایشی و عاطفه منفی و ُ خلق ناخوش به رفتار اجتنابی کمک می کند.(هاشمی و همکاران;۱۳۹۰; ص ۱۰۱ـ۱۰۵)
عاطفه مثبت و منفی ، بیانگر ابعاد اصلی حالات عاطفی می باشند واتسون و همکاران :این گونه به نظر می رسد که افرادی که عاطفه مثبت زیادی را تجربه می کنند، باید عاطفه منفی نسبتاً کم تری را تجربه کنند و اشخاصی که عاطفه منفی زیادی را تجربه می کنند، باید عاطفه مثبت اندکی داشته باشند . اما در حقیقت، شواهد زیادی در دست است که نشان می دهد عاطف ه مثبت و منفی هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند و دو روی یک سکه نیستند . دلیل این امر این است که عامل مولّد عاطفه مثبت، رویدادها و تجارب خوشایند است ، در حالی که عاطفه منفی به واسطه رویدادها یا این دو بعد خلق، از یکدیگر جدا هستند ، تجارب ناخوشایند ایجاد می شود و روابط آنها با متغیرهای دیگر، دارای الگوهای متفاوتی است . واتسون و تلگن دریافتند که این دو عامل عاطفی ارتباط متفاوتی با افسردگی و اضطراب دارند . از آن جا که هم در اضطراب و هم در افسردگی، حالت های عاطفی منفی دیده می شود، ابزارها ی سنجش مربوط به هر دو سازه، به یک اندازه دارای عامل عاطفه منفی هستند . بنابراین عاطفه منفی، رابطه مثبتی با اضطراب و افسردگی دارد . از سوی دیگر ، اضطراب و افسردگی رابطه متفاوتی با عاطفه مثبت دارند . ابزارهای سنجش عاطفه مثبت با خلق افسرده و علائم مرتبط با آن ، همبستگی منفی بالایی دارند ، اما با خلق مضطرب و علائم مرتبط با آن، همبستگی ندارند. ( آیزینک;۱۳۷۹; ص۱۵)
مفهوم هوش عاطفی دربرگیرنده مجموعه گسترده ای از مهارتها و استعدادهای فردی است که معمولاً به مهارتهای درون فردی و بین فردی اشاره دارد و به طور کلی توانایی درک و فهم چگونگی بروز یا کنترل عواطف و احساسات است. هوش عاطفی عاملی است که موجب می شود تا خلاقانه فکر کنیم و عواطف و احساسات خود را برای حل مسائل به کار گیریم. بر این اساس شخصی که دارای هوش عاطفی بالاست در چهار زمینه شناسایی، به کارگیری، درک و کنترل احساسات استعداد و مهارت دارد.
مقیاسهای متععددی در حوزه های پژوهش مختلف به منظور سنجش عاطفه مثبت و عاطفه منفی ساخته شده است. یافته ها نشان میدهد که دو عامل عاطفی با طبقات متنوعی از متغیرها مرتبطند.عاطفه منفی با تنیدگی و مقابله ضعیف (کلارک و واتسن) شکایات مربوط به سلامت، فراوانی رویدادهای ناخوشایند. و عاطفه مثبت با فعالیت و رضایت اجتماعی و نیز با فراوانی رویدادهای خوشایند مرتبط می باشند. در پژوهش دکتر عباس بخشی پور و دکتر محمود دژکام به این نتیجه رسیدند که عاطفه منفی عامل مشترک زمینه ساز اختلال افسردگی و اضطراب است. (دژکام وهمکازان;۱۳۸۴;ص۳۵۱ـ۳۶۵)
نتایج تحقیقات فردریکسون و توگد ، به نقل از مارشال ریو،)۲۰۰۵،) ترجمه سید محمدی ، ۱۳۸۶ گویای آن بود که صفت انعطاف پذیری کنشی با هیجانات مثبت دارای همبستگی مثبت بوده وبا هیجانات منفی خشم وغمگینی دارای همبستگی منفی می باشد. هیجان ها باهماهنگ کردن عاطفه، انگیختگی، هدف و بیانگری وضعیت ما را در ارتباط با محیط مان تثبیت می کنند و ما را به پاسخ های اختصاصی وکارآمد ی مجهز می کنند که با مسایل بقای جسمانی واجتماعی متناسب هستند.
ماسلاچ، شافلی و لی تر , نیز بر این عقیده اند که فرسودگی عاطفی ویژگی اصلی فرسودگی شغلی و بارزترین مشخصه این سندروم پیچیده است. بسیاری افراد هنگام توصیف احساس فرسودگی شغلیخود، به فرسودگی عاطفی اشاره می کنند. درواقع از میان سه زیرسازه یا مؤلفه فرسودگی شغلی، فرسودگی عاطفی مؤلفه ای است که بیش تر گزارش شده و بیش تر نیز مورد تحلیل قرار گرفته است. (دکتر عباس بخشی پور وهمکاران;۱۳۸۹;ص ۳۵۱).
نتایج برخی از پژوهش ها نشان میدهد، بین فشارهای روانی و فرسودگی شغلی ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. در واقع فرسودگی شغلی در اثر فشار مداوم روانی پدید می آید. فشارهای روانی وقتی رخ میدهد که بین مطالبات و خواست ههای محیطی با توانایی فرد برای پاسخ دادن به آن ها تعادل وجود نداشته باشد. هر چه مطالبات و خواست ههای محیطی افزایش یابد و فرد توانایی لازم برای پاسخ دادن به آن ها را نداشته باشد فشار روانی برخاسته از آن سبب بروز فرسودگی شغلی در وی می شود. از آنجا که فرسودگی شغلی نیز موجب کاهش کیفیت خدمات ارائه شده به مشتریان و ارباب رجوع و به دنبال آن نارضایتی از خدمات می شود، شناخت و پیشگیری از فرسودگی شغلی در ارتقاء بهداشت روانی افراد و افزایش سطح کیفیت خدمات ارائه شده، نقش بسزایی خواهد داشت شواهد بسیاری وجود دارد که عواطف افراد بر قضاوت ها و ارزیابی های آن ها از دیگر فرایند های اجتماعی تا ثیر گذار است. عواطف نه تنها بر آنچه افراد به آن توجه می کنند اثر دارد ، بلکه بر انچه به خاطر می آورند ، بر تداعی اشیاء و بر شیوه تفصیر آنها از فرایند های اجتماعی نیز مو ثر است.
۲ـ۳ فرسودگی شغلی
هرچند “مسلچ و پاینز” در توسعه مفهوم فرسودگی شغلی نقش مؤثری داشته اند، ولی این مفهوم برای نخستین بار در دهه ۷۰ میلادی توسط “هربرت فرویدنبرگر” بیان شد فرسودگی شغلی واژه نسبتاً جدیدی است که از آن برای توصیف پاسخ های انسان درحین کار در برابر استرس های تجربه شده استفاده م یشود و شامل واکنش های روانی است که افراد هنگام روبه رو شدن با استرس های شغلی از خود نشان می دهند . فرسودگی شغلی پیامدی از فشار شغلی دایم و مکرر بوده و به عنوان فقدان انرژی و نشاط تعریف می شود؛ به طوری که شخص احساس کسالت باری نسبت به شغل خود پیدا می کند، به عبارت دیگر شخص به علت عوامل درونی و بیرونی که در محیط کارش وجود دارد احساس فشار می کند و این فشار، در نهایت به احساس فرسودگی تبدیل می شود و در این وضعیت احساس کاهش انرژی رخ م یدهد. فرسودگی شغلی مرحل های از خستگی و ناامیدی است و زمانی ب هوجود می آید که فرد نتواند بر اهداف زندگی و اهداف کاری خود فایق آید تا سال ۱۹۸۰ فرسودگی شغلی منحصراً درآمریکا مطالعه می شد ولی کم کم توجه کشورهای دیگر به خصوص کشورهای انگلیسی زبان مثل کانادا و انگلیس نیز به این پدیده جلب شد. سپس مقالات و کتا بها به زبان های دیگر ترجمه شد و در نیمه دوم سال ۱۹۸۰ ابزارهای پژوهش به ویژه پرس شنامه “مسلچ” به زبان های فرانسوی، آلمانی، هندی، ایتالیایی، سوئدی، اسپانیایی و عربی ترجمه شد و مطالعات بی نفرهنگی آغاز شده است . به طور کلی مطالعات فرسودگی شغلی به دو مرحله قابل تقسیم بندی هستند؛ در مرحله نخست فرسودگی شغلی به عنوان یک مشکل اجتماعی مطرح و از طریق مشاهدات میدانی مفهوم
سازی شد که در این مرحله بیشترین تأکید بر توصیف های بالینی فرسودگی شغلی بود و مرحله دوم مطالعات فرسودگی شغلی نیز شامل پژوهش های تجربی و نظام مند، به ویژه ارزیابی این پدیده در جوامع آماری مختلف بود. در واقع پس از این دو مرحله بود که نظریه ها رشد یافته و مفهوم فرسودگی شغلی توسعه پیدا کرد
فرسودگی شغلی، آن نوع از فرسودگی است که با فشارهای روانی یا استرس های مربوط به شغل و محیط کار توأم شده است. به عبارت دیگر فرسودگی شغلی پاسخی تأخیری به عوامل استرس زای مزمن هیجانی و بین فردی در حیطه مشاغل است.
بر اساس نظر مالازک فرسودگی شغلی سندرمی است که در پاسخ به فشار روانی مزمن بوجود می آید و شامل سه جزء خستگی یا تحلیل عاطفی ، از خود بیگانگی یا مسخ شخصیت ، فقدان موفقیت فردی یا پیشرفت شخص است و بیشتر در میان انوع مشاغل مدرسان و یاری دهنده گان نظیر مشاوران، معلمان، مددکاران اجتماعی، پزشکان، پلیس و پرستاران مشاهده می شود و این امر احتمالاً معلول نوع وظایف و مسئولیت های اینگونه مشاغل می باشد .
کار صرف نظر از تامین مالی ، می تواند برخی از نیازهای اساسی آدمی نظیر تحرک روانی و بدنی ، تماس اجتماعی ، احساسات خود ارزشمندی ، اعتماد و توانمندی را ارضا کند .
با وجود این ، کار می تواند منبع فشار عمده ای نیز باشد . پاول به نقل از( مقدم و طباطبایی ; ۱۳۸۵ )
ممکن است یک شغل رضایت بخش به مرور زمان به منبع نارضایتی تبدیل شود و شخص را در جهت فرسودگی شغلی سوق می دهد . راس و آلتمایر ، به نقل از(مقدم و طباطبایی ;۱۳۸۵ )
فرسودگی شغلی واژه ای برای توصیف دگرگونی های نگرش ، روحیه ، رفتار ، در جهت منفی و رویارویی با فشارهای روانی مربوط به کار است . این فرسودگی بیشتر در مشاغلی پدید می آید که افراد میزان زیادی از ساعات کاری را در ارتباط نزدیک با سایر مردم می گذرانند . بهنیا (۱۳۷۹)، به نقل از( مقدم و طباطبایی ; ۱۳۸۵ )
فرسودگی شغلی عبارت است از حالت تحلیل و تهی شدگى قوای فیزیکى، عاطفى که وجه مشخصه آن، همانا، نقصان و فروکشى قواى فیزیکى، ضعف مزمن، تحلیل بنیه، احساس تنه ائى و نومیدى، دریافت و برداش ت هاى منفى درباره خویشتن، بیهو د هانگارى، نگرش منفى نسبت به کار و فعالیت، زندگی و اطرافیان است . همچنین، پوچ گرائى، احساس بی اجر و پاداش ماندن حاصل زحمات، عقیم ماندن انتظارات مربوط به تشویش وتق دیر، بیگانگى با محصول تلا ش ها وکوشش هاى خو یش و ناآگاهى از داوری ها و تلقیات دیگران درباره این کوش شها، عوامل توأمان این عارضه را تشکیل میدهند.)فقیهه; ۱۳۷۶)
ماسلاچ و اسچاوفلی و لیتر ۲۰۰۱ فرسودگی را به عنوان یک سندرم روان شناسی با سه بعد مشخص می کند . خستگی عاطفی که شامل استرس ، تهی شدن از عاطفه شخصی و توان بدنی می باشد . دگرگونی شخصیت که شامل افسردگی ، کناره گیری بیش از اندازه و بی تفاوتی نسبت به کار می باشد . فقدان کار آیی که شامل احساس سودمندی و کار آیی کم ، احساس بی کفایتی می باشد . حجم کار زیاد ، ناکافی بودن کنترل و استقلال عمل روی فعالیتها ، فقدان پاداش فراخور کار فرد ،که این پاداش می تواند گاه جنبه مادی وگاه جنبه اجتماعی داشته باشد. ، نداشتن روابط اجتماعی و ارتباط مثبت و همدلی با همکاران ، تبعیض در محیط کار، فقدان انصاف و احساس بدگمانی در محل کار ، جو بسته و ناسالم و تعارض ارزشها از عوامل موثر در فرسودگی شغلی است . (ماسلاچ ;۲۰۰۱ )
بر اساس یافته های تحقیقات مختلف درباره رابطه و هم نشینی مؤلفه های مختلف فرسودگی شغلی در جمعیت های متفاوت، ماسلاچ و جکسون تأکید می کنند که فرسودگی شغلی هرگز نباید ب هصورت یک مفهوم تک بعدی تصور شود بلکه فرسودگی شغلی باید سازه ای چند بعدی و متشکل از سه زیرسازه ی فرسودگی عاطفی، ته یشدن از ویژگی های شخصیتی و کاهش احساس موفقیت فردی به شمار رود که اگرچه در آن زیرسازه ها یا مؤلفه ها به لحاظ مفهومی از یکدیگر تفکیک می شوند اما ب هلحاظ تجربی با یکدیگر مرتبط اند.
نیز در مطالعه ای که بر روی ۴۸۰ ضابط قضایی استرالیایی انجام داده است، ساختاری ۵ عاملی برای فرسودگی شغلی گزارش کرده است که خود گویای ماهیت چندبعدی این سازه است. بررسی هر گویه در پرسش نامه و تحلیل عاملی تأییدی، نشان داده است که فرسودگی عاطفی و کاهش احساس موفقیت فردی هر یک به دو زیر سازه تقسیم شده اند، در حالی که تهی شدن از شخصیت به صورت یک سازه جداگانه باقی مانده است.
فرسودگی شغلی سبب به وجود آمدن احساس ناامیدی ، ناتوانی ، بد گمانی ، رنجش و شکست می شود . این عکس العمل های عصبی منجر به افسردگی می شوند . معلمانی که بر اثر شغل و حرفه خود فرسوده شده اند، به طور مستقیم روی دانش آموزان تاثیر منفی می گذارند ، و اگر علایم و عوارض آن به موقع تشخیص داده شود قابل درمان است. . (کیانی و همکاران ;۱۳۹۰).
۲ـ۳ـ۱ علل ایجاد فرسودگی شغلی
عامل اصلی و اولیه ایجاد فرسودگی کاری مدت طولانی تحت فشارهای روانی و عصبی شدید بوده است علاوه بر عامل مذکور متغیرها و عوامل دیگری نیز در این رابطه نقش اساسی بازی می کنند. برای مثال برخی از شرایط کاری از قبیل اینکه فرد احساس کند تلاشهای او بی فایده است و در سازمان فردی ناکارآمد و بی تأثیر است، در ایجاد فرسوگی کاری سهم عمده و مهمی دارند. تحت چنین شرایطی ، شخص احساس ضعف و پایین بودن پیشرفت فردی می کند و قطعاً این احساس خود بخش عمده ای از فرسودگی کار محسوب می شود به همین ترتیب ، فرصتهای کم برای ارتقاء و وجود قوانین و مقررات خشک و دست و پاگیر در نظام یک سازمان در پرورش این پدیده مؤثرند.
طبق تحقیقات صاحبنظران علوم رفتاری ، یکی از مهمترین عوامل مولد فرسودگی شغلی در سازمان، سبک رهبری خاصی است که توسط سرپرستان سازمان اتخاذ می شود . در این زمینه در مجموع تحقیقات حکایت از این دارند کارکنانی که با سرپرستان دارای ملاحظه کاری کم، کار می کنند برای مثال ، پایین بودن رفاه و آسایش کارکنان و پایین بودن روابط دوستانه و گرم بین سرپرستان و پرسنل نسبت به افرادی که رابطه صمیمانه تری را با سرپرستان خود دارند، بیشتر در معرض ابتلا به فرسودگی شغلی قرار دارند . لازم به توضیح است که سبک ملاحظه کاری تقریباً هم معنای مهارتها و نظرات مکتب روابط انسانی است . بر اساس دیدگاه های کارشناسان رفتار سازمانی ، رفتار ملاحظه کارانه شامل کارهایی از قبیل مشاوره، گوش فرا دادن و پیشنهادهای یاری دهنده به اعضای سازمان می شود . به هر حال وجود سبک ملاحظه کاری معقول در سازمان در کاهش فرسودگی کاری می تواند مؤثر واقع شود.
عوامل دیگری که سبب می شود افراد به فرسودگی شغلی دچار شوند عبارتنداز :
۱-ناآشنا بودن افراد با هدف یا اهداف سازمان یا قابل درک نبودن این اهداف برای آنان

سولفید هیدروژن

H₂S

<1

نیتروژن

N₂

۱-۵

هلیم

He

<0/5

گاز طبیعی استخراج شده از میادین گازی که همواره با رطوبت و هیدروکربن‌های دیگر همراه است؛ اصطلاحاً «گاز طبیعی مرطوب»^[۱] نامیده می‌شود. گاز طبیعی پس از کاهش رطوبت در فرایند نم‌زدایی در پالایشگاه، «گاز طبیعی خشک»^[۲] ‌نامیده می‌شود. این گاز از طریق لوله قابل انتقال است[۳].
رفتار فازی گاز طبیعی
رفتار فازی گاز طبیعی، یک منحنی از فشار بر حسب دما می‌باشد که تعیین می‌کند چگونه جریان گاز طبیعی در یک فشار و دمای داده شده از یک فاز گازی و یا دو فاز گاز و مایع تشکیل می‌شود. در شکل (۱-۱) رفتار فازی گاز طبیعی با یک ترکیب مشخص، بصورت نمونه بر روی یک دیاگرام فازی مشاهده می‌شود. قسمت چپ، منحنی نقاط حباب است و ناحیه تک فازی مایع را از ناحیه دوفازی مایع-گاز جدا می سازد. سمت راست منحنی نقاط شبنم بوده و ناحیه دوفازی مایع-گاز را از ناحیه تک فازی گازی جدا می‌سازد. خطوط نقاط حباب و شبنم در نقطه بحرانی با همدیگر تلاقی دارند، جاییکه تفاوت بین خواص گاز و مایع آشکار می‌شود. توجه به این نکته ضروری است که دمای نقطه شبنم در یک فشار داده شده مشخص می‌شود و دو فشار نقطه شبنم در یک دمای داده شده امکان‌پذیر است. این پدیده به عنوان چگالش برگشتی^[۳] مشهور است. حداکثر فشاری که در آن امکان تشکیل مایع وجود دارد P_max فشار چگالش بحرانی^[۴] و بالاترین دمایی که در آن امکان تشکیل مایع وجود دارد؛ T_max دمای چگالش بحرانی^[۵] نامیده می‌شود[۳].

شکل ۱-۱ دیاگرام فشار-دمای گاز طبیعی[۳]
رفتار تک فازی گاز طبیعی، تابعی از ترکیبات گاز است و شدیداً متأثر از غلظت هیدروکربن‌های سنگین‌تر بخصوص C₆+می‌باشد. حضور هیدروکربن‌های سنگین‌تر، حلقه فازی را افزایش می‌دهد و اغماض از آنها، این پوش فازی را کوچکتر از میزان واقعی پیش‌بینی خواهد کرد[۳].
سیستم خطوط لوله انتقال گاز طبیعی
گاز طبیعی پس از استخراج از ‌چاه‌های گاز، توسط سیستم جمع‌ آوری گاز به پالایشگاه گاز طبیعی منتقل می‌شود. در پالایشگاه پس از حذف گازهای ترش و رطوبت همراه، گاز طبیعی پالایش شده به خطوط لوله انتقال گاز، تحویل داده می‌شود. خطوط لوله انتقال گاز شامل ایستگاه دریافت گاز، لوله‌های فولادی، شیرهای بین‌راهی، ایستگاه‌های تقویت فشار، ایستگاه‌های پیگ‌رانی و ایستگاه‌های تقلیل فشار در نقاط انتهایی می‌باشد. شکل (۱-۲) شماتیک تولید، فرآوری، انتقال و تحویل گاز طبیعی را نشان می‌دهد. یک سیستم خط لوله مشتمل بر موارد زیر است:
نقاط دریافت گاز
ورودی گاز طبیعی به خط لوله انتقال را نقطه دریافت گاز می‌نامند. این نقاط می‌تواند گاز ترش حاصل از ‌چاه‌های گاز طبیعی یا گاز شیرین (پالایش شده) در خروجی پالایشگاه‌های گاز باشد[۴].
لوله‌ها
لوله‌های استفاده شده در صنعت گازرسانی از جنس کربن-استیل منطبق با استاندارد API^[6] می‌باشد. این لوله‌ها بصورت دفن شده می‌باشند و در حالت نرمال، گاز با فشار psi 1000-600 را در مسیرهای طولانی انتقال می‌دهند. قطر لوله‌ها می‌تواند از ۶ اینچ تا ۵۶ اینچ باشد[۴].
شکل ۱-۲ شماتیک تولید، فرآوری، انتقال و تحویل گاز طبیعی[۴]
برای جلوگیری از خوردگی لوله‌های مدفون، پوششی از جنس قیر ذغال‌سنگی، اپوکسی یا پلی‌اتیلن روی لوله‌ها کشیده می‌شود. هدف از پوشش، محافظت لوله از تأثیرات رطوبت، خاک خورنده و عوامل مخرب بر ساختار لوله است. شکل (۱-۳) نمونه ای از خط لوله در حال احداث را نشان می‌دهد[۴].

شکل ۱-۳ نمونه احداث خط لوله انتقال گاز و دفن لوله‌ها[۵]
ایستگاه‌های ارسال و دریافت پیگ^[۷]
برای تمیزکردن خطوط لوله از هیدرات‌ها و ناخالصی‌ها، در دوره‌های زمانی منظم، پیگ‌رانی انجام می‌شود. پیگ وسیله‌ای است دوار که روی لبه‌های آن برس‌های تمیز‌کننده نصب می‌شود و توسط فشار گاز پشت آن حرکت می‌کند. سرعت پیگ معمولاً حدود ۷ کیلومتر در ساعت است. حرکت پیگ درون لوله‌ها بصورت مارپیچ بوده و وظیفه آن تمیزکردن داخل خطوط می‌باشد. برخی از انواع مشهور پیگ‌ها، پیگ هوشمند است که هم مکان خود را در طول خط لوله گزارش داده و هم با ضبط تصاویر، مشکلات به وجود آمده مانند کاهش ضخامت، خوردگی، نشتی و غیره را مشخص می‌کند[۴].
شیرهای ^[۸] LBV
این شیر‌ها در طول مسیر خط لوله و در فواصل مشخص به هنگام ترکیدگی یا انفجارخط لوله برای مهار تخلیه گاز، تعبیه شده‌اند. شیرهای LBV استفاده شده در خطوط لوله انتقال گاز، از نوع شیرهای توپی می‌باشد. این شیرها دارای یک مسدود کننده جریان به شکل کروی بوده و قطر داخلی سوراخ آن هم اندازه قطر داخلی لوله است تا در هنگام عملیات پیگ‌رانی در خط لوله، پیگ ارسال شده بتواند از این شیر‌ها بدون هیچ مانعی عبور نماید. این شیرها در حالت نرمال باز می‌باشند اما در شرایط اضطراری توسط سیستم کنترل خودکار، با احساس افت فشار ناگهانی در خط لوله بصورت خودکار بسته می‌شوند. یک مرکز کنترل موسوم به مرکز دیسپچینگ گاز، با دریافت سیگنال‌های الکترونیکی از تجهیزات نصب شده روی شیرها، همواره وضعیت باز یا بسته بودن این شیرها را رصد می‌کند. سیگنال‌ها از طریق خطوط تلفن یا سیستم‌های ارتباط ماهواره‌ای ارسال می‌شوند. اگر یک شیر به هر علتی بسته شود، سیگنال ارسال شده به مرکز دیسپچینگ گاز، باعث اعلام هشدار به اپراتورها شده و پس از مرتفع کردن مشکل، شیرها بصورت دستی باز می‌شوند[۴].
ایستگاه‌های تقویت فشار
ایستگاه‌های تقویت فشار بر روی خطوط لوله انتقال گاز، فشار مورد نیاز برای انتقال گاز از یک نقطه به نقطه دیگر را تأمین می‌کنند. تجهیزات این ایستگاه‌ها عمدتاً شامل اسکرابرها، کمپرسورها، مبدل‌های خنک‌کننده، توربین‌های گازی، شیرهای ورودی و خروجی، شیر کنارگذر ایستگاه، شیر‌های آنتی‌سرج، اتاق کنترل و سیستم‌های کنترلی می‌باشد. کمپرسور مورد استفاده در این ایستگاه‌ها اغلب از نوع گریز از مرکز است و نیروی محرکه آن توسط توربین گازی تامین می‌شود. با توجه به محدودیت فشار گاز در خطوط لوله، در فواصل طولانی، ایستگاه‌های تقویت فشار متعددی برای انتقال گاز مورد نیاز است. محل این ایستگاه‌ها معمولاً در فاصله‌های۴۰ تا ۱۰۰ مایلی بر‌روی خطوط لوله انتقال می‌باشد. از فاکتورهایی مانند حداکثر فشار مجاز بهره برداری، عوامل محیطی و توپوگرافی منطقه، جهت تعیین محل دقیق ایستگاه‌های تقویت فشار، استفاده می‌شود[۶].
انواع کمپرسورهای ایستگاه تقویت فشار
کمپرسورهای بکار رفته در سیستم خطوط لوله انتقال گاز می‌تواند از نوع جابجایی مثبت یا از نوع گریز از مرکز باشد. کمپرسور جابجایی مثبت با محبوس کردن حجم مشخصی از گاز در یک محفظه و کاهش حجم، فشار مورد نیاز را ایجاد می‌کنند. سپس گاز پرفشار از طریق شیر خروجی به درون خط لوله رها می‌شود. کمپرسورهای رفت و برگشتی پیستونی در دسته کمپرسورهای جابجایی مثبت قرار دارند. این کمپرسورها حجم ثابتی دارند و می‌توانند نسبت‌ تراکم بالایی را ایجاد نمایند. از سوی دیگر کمپرسورهای گریز از مرکز، فشار مورد نیاز را از طریق نیروی گریز از مرکز حاصل از چرخش پره‌های کمپرسور با تبدیل انرژی جنبشی به انرژی فشاری، ایجاد می‌کنند. به علت انعطاف‌پذیری، کمپرسورهای گریز از مرکز متداول‌ترین نوع کمپرسورها در سیستم‌های انتقال گاز می‌باشند. این کمپرسورها هزینه نصب و نگهداری پایینی دارند و در مقایسه با کمپرسورهای جابجایی مثبت می‌توانند حجم‌های بزرگتری از گاز را تقویت فشار نمایند. همچنین این کمپرسورها در سرعت‌های بالاتری عمل می‌کنند. با این حال نسبت به کمپرسورهای جابجایی مثبت بازده کمتری دارند[۷].
کمپرسورهای جابجایی مثبت دارای انعطاف بیشتری در محدوده فشار می‌باشند، بازدهی بالایی دارند و می‌توانند گاز متراکم شده را در بازه وسیعی از فشار تحویل دهند. همچنین به ترکیب گاز طبیعی حساسیت کمتری دارند. این نوع کمپرسورها دارای محدوده فشاری تا حدود ۳۰۰۰۰ psi می‌باشند. این کمپرسورها می‌توانند بسته به نسبت تراکم مورد‌نیاز، تک‌مرحله‌ای یا چند‌مرحله‌ای باشند. حد نسبت تراکم در هر مرحله برای کمپرسورهای جایجایی مثبت، ۴ می‌باشد زیرا نسبت تراکم بالاتر باعث ایجاد فشار بیش از حد شده و به شیرهای حساس داخل کمپرسور آسیب می‌رساند. یک مبدل حرارتی برای خنک کردن گاز گرم متراکم شده در هر مرحله مورد نیاز است تا قبل از ورود به مرحله بعدی دمای گاز را تا دمای مکش اولیه پایین آورد. توان مورد نیاز برای یک کمپرسور جابجایی مثبت از نمودارهای ارائه شده توسط سازندگان محاسبه می‌شود[۷].
منحنی مشخصه کمپرسور
منحنی مشخصه یک کمپرسور گریز از مرکز که می‌تواند در سرعت‌های مختلف عمل نماید یک منحنی از دبی جریان ورودی در برابر فشار ایجاد شده در درصدهای مختلف سرعت طراحی را نشان می‌دهد. شکل (۱-۴) نمونه منحنی مشخصه کمپرسور گریز از مرکز را نشان می‌دهد.

شکل ۱-۴ یک نمونه منحنی مشخصه کمپرسور گریز از مرکز[۸]
محدوده سمت چپ منحنی خط حداقل پایداری یا خط سرج^[۹] نامیده می‌شود که در آن فشار خروجی به حدی می‌رسد که بالاتر از آن موجب ایجاد اختلال در عملکرد کمپرسور می‌شود. محدوده سمت راست به نام خط استون‌وال^[۱۰] مشهور است. پدیده سرج هنگامی‌اتفاق می‌افتد که اختلاف فشار بین خروجی و ورودی کمپرسور بسیار بالارفته و در نتیجه انرژی اختلاف فشار خروجی و ورودی بیشتر از مجموع انرژی کمپرسور و انرژی خود سیال در ورودی باشد. در این صورت کمپرسور توان خارج کردن گاز را از داخل خود نداشته و درنتیجه گاز در جهت عکس یعنی از خروجی کمپرسور به ورودی جریان می‌یابد. اگر هیچ کاری صورت نگیرد اختلاف فشار دو طرف کمپرسور کاهش یافته و مجدداً جریان مثبت برقرار می‌شود. تا جاییکه اختلاف فشار دوباره زیاد شده و مجدداً جریان منفی ساخته می‌شود. این چرخه در پریودهای چند ثانیه‌ای تکرار می‌شود که نتیجه آن ایجاد ارتعاشات زیان‌آور برای کمپرسور است. پدیده سرج باعث آسیب به ساختمان کمپرسور، سر و صدای زیاد، تلف شدن انرژی و کاهش بازده کمپرسور می‌شود. کنترلر آنتی‌سرج بوسیله یک شیرکنترل با برقرار کردن جریان برگشتی گاز از یک مسیر خروجی به ورودی کمپرسور عمل کنترل سرج را انجام می‌دهد. این شیر به شیر کنترل آنتی‌سرج (^[۱۱]ASCV) مشهور است. با بازکردن این شیر، جریان از طریق یک مسیر ویژه از خروجی کمپرسور به ورودی باز می‌گردد لذا با کاهش اختلاف فشار در دوطرف کمپرسور قادر به ایجاد جریان مثبت در کمپرسور خواهیم بود. در منحنی مشخصه، خط سرج به عنوان پایین‌ترین محدوده عملیاتی مشخص می‌شود. اگر در شرایطی میزان جریان ورودی به کمپرسور کمتر از میزان آن روی خط سرج باشد، این پدیده اتفاق می‌افتد[۷,۸].
استون‌وال خط حداکثر پایداری برای کمپرسور می‌باشد. در نقطه حداقل هد فشار، راهبری کمپرسور می‌تواند همچنان پایدار بماند اما کمپرسور دچار خفگی می‌شود. افزایش جریان در نقطه آنسوی استون‌وال عملاً غیرممکن است و راهبری کمپرسور در آنسوی استون‌وال غیرقابل پیش‌بینی و فاقد کارآیی است. سازندگان عموماً منحنی‌هایشان را قبل از رسیدن به محدوده استون‌وال متوقف می‌کنند. در کمپرسورهای گریز از مرکز با تغییر سرعت چرخش پره‌ها، جریان ورودی و هد حاصله به ترتیب با سرعت چرخش و مربع سرعت چرخش تغییر خواهد‌کرد؛ به‌‌علاوه، توان کمپرسور با مکعب سرعت چرخشی متناسب است[۸].
نقاط برداشت گاز (ایستگاه‌های تقلیل فشار)
برای تامین گاز مشترکین، ایستگاه‌های تقلیل فشار یا ایستگاه ورودی شهر یا بصورت اختصار CGS^[12] در نقاط انتهایی انشعابات خطوط لوله انتقال تعبیه می‌شود. این ایستگاه‌ها شامل تجهیزاتی مانند فیلترها، هیترها، تجهیزات اندازه‌گیری، رگولاتورها و واحد بودارکننده گاز می‌باشد. در این ایستگاه‌ها پس از اندازه‌گیری دبی جریان توسط فلومترها و کاهش فشار بوسیله رگولاتورها، ماده مرکاپتان برای بودارکردن گاز جهت مقاصد ایمنی، اضافه می‌شود. در این ایستگاه‌ها فشار گاز تا psi 250 کاهش یافته و وارد شبکه تغذیه شهری می شود. سپس در داخل شهرها توسط ایستگاه‌های کوچکتری بنام ایستگاه‌های ^[۱۳]TBS فشار گاز از psi250 بهpsi 60 کاهش یافته، برای مصرف مشترکین وارد شبکه توزیع شهری می‌شود[۴].
ایستگاه‌های اندازه‌گیری
ایستگاه‌های اندازه‌گیری، برای اندازه‌گیری گاز در نقاط تحویل به یک کشور یا دریافت از کشور دیگر تعبیه می‌شود. در این ایستگاه‌ها برای اندازه‌گیری جریان گاز در طول خط لوله از فلومترهای توربینی، اریفیسی یا التراسونیک استفاده می‌شود و مبنای محاسبه ارزش اقتصادی گاز مبادله شده، می‌باشند[۴].

شاخصهای مرکزی^[۱۳۳]
شاخصهای پراکندگی^[۱۳۴] دلاور(۱۳۸۴).
در این تحقیق از جداول و نمودارها برای نشان دادن توزیع فراوانی در جامعه مورد نظر، استفاده شده است. و از بین شاخصهای مرکزی، میانگین حسابی و از بین شاخصهای پراکندگی، انحراف استاندارد مورد استفاده قرار گرفته است.

۳-۱۲) آمار استنباطی
بوسیله آمار استنباطی، جامعه های وسیعتر را که داده های دانسته شده از آن گرفته شده است، استنباط می کنیم. آمار استنباطی با دو دسته از مسائل سر وکار دارد. ابتدا به برآورد می پردازد و سپس به آزمون فرضیه نوریان و همکاران(۱۳۸۴ ). در این تحقیق از آزمون مربع کای (خی دو یا کی دو ) تک متغیره و آزمون دو جمله ای برای آزمون فرضیات و برای رتبه بندی ابعاد از آزمون فریدمن استفاده شده است.
آزمون کای - دو تک متغیره
آزمون استقلال کای – دو یک آزمون ناپارامتریک است که برای بررسی فرضیه استقلال دو متغیر که دست کم یکی از آنها کیفی است، استفاده می شود نوریان و همکاران(۱۳۸۴ ):
در این پژوهش فرضیات آماری را چنین تعریف نموده ایم:
بین X وY رابطه وجود ندارد. H0 :
بین X وY رابطه وجود دارد. : H1
آزمون مربع کای، متغیر را در مقوله ها جدول بندی می کند و فرضیه های مبنی بر اینکه فراوانی های مشاهده شده از فراوانی های مورد انتظار تفاوت نمی کند را مورد آزمون قرار می دهد.
فراوانی های مشاهده شده برای هر سطر، میانگین گزینه ها تقسیم بر تعداد سوالها در نظر گرفته شده است. البته باید اشاره شود که طیف پاسخنامه ما ، طیف ۵ درجه ای لیکرت بوده است که گزینه های آن به صورت زیر می باشد: خیلی کم = ۱ کم = ۲ نسبتا = ۳ زیاد = ۴ خیلی زیاد = ۵
این روش برای کلیه سوالات به کار برده شده است. سپس در هر یک از زیر مقیاسهای این پرسشنامه میانگین گروه مورد نظر را بر تعداد سوالات مربوط به آن زیر مقیاس تقسیم کرده ایم. عددی که به دست می آید عددی بین ۱ تا ۵ است. برای این که مشخص شود این عدد در طیف اندازه گیری ما در کجا قرار می گیرد ما نمراتی را که به هر یک از ۵ طیف لیکرت داده ایم با بهره گرفتن از کرانه بالا و پایین برای هر یک از ۵ درجه به صورت زیر طبقه بندی کردیم.

حالا محل عدد به دست آمده را از فرمول زیر تعیین کرده و با توجه به آن، به قضاوت در مورد فرضیه ها می پردازیم.
مجموع ارزشهای هر فرد
──────────────── ═ شاخص هر زیر مقیاس
تعداد سوالات آن زیر مقیاس
عدد به دست آمده عددی بین ۵ تا ۱ می باشد که با توجه به مقیاس فوق درباره آن قضاوت می شود. فراوانی مورد انتظار، مربوط به هر سطر برای مجموع فراوانی های مشاهده شده تقسیم بر تعداد سطرها در جدول می باشد.
در این آزمون با توجه به اینکه درجه آزادی در آزمون کای – دو تک متغیره از رابطه df =k-1 به دست می آید و با توجه به جدول کای- دو، آماره جدول با درجه آزادی مورد نظر به دست آمده است. و همچنین آماره آزمون به شرح فرمول زیر بدست آمده است:
( Foi – Fei ) 2
X2 ═ ∑ ───────────
Fei
X2 ═ آماره آزمون
Foi ═ فراوانی مشاهده شده
Fei ═فراوانی مورد انتظار
تصمیم گیری هم به این صورت است که اگر آماره آزمون ( X2 محاسبه شده ) با خطای ۵ درصد از آماره جدول ( X2 جدول ) با درجه آزادی مورد نظر ( k – ۱ ) بزرگتر باشد، می توان گفت چون آماره آزمون در ناحیه H1 واقع می شود، لذا H0 یعنی خلاف فرضیه رد می شود و فرضیه تایید می شود. و اگر آماره آزمون ( X2 محاسبه شده ) با خطای ۵ درصد از آماره جدول ( X2 جدول ) با درجه آزادی مرتبط کوچکتر باشد، می توان گفت چون آماره آزمون در ناحیه H0 واقع می شود، لذا H1 یعنی فرضیه رد می شود و خلاف آن تایید می شود. بعد از تایید شدن فرضیه یعنی وجود رابطه بین x وy ، باید جهت فرضیه مشخص شود یعنی با بهره گرفتن از میانگین ( در تحقیق ما ) بگوییم که x بر y تاثیر داشته یا نه؟ به این صورت عمل می شود که اگر میانگین داده ها برای فرضیه ها از ۳ ( میانگین مورد انتظار ) بیشتر باشد می توان گفتx برy موثر بوده است.
۳-۱۳) آزمون دو جمله ای
توزیع دوجمله ای از جمله آزمونهای ناپارامتریک است که در آن برای رخ دادن هر یک از آزمایشها باید شرایط زیر برقرار باشد:
الف) نتیجه هر آزمایش به یکی از دو صورت موفقیت یا شکست خواهد بود.
ب) احتمال موفقیت یک آزمایش با آزمایش دیگر یکسان است.
ج) نتایج آزمایشها مستقل از یکدیگرند.
توزیع احتمال دو جمله ای به صورت زیر است:
n!
P (x) =————— P^x ( ۱ – P ) ^n-x
x! ( n – x )!
در فرمول فوق x = 0 , 1 , 2 , … , m

در زیر نمودار خطی میانگین‌های میزان امتیازات تأثیر عوامل سه‌گانه فردی، گروهی یا سازمانی و اجتماعی بر خودپنداره کارکنان اداره کل راه و شهر سازی استان خراسان رضوی رسم شده است. این نمودار به خوبی وضعیت فوق را نشان می‌دهد و گویای مطالب بیان شده است.
نمودار ‏۵‑۲ نمودار مقایسه‌ی میزان تأثیر عوامل سه‌گانه فردی، گروهی یا سازمانی و اجتماعی بر خودپنداره کارکنان
دیگر متغیر این پژوهش، میزان انضباط کارکنان اداره کل راه و شهرسازی استان خراسان رضوی می‌باشد و از مجموع نمرات پاسخگویان به سوالات ۱ تا ۱۰ پرسشنامه‌ی انضباط کارکنان به دست می‌آید. در جدول ۵-۲ آمارهای توصیفی این متغیر پس زا مقیاس‌سازی انجام شده گزارش شده است. لازم به ذکر است توسط این مقیاس‌سازی بازه‌‌ی امتیاز به صفر تا ۱۰۰ انتقال می‌یابد و حد متوسط آن ۵۰ در نظر گرفته می‌شود.
جدول ‏۵‑۲ شاخص‌های توصیفی میزان انضباط کارکنان اداره کل راه و شهرسازی استان خراسان رضوی

همانطور که مشاهده می‌شود میانگین امتیاز نظرات پاسخگویان انتخاب شده از اداره کل راه و شهرسازی استان خراسان رضوی، در خصوص میزان انضباط کارکنان اداره کل راه و شهرسازی استان خراسان رضوی برابر با ۸/۷۳ از سقف ۱۰۰ امتیاز است و پراکندگی نظرات این افراد برابر با ۷۴/۱۳ می‌باشد همچنین کم‌ترین امتیاز مشاهده شده برابر با ۳۷ و بیش‌ترین امتیاز برابر با ۱۰۰ است. لذا چون میانگین امتیازات بدست آمده برای این متغیر از حد متوسط (عدد ۵۰) بالاتر است بالابودن میزان انضباط کارکنان اداره کل راه و شهرسازی استان خراسان رضوی دارد.

در ادامه هیستوگرام نحوه‌‌ی توزیع امتیازات این متغیر در شکل ۵-۲ تهیه شده است.
نمودار ‏۵‑۳ نمودار هیستوگرام میزان انضباط کارکنان اداره کل راه و شهرسازی استان خراسان رضوی
پاسخ به سئوال اول تحقیق
برای پاسخ به سئوال اول تحقیق به دنبال آن هستیم که عوامل مؤثر بر خودپنداره در بین کارکنان اداره کل راه شهرسازی استان خراسان رضوی را تعیین کنیم. بدین منظر از آزمون t-استودنت تک‌نمونه‌ای استفاده و آزمون می‌شود که کدام یک از عوامل شناسایی شده خودپنداره در تکنیک دلفی در اداره کل راه و شهسازی خراسان رضوی در سطحی بالاتر از متوسط (۵۰) قرار دارد. با توجه به توضیحات فوق و برآورد پارامترهای مورد نیاز و سپس محاسبه آماره آزمون  ، نتایج حاصله در جدول ۵-۳ گزارش گردیده است؛ که به منظور بررسی معنی‌دار بودن میانگین امتیازات پاسخگویان با مقدار ۵۰ می‌توان از مقایسه آماره آزمون با مقدار جدول توزیع t- استودنت و یا راحت‌تر از آن، از محک احتمال معنی‌داری و یا در واقع  سود جست.
جدول ‏۵‑۳ نتایج آزمون t برای بررسی عوامل مؤثر بر خودپنداره از منظر کارکنان اداره کل شهرسازی خراسان رضوی