-ای بیدار دل ، ای شاد ، ای روشن
- از صمیم عطلت این بی سر انجامی
- ای والا ترین کلمه ، ای روشن ترین قهر آمیز
- گل آذین باغ خواب آلود قالی
-جاجیم وار جبه خوش نقش از حصیر
- ای غوغا گران شر سودایی
- پیر شنگ مست و خواب آلود
- کامل زن مست انگار
- آن طلایی مخمل آوایان خونسران
- بلورین نغمه رویای طاووس حریری
-غدر نامردانه چرکین
-خورشید خطر خندش
- بهین فرزند دریا ها
برخورد بازبان و مسائل آن همیشه هیجان انگیز است ، و این هیجان از آنجاست که هرکس تعلق ذاتی و حقیقی به زبان خویش دارد و زبان او جهان اوست و درازا و پهنا وژرفای جهان او، برابر با درازا و پهنا و ژرفای زبان اوست )(آشوری ،۹۸:۱۳۷۲) هنگامی که زبان را گره خوردگی عاطفه وتخیل در زبان آهنگین ))(شفیعی کدکنی ۱۳۷۶، ۲۴)بنامیم، این عاطفه وتخیل در شعر نیازمند زبانی هستند که ظرف ارائه آنها باشند ؛ زیرا زبان یکی از عناصر بسیار مهم در شعر است . به هر حال (شاعر با زبان واژه هاست که زیبایی می آفریند . شاعر با واژه ها انس و الفتی دارد ، روی واژه ها مکث و آنها را لمس می کند ) (سارتر ، ۱۸:۱۳۵۸)
همانطور که گفته شد آفرینش صفات زیبای نو یکی از ابداعات و نوآوری های شاعر است .هر صفت متداولی که دلنشین باشد نوعی ابداع شاعرانه است .
فصل پنجم
تطبیق صفات شاعرانه نیما واخوان
۵-۱تطبیق
توضیح اینکه سبک شعری دو شاعر سبک نو است اما شباهت ها وتفاوت هایی در بکار گیری صفت شاعرانه نسبت بهم وجود دارد . با توجه به اینکه زبان وبیان دو شاعر از هم متفاوت و هردو در ۲وضعیت کاملا متفاوت تاریخی و هر کدام ویژگی های روحی و زبانی خود را دارند بهمان نسبت آثار ادبی و ترکیبات و واژگان بخصوص صفات شاعرانه آنان باهم نسبت بهم متفاوت می باشد .
۵-۱-۲ ویژگی های صفت نیما به لحاظ دستورزبانی
صفت هایی نیمایی از یک اسم یا گروه اسمی و یک صفت یا گروه صفتی از یک طرف بوجود می آید پس ممکن است صفت مفرد ادبی یا مرکب ادبی وشاعرانه باشد .
۱.یک نوع صفت که ابتکار خود نیماست وبدون کسره می آید .
۲.اضافه شدن صفت به اسم : نیما در مواردی صفت را به صورت شبیه به اسم و با کسره اضافه بکار می برد.
۳.صفت بانه)
۴.ساختن صفت با افزودن(ب) بر سر اسم
۵.ساختن صفت جدید با ترکیب دو صفت رایج :
۶.اطلاق صفت انسان و هر ذی روحی به اشیا
۷.مطابقه صفت و موصوف در جمع (همچو متون قدیم )
۸.حذف پسوند (الف از صفت فاعلی )
۹.جابجایی ضمیر و فاصله انداختن میان موصوف وصفت : ضمیر ملکی صفت به موصوف می پیوندد .-

1. 1. ۱۰.بکار گیری حرف ی در ترکیب های وصفی با چند صفت با آوردنحرف ی به آخر صفت مثل :چه شب موذه ای طو لانی

۵-۱-۳تصویر سازی های نیما با صفات شاعرانه
تصویر های شعر نیما احساسی و مبهم وسایه وار است و شفاف نیست .استفاده از صفات شاعرانه برای توصیف در موارد شاعرانه وادبی بسیار بکار گرفته شده اند مثلا :

۱.برای زشت نمایی
سنگین وخون آلود :
به شب آویخته مرغ شب آویز(پادشاه فتح )
و شب سنگین و خون آلود برده از نگاهش رنگ (مرغ شباویز)
-دیجور و دل فریب
که می خندد ، که گریان است
شب دیجوردارد ، دل فریبی باز(که می خندد…)
در مثالهای فوق شاعر با بهره گرفتن از صفات بخوبی به تصویر سازی شب و توصیف آن پرداخته از این موارد در اشعار نیما بسیار است . کوشش نیما از بین تمام تصاویر ، بیشتر متوجه تشبیه است یعنی که ذکر شباهت و همانندی که از جهتی یا جهاتی میان دو چیز مختلف وجود داردو بیشترین تشبیه امور مادی به اشیا ء محسوس است.
یکی دیگر از نقش های شاعرانه صفت جان دادن و شخصیت بخشیدن به بی جان هاست . با توجه به علاقه نیما به طبیعت ، بعد از تشبیه ، بیشترین آرایه های ادبی که در سرو ده های او بچشم می خورد ، تشخیص است و تنها در اشعار آزادنیما که اکثر از نوع مفصل است وجود داردباعث متحرک وپویایی تصاویرگشته و در نظر نیما موج افسرده می شود و فکر جهان را بهم میزند(۱۷۶) چشم شب ، گریان و راز مگویش را به شاعر می گوید (۲۱۸) مهتاب سخن چین است (۲۱۰) .
۵-۱-۳تصویر سازی با صفات شاعرانه در قالب استعاره
شاعر با افزودن صفت یا صفاتی واژه های مفرد با ساختار نحوی اسمی را بصورت ترکیب وصفی آورده و سپس آن ها را در جایگاه استعاره قرار می هد برای مثال:
در ترکیب (ماهی آبنوس ) با آوردن صفت آبنوس برای ماهی ودر ترکیب (دم طاووس ) استعاره از پرتوهای خورشید ) بااضافه کردن یک اسم به واژه (دم) امکان استعاره را فراهم ساخته است:
ماهی آبنوس در زنجیر
دم طاووس پر میفشاند.
روی این بام تن بشسته به قیر (استعاره از آسمان )
شاعرتصویرسازی نموده پرتوهای خورشیدراهنگام تابیدن به دم طاووس تشبیه نموده وتصویرطاووس درذهن مخاطب تداعی می گردد.همچنین ماهی آبنوس رابه ماه تشببیه کرده درآسمان تشبیه نموده درکل برای منظورش و برای جذابیت وزیبایی کلام ازعناصرطببیعت استفادهنمودهبااستفادهازصفات چگونگی وحالات آنرابیان نموده است . یا صفت تن شسته به قیر منظور سیاهی است وصفت بام واین تصویر را ایجاد میکند که آسمان تاریک رو به روشنایی می باشد .