تحقیقات متعددی در خصوص سلامت روانی انجام گرفته است که برخی از این تحقیقات رابط بین سلامت روانی و خانواده و همچنین ازدواج مجدد را مورد بررسی قرار داده‌اند، پس لازم است تحقیقاتی که در این زمینه انجام گرفته است مورد بررسی قرار گیرند.
در مطالعه‌ای که تحت عنوان مقایسه‌ی بهداشت روانی بین دانشجویان مجرد و متاهل خوابگاهی انجام گرفت به شرح زیر می‌باشد. نمونه تحقیق مذکور۱۲۰ نفر(۶۰ نفر مجرد و۶۰ نفر متاهل ) می‌باشد که به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند و نتایج نشان داد که بین دانشجویان مجرد و متاهل نمره کل سلامت روانی(یعنی از نظر اضطراب، افسردگی، اختلال در کارکرد اجتماعی و علایم جسمانی) تفاوت معنی داری وجود ندارد. محقق علت معنی ندار بودن دو گروه از لحاظ سلامت روان را به علت وجود عوامل مزاحم مانند نمونه‌های انتخاب شده هر دو گروه خوابگاه دانشجویی زندگی می‌کنند و چون هر دو گروه از خانواده همسرشان دور هستند وهمچنین مشکلات مربوط به خوابگاه‌ها و مشکلات خاص خود دانشجویان می‌داند(اختیاری امیری،۱۳۸۳).
در تحقیقی که تحت عنوان: بررسی رابطه‌ی عملکرد خانواده و سلامت عمومی فرزندان انجام گرفت. نتایج نشان داد که بین عملکرد خانواده به طور کلی و سلامت عمومی دانش آموزان رابطه معنی داری وجود دارد. از میان متغییرهای عملکرد خانواده، بین میزان همبستگی خانواده و سلامت عمومی دانش آموزان رابطه مثبت و معنی داری به دست می‌آمد. بین میزان ابزار و بیان خود و سلامت عمومی دانش آموزان نیز رابطه‌ی مثبت و معنی داری مشاهده شد. نتایج بدست آمده چه در ابعاد نظری وچه در بعد تحقیقاتی نشانگر این است که نحوه‌ی تعاملات درون خانواده با میزان سلامت عمومی فرزندان آنها در ارتباط است(حنانی،۱۳۸۳).
در تحقیق دیگری که تحت عنوان: ارتباط بین سازگاری خانواده با سلامت روانی و سطح رضاء نیازهای روانشناختی فرزندان نوجوان انجام گرفت. نتایج نشان داد که عملکرد خانواده در ابعاد شش گانه حل مشکل، ارتباط نقش همراهی عاطفی و کنترل عاطفی و نیز عملکرد با مشکلات روانی(شکایت جسمانی، ناسازگاری اجتماعی، اضظراب و افسردگی) همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. به صورتی که هر چه عملکرد خانواده ضعیف‌تر باشد مشکلات روانی نیز بیشتر خواهد شد. همچنین عملکرد با میزان احساس نیازهای روانی، آزادی عمل، شایستگی و ارتباط، همبستگی منفی معناداری داشت. به صورتی که هر چه عملکرد خانواده ضعیف‌تر باشد، عدم ارضای نیازهای روانی، ارتباط، شایستگی و آزادی عمل نیز بیشتر خواهد بود. یافته دیگر نشان داد که عملکرد کل، آمیزش عاطفی و همراهی عاطفی خانواده‌ها با مقیاس،تفاوت معنی داری نداشت، اما حل مشکل ارتباط کنترل رفتار و نقش‌ها با جامعه، تفاوت معنی داری داشت و ضیعف تر بود. نتایج تحقیق بیانگر اهمیت تاثیر پذیری فرزندان از ناساگاری والدین و محیط ناآرام خانواده بود ونتایج نشان داد که چنانچه خانواده به وظایف خود عمل نکند، سلامت روانی روزه مره فرزندان، ارتباط کلامی و غیر کلامی اعضاء الگوهای رفتاری مناسب و نهایتاً تعیین قواعدی برای کنترل رفتار، دارای عملکرد ضعیف هستند.(رحیمی نژاد و پاک نژاد، ۱۳۸۳).

در پژوهشی که در شهر اهواز تحت عنوان: مقایسه‌ی سلامت روان زنان در خانواده‌های تک همسره با زنان در خانواده‌های چند همسری انجام گرفت. نتایج نشان داد که احتمالاً فشار روانی ناشی از چند همسر داشتن یک مرد، به تدریج تعادل روانی زنان چنین خانواده‌هایی را بر هم زده و آنها را مستعد ابتلاء به بیماری‌های روانی می‌کند. آشتفگی ناشی از بر هم خوردن شکل طبیعی خانواده منجر به عقاید ضد سازشی و کاهش رضایت از زندگی، عصانیت، عدم کنترل رفتار و… خواهد شد.(زارعی و همکاران، ۱۳۸۳).
همچنانکه در جریان طبیعی رشد جوانان در صدد تثبیت هویت بزرگسالانه ای برای خود هستند سطوح مختلف افسردگی و استرس مرتبط با مشکلات در میان نسل جوان در حال گسترش است علاوه بر این اسمت و راتر^[۷۰] (۱۹۹۵) گزارش کرده‌اند که از سال ۱۹۴۵، اختلالات روانی، اجتماعی که در برگیرنده‌ی افسردگی، اختلالات تغذیه، و رفتارهای خودکشی است در بزرگسالان به طور اساسی شیوع بیشری یافته است. همچنین بر اساس گزارش سازمان بهداشتی، طی ده سال گذشته، تعداد جوانانی که بیمار تشخیص داده شده و به بیمارستان‌های روانی ارجاع داده شده‌اند افزایش قابل ملاحظه‌ای یافته است. پژوهشی که روی جوانان ۱۸ ساله در اسکاتلند انجام شده است نشان می‌دهد که ۳/۱ پسران و ۵/۲ دختران دارای اختلالات روانشناختی هستند(بهرامی، ۱۳۸۱).
نتایج مطالعه‌ات تطبیقی که در سه کشور اروپایی انجام شده است حکایت از آن دارد که حدود ۲۷ درصد افراد از افسردگی رنج می‌برند. همچنین کاچر^[۷۱] (۱۹۹۴) گزارش کرده است که بین۱۰ تا ۱۵ درصد جوانان دارای مشکلات رجدی هیجانی، رفتاری هستند(بهرامی، ۱۳۸۱).
عوامل موثر در تامین سلامت روان
روان انسان هم تابع عوامل عضوی، روانی و اجتماعی و ارتباط عوامل مذکور با یکدیگر می‌باشد. به عبارت دیگر محیط طبیعی و محیط انسانی تنظیم کننده سلامت روان است و مقصود از محیط طبیعی عوامل هادی مثل بهداشت، آنان برای حفظ و سلامت روان خود می‌باید از جهات مختلف روانی دقیقاً تحت کنترل و مراقبت خود و دیگران قرار گیرد. پایه‌های ریشه روانی و رفتار اجتماعی کودکان و احساس ایمنی و ارضای عاطفی در سال‌های نخستین کودکی پایه ریزی می‌گردد اولین محیط اجتماعی برای انسان خانواده است که درآن شخصیت هر فرد پایه گذاری می‌شود و خانواده دو امر مهم را برعهده دارد یکی ساخت فرد به عنوان یک انسان و دیگری انتقال میراث انسانها به نسل بعدی است. درخانواده افراد تشریک مساعی می‌کنند. تحت تاثیر یکدیگر قرار می‌گیرند و موجبات نمودپیشرفت شخصیت کلیه افراد در خانواده فراهم می‌شود. خانواده می‌بایست کانون گرم و محبت آمیز به وجود آورد و زندگی خود را بر مبنای محبت و پذیرش، احترام متقابل و زندگی مسالمت آمیز بنا کند؛ زیرا خانه اولیه مرکز آموزش اخلاقی، تربیتی،اقتصادی، مذهبی،هنری و بهداشتی انسان است، عدم توجه والدین به سالم سازی محیط روانی و عاطفی کودکان و نوجوانان و فقدان روابط مناسب در بیشتر موارد آنان را با کمبودهای عاطفی و مشکلات روانی گوناگون روبرو می‌سازد و احتمال اینکه این کودک در آینده به اختلالات رفتاری و روانی خانواده، انگیزه اصلی آشفتگی‌های روانی و نشر خوبی‌های مثل عصیان‌های جوانی فحشا و اعتیاد دانسته شده است.
نظریات مرتبط با سلامت روانی
جامعه شناسان و روان شناسان بصیرت‌ها و رهنمودهای عمده‌ای را برای مطالعه سلامت روانی ارائه داده‌اند و سلامت روانی را یک مورد مهم می‌دانند بر نظریات برخی از آنها به طور اختصار اشاره می‌کنیم:
دیدگاه های اریک اریکسون
به عقیده اریکسون سلامت روانشناختی اصولاً ننیجه عملکرد قوی و قدرتمندی «من» است. سلامت روان شناختی را میتوان در قالب این توانایی‌ها و در هر مرحله از رشد روانی-اجتماعی تعریف کرد. توانایی‌ها مرتبط با اولین مرحله رشد روانی – اجتماعی در طفولیت «امید» است. مرحله دوم رشد روانی- اجتماعی «اراده» است. سومین مرحله رشد روانی – اجتماعی منجر به بروز توانایی احساس «هدف» میشود. چهارمین توانایی بشر «شایستگی» است که در نهایت مشخص کننده مهارت و خبرگی فرد است. توانایی و قدرتی که در نوجوانی بروز میکند «وفاداری» است. عشق توانایی متمایز کننده ششمین مرحله رشد روانی-اجتماعی است. توانایی متناسب برای آخرین مرحله رشد روانی- اجتماعی «خردمندی» است. به عقیده اریکسون سلامت روانشناختی هر فرد به همان اندازهای است که توانسته است توانایی متناسب با هر کدام از مراحل زندگی را کسب کند. سلامت روانشناختی ارائه کرده است: «فردی که در جامعه زندگی میکند بایستی از تعارض عاری باشد بایتسی از استعداد و توانایی بارزی استفاده کند. در کارش ماهر و استاد باشد. ابتکار نامحدود داشته باشد. از انجام لحظه به لحظه حرفه‌اش را پسخوراند بگیرد و در نهایت در مورد فرایند زندگی نظریه معنوی روشن و قابل درکی داشته باشد (ناصری، ۱۳۸۴ )
دیدگاه کارن هورنای
به عقیده وی انسان برخوردار از سلامت روان دارای ویژگیهای زیر است:
۱- بدون احساس عدم امنیت، پرخاشگری و خودشیفتگی
۲- قابلیت بدست آوردن، تغییر و تحول و جایگزینی نیازهای دهگانه خود را دارد
۳- از هر سه نوع طبقه کلی نیازها با توجه به اوضاع و احوال متناسب استفاده میکند
۴- از خود واقعی خویش، استعدادهای بالقوه آگاهی دارد و تسلیم محیط نمیشود
۵- خودشناسی و کوشش برای تحقق هدف‌ها و استعدادها وظیفه خود میداند
۶- شخصیت و دگرگونی انسان سالم به عهده خود او است نه محیط و اجتماع
۷- انسان سالم خوداگاهی دارد
دیدگاه اریک برن
نظریه «تحلیل ارتباط محاوره‌ای» اریک برن در واقع سازشی است بین روانکاوی و ارتباط متقابل. مختصر اینکه برن معتقد است که انسان برخوردار از سلامت روانشناختی دارای این ویژگی است:
۱- بین حالتهای من او (من والدینی، من کودکی و…) تعادل برقرار است و در صورت برهم خوردن تعادل توانایی سازماندهی مجدد آن را دارد
۲- نتیجه گیری فرد سالم بر اساس وضعیت سالم است (من خوبم، تو خوبی)
۳- انسان سالم در هر لحظه از نوع حالت نفسانی خودش اگاهی دارد.
۴- شخصیت طبیعی و سالم سازمان یافته است و مرزهای شخصیتی آن مشخص شده و در عین حال نفوذپذیر است
۵- شخصیت سالم در ابعاد مختلف شخصیتش «تعصب و تغییرناپذیری» ندارد.
۶- شخص سالم مسولیت رفتار و تفکرش را میپذیرد
۷- انسان سالم جز در مواقع تصمیم گیری و انتخاب در حال زندگی میکند نه گذشته و آینده
۸- شخصیت سالم دارای از احرتام متقابل بین خود و جامعه را دارد
دیدگاه اریک فروم
براساس این نظریه شخصیت سالم یا ناسالم به فرهنگ بستگی دارد. جامعه سالم شیوه کارامدی انسان را تسهیل میکند و سلامت روانی بالاتری را ایجاد میکند. شخصیت سالم نیازهایش را با کمک شیوه های مولد و خلاق ارضا میکند اما انسان ناسالم از طریق شیوه های نا معقول نیازهایش را برطرف میکند. از دیدگاه او تعارض و دوگانگی بین آزادی و تعارض پنج نیاز روانی را در او بر میانگیزاند: وابستگی یا تعالی، اصالت و ریشه داشتن، احساس هویت، چارچوب جهت گیری
دیدگاه کنراد لورنز
از دیدگاه او انسان دارای سلامت روانشناختی کسی است که حداکثر استفاده را از عقل و خرد مینماید نسبت به تکانههای پرخاشگرانه‌اش اگاهی دارد و آنها را در جهت مورد قبول انسانی سوق میدهد. و به بهترین شکل با بهره گرفتن از مکانیزم والایش خشم خود را از راه هنر، علم و.. به شیوه‌ای مفید تبدیل میکند. سعی در گسترش روابط صمیمانه‌اش با افراد و اجتماع دارد. به عقیده لورنز اگر انسان از این شیوه ها بهره بگیرد میتواند سایق پرخاشگری خود را در حد قابل تحملی کنترل کند (ناصری، ۱۳۸۴).
نظریه‌ی زیگموند فروید
به عقیده فروید ویژگی‌های خاصی برای سلامت روانشناختی ضرورت دارد. نخستین ویژگی هشاری (خود آگاهی) است. بعضا هر آنچه که ممکن است در ناهشیاری (ناخودآگاهی) موجب مشکل شود بایستی خودآگاه شود. وا پس زنی‌های ناخودآگاه و غیر ضروری بایستی دگرگون شوند و انرژی صرف شده به را ی نگهداری آنها در ناخودآگاه بایستی به « من» باز گردانیده شود. تجارب کودکی ناخودآگاه بایستی گشوده شوند و از این طریق به فردکمک شود تا شیوه ارضای کودکانه را رها نماید. درنهایت، خود آگاهی حقیقی ممکن نیست مگراینکه کنترل غیرواقعی و غیر ضروری یازاید « من برتر» درهم شکسته شود. زیرا گنجایش ناخودآگاه من برتر بازتابی از این تحریم‌ها، ممنوعیت و ایده ال های والدین فرد است و این مسایل در انسان نوعی احترام غیرمنطقی و انعطاف پذیر جایگزین وجدان سخت گیر و اخلاقی می‌شود. این بدین معنی نیست که اگر کنترل‌های ناخود آگاه من برتر تضعیف شوند و خواسته‌های واپس رانده خودآگاه شوند می‌توانیم زندگی لذت آوری را شروع کنیم. خود آگاهی لذت طلبی نیست، خودآگاهی عنصر اصلی سلامت روانشناختی است و در شخص بالغ نتیجه واپس زنی تمایلات غریزی جایگزین محکومیت آنها می‌شود. به نظر فروید خود آگاهی برای سلامت روانشناختی کفایت کننده نیست. در نتیجه فرد بیگانگی منطقی از علاقمندی ها و اشتقیاقات عمومی را معیار نهایی سلامت روانشناختی می‌داند(کورسینی^[۷۲]، ۱۹۷۳).
نظریه‌ی آدلر
بنا بر نظریه آدلر فرد برخودار از سلامت روانشناختی، توان و شهامت یا جرات عمل کردن را برای نیل به اهدافش دارد. چنین فردی جذاب و شاداب است و روابط اجتماعی سازنده و مثبتی با دیگران دارد. فرد سالم به عقیده آدلر از مفاهیم و اهداف خودش آگاهی دارد و عملکرد او مبتنی بر نیرنگ و بهانه نیست. فرد دارای سلامت روان مطمئن و خوش بین است و ضمن پذیرفتن اشکالات خود در حد توان اقدام به رفع آنها می‌کنند(کورسینی، ۱۹۷۳). فرد دارای سلامت روان به نظر آدلر روابط خانوادگی صمیمی و مطلوبی دارد و جایگاه خودش را در خانواده و گروه‌های اجتماعی به درستی می‌شناسد. فرد سالم در زندگی هدفمند و غایت مدار است و اعمال او مبتنی بر تعقیب این اهداف است. عالی‌ترین هدف شخصیت سالم به عقیده آدلر تحقق «خویشتن» است. فرد سالم مرتباً به بررسی ماهیت اهداف و ادراکات خویش می‌پردازد و اشتباهاتش را برطرف می‌کند. چنین فردی خالق عواطف خودش است نه قربانی آنها. آفرینش گری وابتکار فیزیکی از دیگر ویژگی‌های سلامت روانشناختی است. فرد سالم از اشتباهات اساسی پرهیز می‌کند و اشتباهات اساسی شامل تعمیم افراطی، اهداف نادرست و غیر ممکن، درک نادرست و توقع بی مورد از زندگی، تقلیل یا انکار ارزشمندی خود، ارزش‌های و باورهای غلط می‌باشد. فرد سالم دارای علاقه اجتماعی و میل به مشارکت اجتماعی است. چنین فردی سعی در کاستن عقده حقارت خود دارد و به دنبال غلبه و چیرگی بیشتر بر بی جراتی است و در نهایت چنین فردی موفق می‌شود که انگیزه‌ها نامطلوب خود را دگرگون سازد(کورسینی، ۱۹۷۳).
نظریه‌ی سالیون^[۷۳]
ویژگی‌های سلامت روانشناختی از دیدگاه وی عبارتند از:
۱-شخصیت برخورد از سلامت روانشناختی«انعطاف پذیری» است و با توجه به موقعیت‌های بین فردی نوین، در روابطش با دیگران به طور متناسب تغییر پذیر است. ۲-فردسالم قادر به تمایز گذاری بین افزایش و کاهش«تنش» است و رفتار او در جهت کاهش تنش معطوف می‌شود. ۳-به گفته سالیون شخصیت سالم بایستی بنا به گفته چارلز اسپیرمن در حال«آموزش و فراگیری روابط و ارتباطات»می‌باشد.۴- زندگی شخص برخوردار از سلامت روان، دارایی جهت یافتگی است. بدین معنی که امیالش را به نحوی یکپارچه می‌سازد که منجر به رضایتمندی شود یا اضطراب او را نسبتاً کم کند یا از بین ببرد. ما برای این شخصیت سالم کسی است که دستگاه روانی او حداقل تنش را داشته باشد و چنین فردی معمولاً روابط اجتماعی انعطاف پذیر، واقعی و اعتماد آمیز دارد(سالیوان، ۱۹۵۳).
نظریه‌ی کارل راجرز^[۷۴]:
به عقیده راجرز آفرینندگی مهم‌ترین میل ذاتی انسان سالم است همه چنین شیوه‌ای خاصی که موجب تکامل و سلامت فرد می‌شود و به میزان قسمتی بستگی دارد که کودک در شیرخوارگی دریافت کرده است. ارضای توجه مثبت غیر مشروط و دریافت غیر مشروط محبت تایید دیگران برای رشد و تکامل سلامت روانی افراد با اهمیت است. شخصیت‌های سالم فاقد نقاب، ماسک هستند و با خودشان رو راست هستند. چنین افرادی آمادگی تجربه را دارند.
به عقیده راجرز اساسی‌ترین خصوصیت سالم زندگی هستی داراست یعنی آماده است که در هر تجربه ساختاری را در یابد و بر اساس مقتضیات تجربه لحظه بعدی به سادگی دگرگون شود. انسان سالم به ارگانیزم خودش اعتماد می‌کند. هر چه سلامت روان انسان بیشتر باشد آزادی عمل و انتخاب بیشتری را احساس و تجربه می‌کند، انسان سالم محدودیت فکری و عمل خویشتن را آزادانه انتخاب می‌کند. انسان سالم آفرینش گری دارد زیرا انسان خلاق با محدودیت‌های اجتماعی و فرهنگی هماهنگی و سازش منقعلانه ندارد، تدافعی نیست و به تمجید وستایش دیگران نیز دلخوش نمی‌کند.
نظریه‌ی آلبرت الیس^[۷۵]
الیس در پیدایش بیماری عاطفی یا سلامت روانشناختی هر سه عامل فیزیولوژیکی، جسمانی و روانشناختی را مورد توجه قرار می‌دهد. الیس از لحاظ گرایش‌های انسانی تا حدودی زیاد با مازلو شباهت دارد. به نظر سلامت روانی انسان از تمایلات ذاتی و نامطلوب هر انسانی برای نیاز مفرط به برتری از دیگران و همه فن حریف شدن، توسل به عقاید احمقانه و بدبینانه، پرداختن به تفکرات آرزومندانه و توقع خوش رفتاری و خوبی مداوم ازدیگران، محکومیت خویشتن و تمایلات عمیق به زود رنجی و آشفتگی ناشی می‌شود. اگر انسان به این تمایلات طبیعی و در عین حال ناسالم خودش نرسد، دیگران و دنیای خارج را مورد سرزنش و نکوهش قرار می‌دهد. الیس معتقد است که افکار منطقی وعقلی و عواقب و پیامدهای منطقی منتهی می‌شود و در نتیجه به سلامت روانی فرد ختم می‌شود. به طور خلاصه ویژگی‌های سلامت روانشناختی ازدیدگاه الیس عبارتند از:
۱-عشق ورزیدن به دیگران و جویای محبت آنان شدن، اما فرد سالم در جستن محبت دیگران افراط نمی‌کند.

نمی‎دانم چه منزل بود شب جایی که من بودم سراسر رقص بسمل بود شب جایی که من بودم
ص۱۴۷ـ … متاعی نیست جز یوسف به دوکانی که من دارم:
دوکان: دکّان کلمه‌ای عربی است و این نوع نگارش(دوکان) را می‌توان به گونه رسم‌الخط کاتبان غیرایرانی منسوب کرد که در نسخه اساس دیوان فقیر (علیگر) مشاهده می‌شود.
ص۱۴۸ـ قشقه تازه بر جبین دارم:
قشقه: تیرگی نشان پیشانی اسب و فارسیان به معنی نشانی که کفار بر پیشانی کنند از زعفران و صندل و غیره استعمال نمایند. (لغت‌نامه دهخدا) اما در فرهنگ هند به خط و نشانی اطلاق می‎شود که با خوشبوهایی چون مشک، صندل یا زعفران بر پیشانی به عنوان زینت و زیبایی یا در مراسم مذهبی به کار می‌برند. (متدین، ۱۳۸۵: ۳۱۷)
ناز مؤمن و کافر بر چه دستگاه آخر سبحه‎ای و مسواکی ، قشقه‌ای و زنّاری
(غالب دهلوی، :۳۴۹)
ص۱۴۸ـ شغل نظر: نظربازی.
ص۱۴۹ـ گر ز مهر غیر زد آن سرو سیم‎اندام دم… : غزل ذوقافیتین است.
ص۱۴۹ـ مدغم: ادغام شده، در هم پیوسته.
جنبش فتح و آرمیدن ملکهمه در جنبش تو مدغم باد
(انوری، ۱۳۷۶: ۱۰۹)
ص۱۵۰ـ ای دولت وصلت کام دلم / وی صبح از یادت شام دلم:
با توجه به وزن این غزل به نظر می‎رسد فقیر آن را برای تصنیف‎خوانی سروده باشد.

ص۱۵۱ـ در حسن تو آنی است که من بیخود آنم:
آن: از مصطلحات صوفیانه است و آن نوعی حسن و زیبایی است که قابل درک اما توصیف‎ناپذیر است.
شاهد آن نیست که مویی و میانی دارد بنده طلعت ان باش که آنی دارد
(حافظ، ۱۳۶۲: ۲۵۸)
ص۱۵۲ـ از دود دل کمان سیه توز می‎کنم:
توز: پوست درختی است که بر کمان و زین اسب و امثال اینها پیچند.(غیاث‌اللغات).
ص۱۵۳ـ من جرعه‌کش باده سرجوش نگاهم:
سرجوش: به مجاز، صاف هر چیز چون باده و میسرجوش. کنایه از خلاصه و زبده و اول هر چیز. هرچیز صاف و خلاصه .(لغت‎نامه دهخدا)
ص۱۵۳ـ هیولا (اصطلاح فلسفی): عنصر. مایه. ماده، مقابل صورت . این لفظ یونانی است و به معنی اصل و ماده و در اصطلاح فلسفه آن جوهری است درجسم که آنچه بر جسم عارض می‎شود، از آن اتصال و انفصال می‎پذیرد و آن محل است برای صورت جسمی و صورت نوعی. (لغت‎نامه دهخدا)
ص۱۵۴ـ رنگ شکسته تا نکند فاش راز ما… :
رنگ شکسته: رنگ پریده. کاربرد «پریدن رنگ» امروزه نیز متداول است. شاعران سبک هندی با «رنگ» ترکیبات زیادی ساخته‌اند که «شکستن رنگ» و «پرواز رنگ» از نمونه‎ های پرکاربرد آن است.
ص۱۵۵ـ واکشیدن: بازکشیدن، بر زمین خوابیدن. / رخت کشیدن: کنایه از راهی شدن، عزیمت کردن.
ص۱۵۵ـ مغبچه: فرزند مغ. پسر بچه‎ای که در میخانه‎ها خدمت می‎کرد. باده‌فروش.
ص۱۵۵ـ رمز الرحمن علی العرش استوی فهمیده‎ایم:
«الرحمن علی العرش استوی: خداوند بر عرش استیلا یافته است» (طه/۵)
ص۱۵۶ـ شعله‌خوی: آتشین‎مزاج. / رطل: پیمانه بزرگ شراب.
ص۱۵۶ـ حال مرا بپرس ز عرفی که گفته است… : مصراع دوم این بیت از غزل عرفی شیرازی تضمین شده است:

ص ۱۵۷ـ ما سراپا همه کنار شدیم: کنار ایهام دارد: ۱ـ آغوش ۲ـ حاشیه، برکنار.
ص۱۵۸ـ سیه‎خانه: خیمهصحرانشینانعرب. خانه‎ای که میمنت نداشته باشد. کنایه از زندان. بدبخت. (لغت‎نامه دهخدا)

پیمان صلحBurundi یادداشت شماره۲۹، پیمانBelfest یادداشت شماره۲۹ و قانون اساسی ضمنی در یادداشت شماره۲۹ وDPA در یادداشت شماره۴۱ و پیمان صلح Bougainville در یادداشت شماره۵۳.
پیمان صلح اصلی برای موزامبیک در یادداشت شماره۴۷ و پیمان صلحCouatemala در یادداشت شماره۳۱ و معاهده EL Salvador در یادداشت شماره۳۱.

اثرy usnf Bangura تحت عنوان فقدان سیاست استراتژیکی و شیوه حکومت در Sierraleone ، Clapham در یادداشت شماره۵ و تحت عنوان گروه بحران بین المللی آیا نقص در Dayton می باشد؟ و بوسنی چهارسال بعد از پیمان صلح مطرح شده است.
C.F Schneckener در یادداشت شماره۱۳(استدلال می آورد که کلید موفقیت طولانی مدت پیمان های صلح در طرح سازمانی که هدفش توانمند ساختن رهبر انتخاب شده و حفظ تعاون می باشد واقع شده است)
scres را مورد ملاحظه قرار دهید زن وامنیت که در یادداشت شماره ۳ در بالا در بخش ۶۳ ذکر شد اصول معافیت از مجازات جنگ که در یادداشت شماره ۳ در بالا آمده است را مورد ملاحظه قرار دهید . هم چنین قوانین حقوقی و عدالت موقت در مبارزات و جوامع درگیر جنگ را مورد ملاحظه قرار دهید .
مثال ها زیادند ازجمله DPA در یادداشت ۴۱ را بررسی کنید و نیز بیانیه Tashkent در یادداشت شماره ۲۴ را مورد ملاحظه قرار دهید
به مذاکرات اولیه ضامنین پیمان موقت در wippman را که در یادداشت شماره ۱۵ آمده است مراجعه کنید
اثرwilliam Stanley , mark peceny ، قانون اجتماعی لیبرال و قطعنامه جنگهای غیرنظامی در امریکای مرکزی است.اما اثرRoland Paris تحت عنوان خطرهای صلح بین المللی لیبرال (آزادیخواه) را بررسی کنید ۵۴ امنیت، Ntl 22 (1997) (همان استراتژی را برای مشارکت در عدم ثبات در جوامع از هم گسیخته شده جنگ زده بررسی می کند).
پیمان صلح dpa که در یادداشت شماره ۴۱ و پیمان صلح Burundi که در یادداشت شماره ۲۹ پروتکل IV آمده است را مورد ملاحظه قرار دهید
سازماندهی حزب کارگر بین الملل و گزارش برپایی کمیته برای بررسی نمایندگی که با انعقاد قرارداد مردم قبیله ای و بومی مکزیک، عدم رعایت را بدست می دهد، در سال۱۹۸۹، تحت ماده قانونی۲۴ قانون اساسیILO و توسط حزب کارگر معتبر، اعمال شد
پیمان صلحBurund در یادداشت شماره۲۹، پروتکلI ماده۶ آمده است
به اثرLan S.Lustick تحت عنوان پایان اختلافات و جنگهای طولانی: مرحله صلحOslo بین رهبران سیاسی و مشروعیت مراجعه کنید
بیانیه اصول مربوط به سازماندهی حکومت برخود ضمنی و موقتی۱۳ سپتامبر۱۹۹۳ بین اسرائیل و فلسطین نمونه(۱۹۹۳) ۱۵۲۵ILM32 وx [از این پس بیانیه اصول کلی]
اثرCF.Harold Hongiu تحت عنوان چرا ملتها از قوانین و حقوق بین الملل اطاعت می کنند؟ و اثرChristopher MC Crudden تحت عنوان حقوق بشر برای مشارکتهای موقت، در نظر گرفته می شوند: اصول سولیوان وMac Bride در تعهدات و ایجاب که در یادداشت شماره۷۰ در ۴۱۸ ذکر شده
اثرKaryn s Weinberg تحت عنوان تساوی حقوق در حکمیت و داوری بین المللی: «خوب» چطور خوب می شود؟ و مطالعات مرکاتور قانونی و ترکیب ایده آل و خوب۲۲۷ (B.U.INT’LL (سال۱۹۹۴)؛ و اثرCF.Oerek W.Bowett تحت عنوان دعاوی بین دولتها و سازمان های خصوصی: منطقه شفق و فلق حقوق بین الملل و اثرA.A.Fatouros تحت عنوان حقوق بین الملل و قراردادهای بین المللی
اما به خاطر داشته باشید که تشخیص وتفاوت می تواند بعنوان یکی از درجات در نظر گرفته شود مثل پیمان صلح در بررسی هایی که از طری معاهدات موقت تاحدی پیشرفت رده و توسعه یافته اند مادامیکه تحت قوانین تجارتی اقدامات قانونی مرسوم را اعمال می کنند وبه مفهوم « حقانیت وقانونی بودن » قوانین ملی پاسخ می دهند اگر چه مفاهیم بسیار متفاوتی باشند
اثرFronnuala , Colm Camp bell, Christine Bell تحت عنوان مباحثه عدالت در انتقال
Id (koh این فرآیندها را بصورتیکه۳ محرک اصلی داشته باشد تعیین و تشریح می کندی: فعل و انفعالات (بین عاملین انتقال و احزاب): تفسیر(عملکرد معیارهای قانونی) و درونی سازی (معیارهای قانونی) او استدلال می آورد که این تئوری بیشتر از جایگزین شدن، ترکیب می شود
CF.id در۵۴-۲۶۵۱ (اصلاحیهOSlo را بعنوان یک نمونه بکار می گیرد و koh استدلال می آورد که فرآیندهای قانونی ضمنی فرایند ضد صلحNetanyaha را به چارچوبoslo در نقطه ای که او حتی توافقات بیشتر را امضاء کرده و مطابق آنها می باشد، پیوند می دهند.
گزارش KOH درباره نقش پردازش قانونی موقت در پیمان OLSO نیز خود این مشکلات را نشان می دهد.
این مورد، اقداماتی که تحلیل پردازشی را ارائه می دهند، مطالعه می کند.CF.Bekoe را در یادداشت شماره۱۳ بررسی کنید.
اثرBaoventura de Sousa Santos تحت عنوان قانون و دموکراسی: اعتماد به اصلاح جهانی دادگاه در سازمانهای جهانی: مطالعات یک نمونه در زمینه قانون و نوآوری۲۵۳ (Boaven tura de Sona , Jane Jenson).
اثرDavid d,laitin , james d fearon رادر قوم ونژاد و قیام جنگ غیر نظامی ملاحظه کنید .
اثرohanna keenan , Christine Bell (تحت عنوان سازماندهی غیردولتی حقوق بشر و مشکلات تغییر و انتقال را بررسی کنید
اثرRosalyn Higgins تحت عنوان مشکلات و فرآیندها: حقوق بین الملل و چگونگی استفاده از آن
اصطلاح lex pacifictoria متعلق به owncicero می باشد که عبارت pacificatiria legatione یا هیئت نمایندگان حفظ مصلح را بکار می برد .
این تحلیل ، اندکی اقتباسی می باشد و از Robert o keohanc , Kenneth w.abbot ، androw moravisk گرفته شده است .
با استقلال بیشتر یادداشت شماره ۱ در بالا و نیز یادداشت شماره ۱۳ متعلق به BEKOE را مورد ملاحظه قرار دهید و نیز نتیجه انعقاد مذاکرات درجنگهای غیر نظامی را مد نظر قرار دهید .
برای دستیابی به متنی کامل درباره پیمان های صلح georgla –abkhazia به question of sovereignty (مسائل حکومت مطلق ) مراجعه کنید
برای مثال اثر kyle Beardsley , kristian skred رادر همسایگان فضول مورد ملاحظه قرار دهید .
برای مثال اثر William zartman را در مسلح شدن برای قطعنامه و اثر world bank را در جلوگیری از مبارزات واتحاد نوین ملاحظه کنید .
برای مثال، به معاهده واقع شده بر هنجارسازی روابط، ۲۳ آگوست سال۱۹۹۶ مراجه کنید. Croat-Fed با عهدنامه صلح۲۶ اکتبر سال۱۹۹۴ و Sr.Jordan و نیز پیمان و معاهده تنظیم روابط و پیشرفت همکاری و تعاون،۲۸ آپریل سال۱۹۹۶ و معاهده روابط برابر خاص۲۸فبریه (Feb) سال۱۹۹۷ را نیز مورد ملاحظه قرار دهید.
برای مثال، توافقات کنونی درآفریقای جنوبی که بین کنگره ملی آفریقا (ANC) وحزب ملی آفریقای جنوبی (SAG) است را ملاحظه کنید ویا (IFT)Inkatha ، بطور نموی با اظهارات رایج در زمینه خاتمه دادن به خشونتها و پایان بخشیدن اقدامات جنگی و ملاحظه مجدد اقدامات فوری سروکار دارد .
برخی از این مفسران مدعیان را با خصوصیات قانونی در نظر می گیرند بطوریکه خصوصیات قانونی محدودی دارند یا موضوعات قانونی بین المللی را ارائه داده اند . peter malanzak را در اقدامات چند ملیتی و عقد معاهده مورد نظر قرار دهید .
بطور بارزی پیمان غیر رسمی بین المللی olso اسرائیل وفلسطین . geffery r,Watson و پیمان غیر رسمی بین المللی olso: قانون وحقوق بین المللی و پیمان های صلح اسرائیل – فلسطین (۲۰۰۰) هم چنین colin harvey , fionnuala ni aolain ومرز تحلیل قانونی: چارچوب مجدد تغییر در ایرلند شمالی را مورد ملاحظه قراردهید .
بطور قابل بحثی، تاکیدی برمفاهیم اثبات گرای معاهده ای تحت عنوان «سند رسمی» داردکه با معیارهای اسمی بیشتر بصورت یک « منبع الزامات » واقعی مطرح می شود اگر چه هر دو مفهوم با هم تاحدی ارائه می گردند .
به MALCOLMN, SHAW وحقوق بین المللی مراجعه کنید . برای مثال یک چارچوب ناحیه ای و محلی که بر حکومت تمرکز دارد وخلع سلاح گروهای مخالف مسلح رابعنوان نشانه ای از مذاکرات مستقیم، نیاز دارد .
به خاتمه جنگهای مدنی وغیر نظامی (ending civil war) مراجعه کنید : اجرای پیمان صلح (Stephen john sted man، Donald rothchid ، elizabet m,cousens درسال ۲۰۰۲).
بیانیه کمیته OAU-hoc درآفریقای جنوبی درباره مسائل آفریقای جنوبی
بیانیه مشترک در موردصلح: بیانیه Dowing streets در ۱۵ دسامبر سال ۱۹۹۳ واظهارات taoiseak در زمینه بیانیه مشترکی در مورد صلح
پیمان ILD افراد قبیله ای و بومی را در کشورهای مستقل مدنظر قرار دادند هم چنین اثر ANNA MEIJKNECHT را در مورد مسئولیت پذیری بین المللی و موقعیت افراد ناظر و بومی در حقوق بین الملل مورد ملاحظه قرار دهید .
پیمان viena در زمینه قوانین عهدنامه ای بین دولت وسازمان های بین المللی و بین سازمان های بین المللی ۲۱ مارس ۱۹۸۶. هم چنین به اثر ARNOLD DUNCAN MCNAIR در حقوق وقوانین عهدنامه مراجعه کنید
پیمان اصلی و چارچوبی واقعی برای صلح در بوسنی و هرزگوبین در ۱۴ دسامبر سال ۱۹۹۵
پیمان و معاهده موقتی وضمن ساحل غربی و نوار غزه در۲۸ سپتامبر سال۱۹۹۵ را ملاحظه کنید.
پیمان وعهدنامه Art3 رایج را برای بهتر شدن شرایط جراحت ها و ناخوشی های نیروهای جنگی در میدان را که در ۱۲ آگوست ۱۹۴۹ ثبت شد ملاحظه کنید، پیمانی برای بهتر شدن و ضعیت زخم ها و جراحت ها و اعضای غرق شده نیروهای مسلح در دریا و ۱۲ آگوست ۱۹۴۹، نسبت پیمان با درمان مجروحان جنگ ۱۲ آگوست ۱۹۴۹ و نسبت عهد نامه و پیمان در مورد محافظت از نیروهای غیر نظامی در زمان جنگ ۱۲ آگوست سال ۱۹۴۹ و شرح وگزارش محافظت از مجروحان مبارزات مسلحانه بین المللی که برای صحه گذاری مورد توجه قرار گرفتند و شرح وگزارش محافظت از مجروحان مبارزات مسلحانه غیر بین المللی که برای صحه گذاری مورد توجه قرار گرفتند
پیمانVienna در مورد قانون معاهده بین دولتها و سازمان های بین المللی یا بین سازمان های بین المللی۲۱ ماه مارس سال۱۹۸۶ همچنین به اثرARNOLD DUNCAN MCNAIR تحت عنوان قوانین معاهدات(۱۹۶۱) مراجعه کنید(که مربوط به قوانین معاهدات قبل از سال۱۹۶۹ می باشد) ROSENNE، در بالا در یادداشت شماره۳۷ و برای۱۸-۱۷ ذکر شده است. (یادداشتهای کمیسیون قانون بین المللی ذکر شده که شامل«هرپیمان بین المللی در قالب نشوتاری می باشد و بین دو یا چند ایالت یا موضوعات دیگر قانون بین الملل» بعنوان عهدنامه منعقد می گردد.)
حقوق بین المللی و مبارزات قومی وابسته به نژاد پرستی (david wippmaned سال ۱۹۹۸) اثر Patrick .REGAN شرایط مداخله شخص ثالث پیروز در مبارزات درون کشوری.
درآخرین مصالحه در ۲۱ مارس ۱۹۹۹ بین آفریقای جنوبی و khomani san
زن، صلح وامنیت وگزارش UN DOC و گزارش رئیس دفتر و نیز اظهارات رئیس دفتر را در زمینه راهکارهای ارائه شده به ماموران ملاحظه کنید هم چنین Rule of law (قوانین حقوقی ) transitional justice in conflict (انصاف نسبی در مبارزات ) را نیز ملاحظه کنید .
مبارزات قومی و حقوق بین المللی که در یادداشت شماره ۴ بالا و یادداشت شماره ۱۰ در بالا ذکر شده است.
سایت
Christian bell ، حقوق بشری و فسخ و خاتمه صلح . هم چنین تعداد رو به رشد وب سایتها و نشریه هایی که به ارائه متنی درباره وجود پیمان صلح مربوط می باشند را ملاحظه می کنید برای مثال منابع توافق در سایت « http://www.c-r.org » و موسسه صلح و مصالحه US در سایت «http://www.usip.org » و در بطن آن، دانشگاه ulster در سایت «http://www.incore.ulst.ac.uk/service/cds/ » ملاحظه می شوند .
اثرwilliam G Oneill را تحت عنوان اصلاح موسسه اجرای قانون و قوه قضائیه۲۴-۱۹ در سایت http://www.ichrp.org موجود است
اقدامات ومعیارهایی برای Chiapas اظهارات مشترک و پیمان ها و پیمان های مربوطه اثر fr.kanaks در سایت http://www.gouv.nc/static/page/outils/telechargement/telechargement.htm قابل مشاهده است.

با توجه به نتایج مندرج در جدول شماره۴-۲ در ارتباط با توصیف یافته ها چنین استنباط می شود که:
۱) مدیریت سود بر مبنای سنجه مجموع اقلام تعهدی در شرکت های نمونه به طور نسبی اقلا ۸۹۳ و حداکثر ۲۳۶۲ میلیارد ریال بوده است. به طور متوسط مجموع اقلام تعهدی ۱۵۴۲با انحراف معیار ۶۸۴ میلیارد ریال بوده است.
۲) جریان نقد نسبی به عنوان یک کمیت نسبی بین صفر و یک به عنوان یکی از سنجه های عوامل موثر بر مدیریت سود به طور نسبی در شرکت های نمونه اقلا ۰٫۱۶۳۲- و حداکثر ۰٫۳۸۰۲ بوده است. به طور متوسط جریان نقد نسبی برابر ۰٫۲۴۸۹ با انحراف معیار ۰٫۲۲۳۶ بوده است.
۳) مازاد جریان نقد آزاد به عنوان یکی از سنجه های عوامل موثر بر مدیریت در شرکت های نمونه اقلا ۳۸۸۲۱ و حداکثر ۹۳۶۹۳ میلیون ریال بوده است. به طور متوسط مازاد جریان نقد برابر ۶۴۵۲۱ با انحراف معیار ۲۱۱۴۲ میلیون ریال بوده است.
۴) کیفیت حسابرسی به عنوان یک متغیر کیفی مورد ارزیابی قرار گرفته که در ادامه نحوه ارزیابی آن مطرح و بر مبنای آن شرکت ها ی نمونه به دو دسته تقسیم شده اند.
۵) نرخ مجموع بدهی ها به جمع دارایی ها یا اهرم مالی به عنوان سنجه ساختار مالی و یکی از ویژگی های شرکت در شرکت های نمونه تصادفی شرکت به طور نسبی اقلا ۰٫۴۲۱۶و حداکثر برابر ۰٫۷۲۹۸ بوده است. مقدار متوسط اهرم مالی در بین شرکت ها ۰٫۵۱۰۳ با انحراف معیار ۰٫۴۲۱۵ بوده است.
۶) اندازه شرکت به عنوان یک کمیت لگاریتمی و یکی دیگر از سنجه های ویژگی های در بین شرکت ها اقلا ۲٫۱۹۹۵ و حداکثر برابر ۱۱٫۲۸۸۴ بوده است. مقدار متوسط اندازه شرکت در بین شرکت ها ۶٫۱۲۵۴ با انحراف معیار ۳٫۸۷۱۲ بوده است.
برای اندازه گیری متغیر کیفیت حسابرسی در تحقیق راسمین و همکاران (۲۰۱۴) از معیار صفر و یک استفاده می شود . در این شکل از تعریف متغیر به عنوان متغیر مصنوعی اگر موسسه حسابرسی بزرگ ۱ و در غیر این صورت صفر تلقی شده است. در تحقیق حاضر برای تعریف این معیار ابتدا ۵۰ شرکت برتر بورسی بر مبنای دسته بندی بورس وفق عملکرد سه ماهه آخر سال مالی منتهی به ۲۹/۱۲/۱۳۹۲ تعیین شده اند. سپس با فرض اینکه موسسات حسابرسی مرتبط با آن ها ملاک تعیین کیفیت حسابرسی است مشخص گردیده و طی بازه زمانی مورد مطالعه شرکت هایی که با این موسسات حسابرسی شده اند واجد کیفیت تلقی شده و بر این اساس شرکت ها به دو دسته تقسیم و در تحلیل واریانس لحاظ گردیده است.

در گزارش اداره آمار و اطلاعات معاونت بازار شرکت بورس، شناسایی شرکت های ممتاز یا دارای موقعیت برتر اغلب بر پایه معیارهای قدرت نقدشوندگی سهام، میزان تاثیرگذاری شرکت بر بازار و برتری نسبت های مالی انجام می شود. شناسایی شرکت های برتر در بورس اوراق بهادار تهران بر پایه ترکیبی از قدرت نقدشوندگی سهام، میزان تاثیرگذاری شرکت ها بر بازار و در چارچوب معیارهای سه گانه انجام می شود. میزان دادوستد سهام در تالار معاملات (تعداد و ارزش سهام دادوستد شده)، تناوب دادوستد سهام در تالار معاملات (تعداد روزهای دادوستد شده و دفعات دادوستد شده) و معیار تاثیرگذاری شرکت بر بازار (میانگین تعداد سهام منتشر شده و میانگین ارزش جاری سهام شرکت در دوره بررسی) سه معیار بورس تهران برای تعیین شرکت های فعال تر است.
بر مبنای دسته بندی بورس در سال ۱۳۹۲ رتبه ۵۰ شرکت برتر بورسی تعیین و بر مبنای داده های عملکردی حسابرس آن ها در سال یاد شده مشخص گردیده است. طی جدول شماره ۴-۳ آورده شده است:
جدول شماره ۴-۳: رتبه بندی شرکت های برتر بورسی در سال ۱۳۹۲

عدم ارتکاب کبیره و عدم اصرار بر صغیره، (عدالت فردی و فقهی)
برابری اجتماعی (قسط، عدالت اجتماعی و قضایی و سیاسی و اقتصادی)
رعایت مفاسد و مصالح در قانونگذاری (عدل در تشریع) (نثاری ، ۱۳۹۱ ).
عدالت در سازمان ها با سه عامل زیر تعریف می شود که همگی به نحوه برخورد عادلانه سازمان با اقشار مختلف و پرهیز از تبعیض، دلالت دارند:
۱) برابری: پرداخت حقوق و مزایای مناسب و عادلانه و نیز نگاه یکسان به عموم کارکنان به عنوان عضوی از سازمان .
۲)بی طرفی: بی طرفی در تصمیم های مربوط به گزینش و ارتقای کارکنان .
۳) عدم تبعیض: اجتناب از هرگونه تبعیض و اعطای حق استیناف به کارکنان، یعنی حق تجدید نظرخواهی در تصمیم ها .
تبعیض، درواقع پاسخی متفاوت در مقابل رخدادی یکسان به افرادی با شرایط یکسان است. تبعیض، نمودی آشکار از بی عدالتی است. تبعیض، اثرات تخریبی بسیاری بر روحیه کاری کارکنان اعم از اداری و آموزشی دارد. در سازمان پر از تبعیض، اثری از جو فرهنگی مثبت، روحیه کاری بالا و مناسبات صحیح بین کارکنان دیده نمی شود ( سعادتی تبار ، امامی ،۱۳۹۰ ).
۵-۱-۲ ابعاد عدالت سازمانی
محققان عدالت سازمانی بر این موضوع توافق عمومی دارند که عدالت سازمانی به سه بعد تقسیم می شود: ۱: عدالت توزیعی، ۲ : عدالت رویه ای، ۳ : عدالت مراوده ای.
عدالت توزیعی
عدالت توزیعی مانند تمام شکلهای عدالت بر مبنای ارزش ها بنا شده است . عدالت توزیعی به عدالت و برابری در بازده ها نتایج و پیامدهای کسب شده اطلاق می گردد که این ارزش ها ، قوانین و اصول یا استاندادهایی هستند که قضاوت درباره عدالت را انجام میدهند .سه اصل عمده به عنوان پایه و اساس عدالت توزیعی چنین بیان شده اند: انصاف ، برابری و نیاز(مهداد ، ۱۳۸۷ ، ص ۱۷۰).
عدالت توزیعی به قضاوت برابری توزیع نتایج مثل سطح پرداخت یا مقیاس و فرصت های ارتقا در یک بافت سازمانی اشاره دارد. این تئوری بیان می کند که افراد تعادل نسبی نتایج مطلوب را در نظر می گیرند و داده- ستاده نسبی خود را با همکاران خود مقایسه می کنند (حقیقی ،احمدی ،رامین مهر ،۱۳۸۸، ص ۸۱).
به عبارت دیگر عدالت توزیعی عدالت ادراک شده در ارتباط با تخصیص بازده ها و منابع سازمانی است (پیریایی ، ارشدی ، ۱۳۹۱ ، ص ۸۱) .
اصل توزیعی انصاف چنین بیان می کند که مردم باید پاداش ها را مطابق با کوشش و تلاشی که انجام می‌دهند و یا موقعیتی که به دست می آورند دریافت نمایند(مهداد ، ۱۳۸۷ ، ص ۱۷۰) .
اصل برابری توزیع چنین پیشنهاد می کند که تمام افراد بدون در نظر گرفتن تفاوت در ویژگی هایی چون توانایی ، باید دارای شانس مساوی برای دریافت نتیجه و یا پاداش باشند .

اصل توزیعی نیاز چنین بیان می دارد که پاداش ها باید بر اساس نیازهای افراد توزیع شود بنابراین ملاحظه خاص این است که فرد نیازمند شناسایی و کمک هزینه به او پرداخت گرددواین همان عدالت است ( مهداد ،۱۳۸۷ ، ص۱۷۰) .
عدالت رویه ای
دومین نوع مهم عدالت ، عدالت رویه ای یا آیین نامه ای است که به عادلانه ترین ابزاری که برای به دست آوردن نتایج در اختیار داریم اشاره دارد ( مهداد ۱۳۸۷ ، ص ۱۷۱) .
عدالت رویه ای به برداشت افراد از عادلانه بودن رویه های جاری در تصمیم گیری برای جبران خدمتشان و نه توزیع واقعی در آمدها اشاره می کند بنابراین در عدالت رویه ای ادراکات افراد نقش کلیدی داشته و واکنش افراد نسبت به رویه ها به چگونگی ادراک آنها از رویه ها بستگی دارد و نه ماهیت واقعی رویه ها ( صادقی ، ۱۳۹۰، ص ۶۵).
عدالت مراوده ای
عدالت مراوده ای مطرح می کند که کیفیت رفتار بین شخصی در طول اجرای رویه ها، در تعیین قضاوت های انصاف مهم و مؤثر است. توجیه یا توضیحات ارائه شده در درک انصاف مؤثر است و احتمال اینکه رویه های تصمیم گیری منصفانه نگریسته شود، را افزایش می دهد. رفتار بین شخصی شامل اعتماد در روابط و رفتار افراد با تواضع و احترام می باشد. وضع مناسب رویه ها به وسیله پنج رفتار تعریف می شود:
توجه کافی به داده های کارکنان
جلوگیری از تعصب شخصی
استفاده سازگار از معیار تصمیم گیری
بازخور به موقع
توجیه یک تصمیم
این عوامل نقش مهمی را در ادراک کارکنان از برابری، پذیرش تصمیمات و گرایش به سمت سازمان دارند . عدالت مراوده ای می تواند دو بعد داشته باشد: بعد بین شخصی که نشان می دهد که رفتار باید مؤدبانه و بااحترام باشد. مدیران هنگام برخورد با کارکنان خود باید رفتاری حاکی از اعتماد و احترام را از خود نشان دهند. و دومین بعد آن انتظارات و مسؤولیت اجتماعی می باشد. با توجیه افراد به اندازه کافی، قدرت تحمل افراد از یک نتیجه غیر منصفانه بیش تر می شود این بدین معنا است که انتظار افراد از رعایت یک جنبه از عدالت سازمانی می تواند بر رفتار کارکنان نسبت به واکنش به رعایت دیگر ابعاد عدالت سازمانی تأثیرگذار باشد (حقیقی ،احمدی ،رامین مهر ،۱۳۸۸، ص ۸۴).
نتایج درک عدالت
درک عدالت سازمانی، الزامی اساسی برای کارکرد مؤثر سازمان ها و رضایت شخصی کارکنان بوده ، در شکل دادن نگرش ها و رفتارهای آنان نقش مهمی را ایفا می کند( قادری،سیادت،مورکانی ،۱۳۹۱ ،ص ۵۱).
درک عدالت تحت تاثیر پیامدهایی که شخص از سازمان دریافت می کند ، رویه های سازمانی ( رویه ها و کیفیت تعاملات و هم چنین خصوصیات ادارک کننده قرار دارد .
پیامد های سازمانی : درک عدالت می تواند مبتنی بر پیروی سازمان از قوانین عدالت توزیعی ( مثل برابری و مساوات و یا نیاز ) و همچنین توسط ارزش پیامدها باشد . بنابراین عدالت حداقل تا اندازه ای توسط ادارک مثبت یا منفی پیامدها از سوی ادراک کننده تعیین می شود(حسین زاده ، ناصری،۱۳۸۶ ، ص۲۲) .
رویه های سازمانی : درک عدالت هم چنین وابسته به پیروی سازمان از قوانین عدالت رویه ای است .برای مثال رویه ای که به مشارکت کنندگان اجازه می دهد تا مطالب خود را بیان کنند عادلانه تر از یک رویه ای در نظر گرفته می شود که مانع از این عمل می شود .
خصوصیات ادراک کننده : درک عدالت ممکن است همچنین تحت تاثیر خصوصیات ادراک کننده باشد . این خصوصیات می تواند خصوصیات جمعیت شناختی ( سن ، جنسیت ، نژاد و سابقه کار و خصوصیات شخصیتی مانند احساسات منفی و عزت نفس ) باشد(حسین زاده ، ناصری،۱۳۸۶ ، ص۲۲) .
اهمیت رعایت عدالت
تغییر در فرهنگ تیمی و سازمانی به سمت گشودگی بیشتر و توجه متقابل افراد به یکدیگر از احساس بی عدالتی جلوگیری می نماید . تجربه نشان می دهد فضای باز ارتباطی موجب سلامت ذهنی شده و با بیان شکایات و گله ها احساس عدالت را در سازمان به وجود می آورد (فرنچ ، اچ بل ، ۱۳۸۲ ، ص۳۰۴) .
۶-۱-۲ نظریه های عدالت سازمانی
نظریه برابری : این نظریه، بر پیش فرضی ساده استوار است که در آن ، آدم ها می خواهند با آن منصفانه برخورد شود. بنابراین، نظریه برابری در واقع باوری است که در مقایسه با دیگران با ما منصفانه برخورد شده و نابرابری، باوری است که در آن در مقایسه با دیگران، با ما غیرمنصفانه برخورد شده است.
نظریه برابری که برای نخستین بار توسط آدامز مطرح شد، فقط یکی از چندین نظریه ای است که از فراگرد مقایسه اجتماعی، ناشی شده است. در این نظریه، ضمن تأکید بر اهمیت احساس عدالت کارکنان نسبت به منصفانه بودن رفتار سازمان با آنها، چنین ادعا می شود که اگر کارکنان احساس کنند با آنها ناعادلانه برخورد شده است، برانگیخته می شوند تا عدالت را برقرار سازند. در ویرایش جدید نظریه برابری چنین آمده است که افراد، دریافتی خود را با دریافتی دیگران مقایسه می کنند؛ اگر با این مقایسه به این نتیجه برسند که برخورد سازمان با کارکنان به طور نسبی غیرمنصفانه است، احساس بی عدالتی کرده و برای کاهش آن تلاش می کنند. البته، افراد می پذیرند که کارکنان توانمند تر، دریافتی بیشتری داشته باشند، مشروط بر اینکه یا کار بیشتری انجام دهند و یا برای انجام کار، از حیث سطح دانش و تجربه واقعا آماده تر باشند. نظریه برابری، از این حیث که رهنمودی مشخص و معین برای برقراری عدالت ارائه نمی دهد، مورد انتقاد قرار گرفته است ( سعادتی تبار ، امامی ، ۱۳۹۰) .
هم چنین ادامز می گوید افراد برای دستیابی به شرایط عادلانه یا مساوی درکار با دیگران و سازمان ها انگیزه دارند به نظر آدامز (۱۹۶۵) افرادی که شرایط خود را ناعادلانه می بینند دچار نارضایتی و تنش عاطفی می شوند و برای کاهش این بی عدالتی برانگیخته خواهند شد در این نظریه شرایطی که در آن بی عدالتی رخ می دهد و کارکنانی که احتمالا برای کاهش آن اقدام می کنند شناسایی می شوند . احساس بی عدالتی یک حالت روانی است و در کارکنانی ظاهر می شود که خود را با دیگران مقایسه می کنند آنجه به ویژه مورد مقایسه قرار می گیرد نسبت نتایج با درون دادهاست ( اسپکتور ، ۱۳۸۸ ، ص ۲۲۲).
همچنین رابینز مطرح کرده است که افراد دوست دارند که سیستم پرداخت و سیستم ارتقاء کار بدون ابهام و عادلانه باشد.با توجه به نوع شغل و مهارت فرد اگر میزان حقوق عادلانه باشد رضایت شغلی به بار خواهد آورد (نعامی ، شکرکن ، ۱۳۸۳ ، ص ۷۰) .
بنا به گفته بیوگری (۱۹۹۸) عدالت سازمانی عبارت است از انصاف ادراک شده از تعاملات صورت گرفته در سازمان، که می تواند شامل تعاملات اقتصاد اجتماعی و همچنین در بر گیرنده روابط فرد با روسا، زیردستان، همکاران و سازمان بعنوان یک سیستم اجتماعی باشد ( معمار زاده ، خدایی محمودی ، ۱۳۸۸ ، ص ۵۱) .
آبراهام مازلو به عنوان برجسته ترین روانشناس در حوزه انگیزش، سلسله مراتبی از نیازهای انسانی را مطرح کرد که اگر چه عدالت در این سلسله مراتب جایی ندارد، اما با این حال مازلو از اهمیت آن آگاه بوده و نسبت به پیامدهای ناشی از بی عدالتی هشدار داده است . مازلو عدالت راتقریبا یک نیاز اساسی مطرح کرده و آن رابه همراه انصاف، صداقت ونظم دریک گروه قرارداده است وازآنها به عنوان پیش شرط‌های اساسی برای ارضای نیازها یاد کرده است ( حسین زاده ، ناصری ، ۱۳۸۶ ، ص ۲۳) .
ارسطو، داشتن رفتاری برابر با افراد برابر را عدالت می نامد و بی عدالتی و رفتار ناعادلانه  را عامل اصلی انتقلاب توده های مردمی می داند .توماس آکویناس دادن امتیاز به هرکس مطابق شان و شایستگی خود را عدالت معرفی می کند . از دیدگاه نظریه لیبرال معنی و مفهوم عدالت این است که دولت نباید  با شهروندان با تبعیض رفتار کند.تبعیض بین شهروندان در صورتی قابل توجیح است که در زمینه ای میان شهروندان تفاوتی وجود داشته باشد .در واقع برداشت لیبرال ها از عدالت توجه عمدتا به توزیع عادلانه قدرت در جامعه معطوف است . مفهوم رادیکالی عدالت در شعار و فرمول مارکس « از هر کس به اندازه توان او ، و به هرکس به اندازه نیاز او » معطوف است که در این صورت بیشتر توزیع عادلانه ثروت  مد نظر خواهد بود . بحث هایی با موضوع عدالت فقط نظری نیست بلکه در واقع وابسته و معطوف به عمل است و موضوع اصلی آن اتخاذ تدابیر و گرفتن تصمیم هائی است که ملاکی برای داوری انسانها در مراحل و سطوح مختلف در رابطه باهم را تعیین کند. راسل از نظریه پردازان دیگری است که نگرش وضعی  به عدالت دارد و تشخیص اکثریت را ملاک فوق می داند و معتقد است که « هر چیزی که اکثریت مردم آن را عادلانه بنامند عدالت است (ابراهیمی ترکمانی ، ۱۳۸۹) .
والزر معتقد است که با در نظر گرفتن مطلوبیت ها و نیازهای مختلف ، اگر با همه مثل هم برخورد شود برابری محض ( عدالت ) نیست هدف برآورده ساختن نیازها است (ابراهیمی ترکمانی ، ۱۳۸۹) .
به نظر مورمن عدالت توزیعی، رویه ای و عدالت تعاملی، همبسته است و هر کدام جنبه های متمایزی از عدالت سازمانی اند. به نظر وی عدالت سازمانی به صورت مجموع عدالت توزیعی، رویه های و تعاملی تعریف می شود ( رحیم نیا ، حسن زاده ، ۱۳۸۸ ، ص ۳۴) .
طبق گفته های رالز زمانی که نابرابری در انتظارات وجود دارد، افراد ضعیف در سازمان ممکن است بدتر نیز بشوند. در این موقع تنها کاری که سازمان باید انجام بدهد این است که بخش هایی از سازمان که در آن توزیع به صورت نابرابر انجام می شود، شناسایی و از آن جلوگیری به عمل آید ( حقیقی ، احمدی ، رامین مهر ، ۱۳۸۸ ، ص ۸۲) .
در مورد عدالت رویه ای بارون و گرینبرگ معتقدند که دانشمندان دو جنبه برای عدالت رویه ای در نظر گرفته اند: جنبه ساختاری عدالت رویه ای: این جنبه از عدالت رویه ای به بررسی این امر می پردازد که تصمیم ها چگونه باید اتخاذ گردند تا منصفانه به نظر برسند. توجه به این نکته حایز اهمیت است که این جنبه به بررسی اینکه تصمیم ها چه باشند، نمی پردازد، بلکه این امر را بررسی می نماید که تصمیمات چگونه اتخاذ گردند. جنبه اجتماعی عدالت رویه ای: گرین برگ اعتقاد دارد که گرچه جنبۀ ساختاری عدالت رویه ای، اهمیت شایانی دارد اما همه مباحث در زمینه عدالت رویه ای را در بر نمی گیرد؛ به عبارت دیگر هنگام قضاوت در مورد میزان رعایت عدالت در رویه های سازمانی، کیفیت رفتار بین شخصی تصمیم گیرندگان با کارکنان سازمان به منزله یک عامل کلیدی در نظر گرفته می شود ( حقیقی ، احمدی ، رامین مهر ، ۱۳۸۸ ، ص ۸۲) .
۷-۱-۲ عزت نفس
یک متغیر شخصیتی که وابستگی کاملی با قابلیت متقاعد شدن شخص دارد ، عزت نفس است ( ارونسون ، ۱۳۷۵ ، ص ۹۰ ).