¨ بهره‌برداری از این پایان‌نامه با اخذ مجوز از استاد راهنما با ذکر مرجع بلامانع است.
¨ بهره‌برداری از این پایان‌نامه تا تاریخ ……………………………… ممنوع است.
نام استاد یا اساتید راهنما:
تاریخ:
امضاء:
تقدیم به:
تقدیم به پدر عزیزم :
بر دستهایش بوسه می زنم و برگ برگ این دست نوشته را به او تقدیم می کنم.
تقدیم به مادر عزیزم:
که وجودش برایم همه مهر است و وجودم برایش همه رنج

توانش رفت تا به توانایی رسم و مویش سفید شد تا رو سپید بمانم.
تقدیم به خواهران و برادرانم ،
به پاس محبت های بی دریغشان که هرگز فروکش نمی کند.
تشکر و قدردانی:
من به سرچشمه خورشید، نه خود برده ام راه
ذره ای بودم و مهر تو مرا بالا برد
نخستین سپاس به پیشگاه حضرت دوست، که هر چه هست از اوست…
سپاس بیکران از فهیم بزرگوار، جناب آقای دکتر علیرضا مشکی که با همفکری و راهنمایی های بی دریغشان همواره در مسیر پیمودن این راه ، یاریگر بنده بودند.
سپاس بیکران از استاد مشاور جناب آقای مهندس علی صلاحی که بانظرات سازنده خود مسیر پیمودن این راه را هموارتر نمودند.
سپاس بیکران از استاد مشاور جناب آقای مهندس محمد کیاکیانیان که در مراحل مختلف مرا یاری کردند.
خانواده که در تمام مراحل این پژوهش یار و یاور و پشتیبان بنده بودند.
دوستان و همراهان خوبم آقای محمد رضا علی محمدی ،آقای محمدحسین محمودی، آقای مسلم اسدی و آقای محسن جلالزایی، آقای محسن قرهگزلو، آقای محمد باقر رحیمی و خانم الهام نوری و سایر کسانی که به هر نحوی بنده را در تدوین این پژوهش یاری نمودند،کمال تشکر را دارم.
چکیده
فلزات سنگین از آلایندههای خطرناک محیط زیست هستند که از طریق ورود به زنجیره غذایی موجب بروز خطرات برای انسان، گیاهان و سایر موجودات زنده میشوند. در خاکهای آلوده به فلزات سنگین، استفاده از گیاهانی که توانایی رشد، سازگاری و جذب فلزات را دارند بهعنوان یکی از روش های پاکسازی این خاکها مطرح است. گیاهپالایی یکی از روش های زیستپالایی است که در دهه های اخیر برای اصلاح و پالایش خاکهای آلوده به ترکیبات آلی و معدنی ارائه شده است. مطالعات گذشته عمدتا متمرکز بر روی جذب یک عنصر بودهاند درحالیکه در این مطالعه علاوه بر افزودن چند عنصر اقدام به بررسی دقیق برهمکنش عناصر بر روی جذب هر یک از عناصر صورت گرفته است. هدف این تحقیق بررسی تاثیر غلظتهای مختلف مس، روی، سرب، کادمیوم و ترکیب این عناصر موجود در خاک بر میزان تجمع در اندامهای گیاهی دو گونه اکالیپتوس Eucalyptus microtheca و Eucalyptus camaldulensis میباشد. برای انجام این مطالعه سه تیمار مس (غلظتهای ۵، ۱۰، ۲۰ppm )، سه تیمار روی (غلظتهای ۱، ۳، ۱۰ppm )، سه تیمار سرب (غلظتهای ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰ppm )، سه تیمار کادمیوم (غلظتهای ۵، ۱۰، ۱۵ppm ) و سه تیمار مخلوط از این عناصر در سه سطح با ۳ تکرار و در قالب طرح کاملا تصادفی برای دو گونه اکالیپتوس در نظر گرفته شد. پس از ۱۳ هفته از اعمال تیمارها، تمامی درختان اکالیپتوس قطع و به برگ، ساقه و ریشه تقسیم شدند و پس از آمادهسازی اولیه، غلظت فلزات سنگین موجود در نمونه ها توسط دستگاه ICP اندازه گیری شد و آنالیزهای آماری داده ها با بهره گرفتن از نرمافزار SPSS نسخه ۱۹ انجام شد. این تحقیق در آزمایشگاه و گلخانه بخش تحقیقات منابع طبیعی اداره کل مرکز تحقیقات کشاورزی و منابعطبیعی واقع در شهر گرگان اجرا شد. نتایج این مطالعه نشان داد که دو گونه اکالیپتوس توانایی جذب عناصر سنگین در سطح مجاز و بحرانی که طبق استانداردهای جهانی تعریف شده است را دارند که با توجه به آلودگی بسیار بالای شهرهای بزرگ میتوان از گیاه همیشه سبز اکالیپتوس که توانایی بالایی در جذب عناصر سنگین دارد بهره برد. طبق نتایج به دست آمده از تحقیق میتوان گفت دو گونه اکالیپتوس E. microtheca و E. camaldulensis در سطوح کم تیمار شاهد، از نظر جذب عناصر سنگین خاک اختلاف چندانی باهم ندارند اما با افزایش میزان غلظتهای مس، روی، سرب و کادمیوم این گونه E. camaldulensis است که توانسته در جذب برخی از عناصر سنگین موفقتر عمل کند. تاثیر مهم نوع و غلظت عناصر سنگین موجود در خاک بر میزان جذب و ذخیرهسازی و همچنین اثر برهمکنش عناصر سنگین ذکر شده بر تجمع آنها در اندامهای مختلف E. microtheca و E. camaldulensis از دیگر نتایج این تحقیق بشمار میآید.
واژه‌های کلیدی: فلزات سنگین، گیاهپالایی، اثرمتقابل عناصر (برهمکنش)، اکالیپتوس
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول ۱
۱-۱- مقدمه ۲
۱-۲- بیان مسئله تحقیق ۳
۱-۳- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق ۵
۱-۴- نوآوری تحقیق ۶
۱-۵- اهداف تحقیق ۶
۱-۶- فرضیه های تحقیق ۷
فصل دوم: مرور منابع ۸
۲-۱- تعاریف، اصول و مبانی نظری ۹
۲-۱-۱- مناطق خشک ۹
۲-۱-۲- فلزات سنگین ۱۰
۲-۱-۳- دسته بندی عناصر ۱۱
۲-۱-۳-۱- مس(Cu) 12
۲-۱-۳-۱-۱- مس در خاک ۱۲
۲-۱-۳-۱-۲- آلودگی خاک ۱۳
۲-۱-۳-۱-۳- فراهمی زیستی مس ۱۳
۲-۱-۳-۱-۴- مس در گیاهان ۱۳
۲-۱-۳-۱-۵- اثرات مس بر گیاهان ۱۴
۲-۱-۳-۱-۶- واکنش با عناصر دیگر ۱۴
۲-۱-۳-۱-۷- اثرات مس بر سلامتی انسان ۱۴
۲-۱-۳-۲- سرب(Pb) 15
۲-۱-۳-۲-۱- سرب در خاک ۱۵
۲-۱-۳-۲-۲- آلودگی خاک ۱۵
۲-۱-۳-۲-۳- سرب در گیاهان ۱۶