۲-۲-۵ تفاوت رهبری توزیع شده با سایر سبک های مرتبط
پژوهشگران رهبری سازمان و همچنین محققان آموزشی به وفور رهبری آموزشی را به عنوان ستون اصلی و پایه توسعه سازمان معرفی کرده اند، در طول تاریخِ شکل گیری رهبری، اشکال و شیوه های متعددی از آن پیدا شده اند. و باید بین اشکال مختلف رهبری و معانی نزدیک رهبری توزیع شده که ممکن است به طور اشتباه به جای یکدیگر استعمال شوند، تفاوت قایل شد. اشکالی مثل رهبری مشارکتی (وروم و یاگو[۷۸]، ۱۹۹۸)؛ رهبری تسهیم شده[۷۹] (پیرس و کانگر، ۲۰۰۳)؛ رهبری پخش شده[۸۰] (گرین، ۲۰۰۲)؛ رهبری همکارانه[۸۱](والاس، ۲۰۰۳) و رهبری دموکراتیک (اسپیلان و دایاموند، ۲۰۰۷؛ گرینت[۸۲]، ۱۹۹۷). با توجه به نزدیک بودن معانی لغوی آنها، در بعضی از موارد سوالاتی حول محور تفاوت این شیوه ها با رهبری توزیع شده، پیش می آید. اگر چه در بعضی مواقع این اصطلاحات به صورت جایگزین با رهبری توزیع شده به کار گرفته می شود اما بیشتر محققان در فکر یافتن تفاوت های موجود بین این شیوه از رهبری با سایر انواع آن بوده اند (مک بث، ۲۰۰۴). در زیر به تفاوت سبک رهبری توزیع شده با دیگر سبک های مشابه پرداخته شده است.
۲-۲-۵-۱ رهبری تحولی
گاهی اوقات رهبری توزیع شده به عنوان یک نوع از رهبری تحولی مورد بحث واقع می شود. این کاربردها اشتباه هستند، رهبری توزیع شده با این اصطلاحات مترادف نیست. رویکرد توزیع شده به رهبری مطلق نیست بلکه یک رویکرد نسبی است. رهبری تحولی معمولاً به عنوان «توانایی در توانمند ساختن دیگران« با هدف تغییر اساسی در شکل، ماهیت و کارکرد برخی پدیده ها تعریف می شود. رویکرد توزیع شده به رهبری از دو جهت با رهبری تحولی تفاوت دارد: نخست، رویکرد توزیع شده به رهبری، هم راستای رویکرد تحولی در رهبری در مقابل رویکرد تبادلی نیست. رویکرد توزیع شده رهبری می تواند تحولی یا تبادلی باشد. دوم، رهبری توزیع شده نه مدیر ارشد یا مدیر سازمان بلکه فعالیت های رهبری را به عنوان قسمت اصلی رهبری محسوب می کند، این رویکرد رهبری به دیگران مانند مدیران یا کارمندان اجازه می دهد تا بازیگران کلیدی در فعالیت های رهبری باشند (لیتوود و همکاران، ۲۰۱۰: نقل از عباسیان، ۱۳۹۱).
۲-۲-۵-۲ رهبری پخش شده
نزدیک ترین سبک به رهبری توزیع شده، رهبری پخش شده می باشد. رهبری پخش شده، رهبری را به عنوان فعالیت هایی می بیند که می تواند در نقاط مختلف یک سازمان قرار بگیرد. رهبری پخش شده توسط دیوید گرین[۸۳] (۲۰۰۲) و با اصطلاح «اجتماع رهبری[۸۴]« مطرح شد. این اصطلاح شامل جامعه ای می شود که اعضای آن بر این باورند که آنها سهمی در مشارکت دارند، می توانند ابتکار عمل خود را نشان دهند، و زمانی که کاری در دست دارند، می توانند پیروانی داشته باشند. در واقع در این سبک رهبری، هر کدام از افراد در صورت لزوم می توانند برای خود یک رهبر باشند و قدرت یک رهبر را داشته باشند. در معنای عام، رهبری پخش شده شامل توزیع و تسهیم مهارت ها و مسئولیت های رهبری در سازمان می باشد و در پاسخ به پذیرش همه جانبه اشکال پست بوروکراسی سازمانی شکل گرفت. در این سبک رهبری، قدرت در بین رهبر و پیروان تسهیم شده است و پیروان بر خلاف رهبری ارتدوکسی[۸۵] دارای یک قدرت خود رهبری می باشند (دیل و بولمن[۸۶]، ۲۰۰۳). تفاوت بین سبک رهبری توزیع شده و رهبری پخش شده در جدول زیر آمده است.
پایان نامه - مقاله
جدول ۲-۵ تفاوت بین سبک رهبری توزیع شده و پخش شده

 

رهبری پخش شده رهبری توزیع شده
رهبری اغلب از میان جمع رهبران از پیش تعیین شده در میان اعضای گروه هایی که فعالیت های رهبری را در بین خود تسهیم کرده اند برخاسته است. (مانند اشخاص قوی، سوداگران، اشخاص فوق العاده، رهبر قهرمانان رهبری فقط در اختیار کسانی که به صورت رسمی عهده دار آن هستند، نمی باشد. نقش های رسمی رهبری توسط اشخاص متعددی در سازمان انجام می شود.
رهبری شامل اشخاص متعددی است که خود رهبری می کنند و اجازه می دهند که دیگران هم در یک فرایند تاثیرپذیری دو جانبه آنها را رهبری کنند. تجارب رهبری حاصل تعامل بین رهبران، اشخاص و محیط سازمانی است.
دانش در بین اعضای گروه پخش شده است. دانش در بین کارکنان و اشخاص سازمانی و جنبه های محیطی که آنها در آن قرار دارند امتداد یافته است.
مزایا از میان ترکم تاثیرات(نفوذ) منسوب به گروه تخصیص می یابد. مزایا و منافع از میان توسعه ظرفیت عمل اعضا از طریق فعالیت های همکارانه، عملکرد مشترک و ماموریتهای مشترک، تخصیص می یابد.

(منبع: یاسینی، ۱۳۹۱)
۲-۲-۵-۳ رهبری همکارانه
در این سبک، کارکردن بر اساس «اتحاد«، «مشارکت« یا «شبکه»[۸۷] انجام می گیرد. رهبری همکارانه ممکن است در یک زمینه بین سازمانی هم اعمال شود، و کار را به سازمانهای اجتماعی، کارمندان و سایر ذینفعان خارجی مرتبط کنند. در حالیکه رهبری همکارانه به واسطه توزیع آن تعریف می شود، تمامی توزیع نقش های رهبری به صورت همکارانه نمی باشد. در واقع رویکرد توزیع شده به رهبری اجازه می دهد تا بتواند به صورت فزاینده یا به اندازه بسیار ناچیز همکارانه باشد، که این بستگی به موقعیت دارد. به عنوان مثال در یک سازمان مدیر و معاون سازمان برای تغییر شیوه آموزش و بهسازی در سازمان با هم کار می کنند، از سوی دیگر گروهی از کارمندان با سابقه به منظور حفظ جایگاه قبلی خویش با هم فعالیت می کنند. اگر چه رهبری در این موقعیت می تواند به صورت رویکرد توزیع شده درک شود، ولی این رویکرد همکارانه نیست. مدیر سازمان در یک جهت تلاش می کند و کارمندان با سابقه در جهت مخالف فعالیت می نمایند (اودرو، ۲۰۰۴).
۲-۲-۵-۴ رهبری دموکراتیک[۸۸]
تعریف رهبری به عنوان دموکراتیک با سلسله مراتب و تفویض اختیار، یک تناقض آشکار دارد. وروم و یتن[۸۹] (۱۹۷۳) چهار ویژگی را برای آن برشمردند:
۱.رفتارهای رهبران برای مشارکت فعال کارکنان در تمام جنبه های رهبری، همراه با تشویق می باشد؛

 

    1. به اشتراک گذاشتن گسترده اطلاعات و قدرت در سازمان؛

 

    1. تقویت خود ارزشمندی کارکنان؛

 

    1. توانا کردن دیگران برای کار کردن.

 

رهبری دموکراتیک می تواند یک شکل مشورتی (که در آن رهبر یک گروه تصمیم گیری را پس از مشورت با اعضاء در مورد تصمیم خود، راضی می سازد) یا تصمیم گیری مشارکت جویانه (که در آن رهبر یک تصمیم را بر اساس همکاری دیگران و بر پایه این دیدگاه که «اغلب اوقات حق با اکثریت است« اتخاذ می کند)، داشته باشد. در باب تفاوت این شیوه با رهبری توزیع شده وروم یتن (۱۹۷۳) اذعان داشته اند که رهبری توزیع شده به عنوان واژه ای مترادف با رهبری دموکراتیک در سازمانها به کار گرفته می شود، اما فراتر از رهبری دموکراتیک، اقتدار کارمندان در رهبری توزیع شده افزایش می یابد (نقل از هریس و میوجز[۹۰]، ۲۰۰۵). در جدول زیر تفاوت رهبری توزیع شده و رهبری دموکراتیک به طور خلاصه ذکر شده است.
جدول ۲-۶ تفاوت رهبری توزیع شده با رهبری دموکراتیک

 

رهبری دموکراتیک رهبری توزیع شده
●مفهوم هنجاری و تحلیلی:
- ریشه فکری آن مبتنی بر تئوری های مدرنیته (مانند عقلانیت ابزاری و بیگانگی است)
● مفهوم تحلیلی:
موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...