نیره خدایی

 

۱۳۹۲

 

تأثیر بازارگرایی بر عملکرد سازمانی به واسطه یادگیری سازمانی مطالعه موردی: کارکنان بانک ملت در شهر مشهد

 

بیانگرتأثیر بازارگرایی بر یادگیری سازمانی و تأثیر مستقیم بازارگرایی بر عملکرد سازمانی می­باشد، علاوه بر آن یافته­های این پژوهش نشان می­دهد که متغیر یادگیری سازمانی نقش واسط را در رابطه بازارگرایی بر عملکرد سازمانی ایفا می­ کند و خود نیز تأثیر مستقیم بر عملکرد سازمانی دارد.

 

 

 

شهاب اشراق

 

۱۳۹۱

 

آیا میزان استفاده از سیستم حسابداری مدیریت محیطی در شرکتهای تولیدی متاثر از سبک مدیریت مدیران آنهاست؟

 

وجود رابطه مستقیم میان این دو متغیر حکایت دارد و دو سبک مدیریت دموکراتیک- انبازی کننده و آزادی با کنترل، بیشترین رابطه مستقیم را با بهره گرفتن از سیستم حسابداری مدیریت محیطی نشان دادند.

 

 

 

سید حسین جلالی فریز هندی و غدیر شکیبا جمال آباد

 

۱۳۹۰

 

بررسی عوامل تاثیرگذار بر حسابداری مدیریت استراتژیک و ارتباط آن با بهبود عملکرد شرکت

 

با توجه به یافته های ضد و نقیض مطالعات متعدد در جوامع مختلف که در مبانی نظری مقاله بدان ها اشاره شد. رابطه میان مشارکت حسابداران مدیریت استراتژیک و عملکرد شرکت­های مورد آزمون در این پژوهش تایید نشد.

 

 

 

سعید نادی

 

۱۳۹۱

 

از چه طریق حسابداران مدیریت ایرانی با تغییرات از یک اقتصاد برنامه ریزی شده به یک اقتصاد مبتنی بر بازار مقابله می کنند.

 

مانع اصلی برای پیاده سازی روش های غربی حساسیت سیاسی نمی ­باشد اما تا اندازه­ای محدودیت­های فنی وجود دارد، اطلاعات ضروری برای استفاده از تکنیک­های غربی مانند فعالیتهای مبتنی بر هزینه­یابی را نمی­ توان به راحتی در شرایط فعلی جمع آوری کرد.

 

 

 

محمد محمودی

 

۱۳۹۱

 

طراحی رویکرد انتخاب سیستم اطلاعات حسابداری مدیریت مبتنی بر پشتیبان با بهره گرفتن از الگوریتم TOPSIS

 

تهیه کنندگان و استفاده کنندگان سیستم حسابداری مدیریت به ‌منظور ارائه اطلاعات مربوط، صحیح و به موقع با اولویتهای شانزده گانه پشتبان تصمیم، نسبت به تهیه اطلاعات اقدام نمایند.

 

 

 

ابوالقاسم فخاریان

 

 

 

مقاله نقش آفرینی حسابداران مدیریت در سازمانهای فردا

 

حسابدار مدیریت وظیفه ارزش آفرینی در سازمان را با کمک به ایجاد مزیت نسبی از طریق ارائه راه حلهای خلاقانه در اتخاذ تصمیمات استراتژیک– تخصیص منابع– کارایی در انجام عملیات و سنجش و اندازه گیری نتایج حاصله انجام می‌دهد.

 

 

 

محمد رحیمی و همکاران

 

۱۳۹۱

 

بررسی رابطه بین رقابت بازار و تأمین مالی شرکتهای عضو بورس اوراق بهادار تهران

 

نتایج تحقیق نشان داد که بین رقابت پذیری و تعداد رقبای با تأمین مالی ارتباط مثبت و معناداری برقرار است.

 

 

 

مجید اسکندری

 

 

 

حسابدار آینده

ارزش های برند باید درکنار سایر ارزش های فردی کارکنان و فرهنگ سازمانی مورد بررسی قرار گیرد.

 

 

 

احمد،رفیق وسعد(۲۰۰۲)

 

بازاریابی داخلی به طور مستمر از یک فلسفه بازاریابی جهت ارتباط با کارکنان به عنوان مشتریان داخلی بهره می گیرد که شامل به کارگیری ابزارها و عملکردهایی جهت دستیابی به نتایج مطلوب است.

 

 

 

ارد(۲۰۰۳)

 

کارکرد ارزش های اصلی برند این است که به صورت ماهرانه به توسعه برند شرکت کمک نماید، این امر بیانگر این است که ارزش های اصلی برند دارای نقشی ابزارگونه در عملکرد کارکنان و ارتباطات هستند.

 

 

 

بورمن و زپلین (۲۰۰۵)

 

فعالیت های منابع انسانی و ارتباطات برند و رهبری برند سه وجه تأثیرگذار برند سازی داخلی هستند و تعهد برند به خودی خود ایجاد نمی گردد بلکه با تأثیر این سه عامل و تطابق ساختاری و فرهنگی ایجاد می شود.

 

 

 

هریس و چرناتونی (۲۰۰۷)

 

سه جنبه اصلی بر تناسب ادراکی اثرگذارند؛ شباهت و نزدیکی اعضای تیم برند، ارزش های مشترک و ارتباطات. در یک سازمان موفق تأکید بر این است که ارزش های برند باید به سادگی شناسایی شوند، صریح باشندو در میان تمام کارکنان مشترک باشند.

 

 

 

دیوید گراسمن (۲۰۰۸)

 

فرایند ۸مرحله ای جهت پیاده سازی برند سازی داخلی و حفظ آن بیان کردند، هدف تحقیقاتشان این بود که شرکت از طریق برندسازی داخلی به معرفی خویش در تحقق یک پایه استراتژیک برای یک کمپین کارا و قابل اطمینان برند سازی داخلی ایجاد می کند.

 

 

 

پانجایسری و اوانشزکی (۲۰۰۹)

 

به تحلیل رابطه بین برند سازی داخلی و عملکرد مبتنی بر برند کارکنان پرداختند. برندسازی داخلی از عواملی چون آموزش، جهت گیری، توجه و گردهم آیی های سازمانی نشأت می گیرد.

 

 

 

پانجایسری و ویلسون و اوانشزکی (۲۰۱۱)

 

علاوه بر توجه به متغیرهای قبلی به اهمیت محیط کاری و متغیرهای شخصیتی نیز توجه کردند.

 

 

 

بامگرت و اسچمیدت (۲۰۱۰)

 

فرهنگ تمایل به نام تجاری در بین کارکنان شرکت تاثیر زیادی بر ارزش ویژه برند داخلی و پیامدهای آن دارد.

 

 

 

منهرت ،ترز(۲۰۰۸)و چرناتونی ،کوتام(۲۰۰۶)

 

چرناتونی و کوتام عوامل مؤثر برند داخلی را در ۲ دسته عوامل تفسیر کارمند از برند و عوامل تحت کنترل سازمان دسته بندی نمودندو منهرت و ترز عواملی که در تحقیقات خود بدست آورده بودند در این دسته بندی جای دادند.

 

 

 

۲-۲۱)تحقیقات داخل کشور در زمینه برند سازی داخلی
هرچند در دهه تعداد مقالات و پژوهش های انجام شده در زمینه برند و ارزش ویژه برند در نشریات داخلی رو به افزاش بوده است اما بیشتر این تحقیقات ارزش ویژه برند را از بعد خارجی سنجیده و روی مصرف کننده و خریدار تمرکز داشته اند و تحقیقات اندکی در سال های اخیر به سمت بازاریابی داخلی و ارزش ویژه برند داخلی روی آورده اند.
سیدجوادین وهمکارانش (۱۳۸۷) تحقیقی باهدف شناسایی تاثیر اقدامات بازاریابی درونی بر رفتار شهروند سازمانی و کیفیت خدمات در شرکت گاز تهران انجام دادند. نتایج تحقیق نشان داد اقدامات بازاریابی درونی در شرکت ملی گاز ایران توانسته اس بر طبق یک مدل مفهومی (تحلیل مسیر) رفتارهای شهروندی سازمانی کاکنان و در نهایت ،کیفیت خدمات را افزایش دهد.
شکل ۲-۱۳ نمودار تحقیق سید جوادین و همکاران
هادیزاده مقدم و همکارانش(۱۳۹۱) مدل تاثیر برندسازی داخلی بر رفتار شهروندی برند در صنعت هتلداری ارائه دادند.

فرصتها به معنای وجود زمینه یا شانس مطلوب در محیط بیرونی برای فرد، سازمان و یا کشوری که از طریق بهره‌برداری آن، می‌توان به نتایج یا عواید قابل توجهی دست یافت. همچنین فرصت‌ها شرایطی می‌باشند که به کشورها این توانایی را می‌دهد که با بهره‌گیری صحیح از آنها، اهداف ملی خود را کسب و تهدیدات را دفع نمایند.

اساسی‏ترین رفتاری که امنیت را در معرض خدشه قرار می‏دهد تهدید است؛ هر چیزی که بتواند امنیّت را از بین ببرد، احساسش را مخدوش کند و از حرکت آن در راستای منافع و اهداف جلوگیری نماید تهدید نامیده می‏شود. براساس مرجعی که برای امنیت انتخاب می‏شود به ‏راحتی می‏توان تشخیص داد که چه چیزی تهدید می‏باشد. اگر دولت جمهوری اسلامی را مرجع امنیت بدانیم، کارکردهایی که به توانایی و ارزش‏های آن ضربه می‏زند، تهدید قلمداد می‏شود. البته باید توجه کنیم که مفسر این تفکر، خود مرجع امنیت، یعنی دولت است. هر چیزی که اهداف مرجع امنیت را مورد خدشه قرار دهد تهدید است(عصاریان نژاد،۱۳۸۵: ۳۵۲).
روش پژوهش
پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی^[۳۶] و با نگاهی موشکافانه به منظور تحلیل و ارزیابی علمی، منصفانه و واقع‌بینانه، برای حصول به نتایجی باقابلیت پیش‌بینی کننده انجام گرفته‌است، بهره‌گیری از کتاب‌ها، مقالات وگزارش‌های منتشر شده در اینترنت نیز مدنظر قرار گرفته است. اطلاعات مورد نیاز برای انجام این پژوهش با بهره‌گیره از اسناد و مدارک قابل اعتماد انتشار شده در مقالات علمی و پژوهشی و کتب‌های مرتبط با بحث می‌باشد.
سازماندهی پژوهش
با توجه به مطالب مطرح شده در بالا حیطه این پژوهش به لحاظ زمانی از پیروزی انقلاب اسلامی تا سال ۲۰۱۰ را شامل می‌شود و به لحاظ مکانی بایستی به موقعیت ژئواکونومیک انرژی ایران که در واقع بین دو کانون مهم انرژی جهان یعنی خلیج فارس و دریای خزر قرار دارد بپردازیم، متناسب با این مسئله در زیر به سازماندهی این پژوهش براساس تقسیم آن به شش فصل، که هر کدام دارای یک مقدمه، چند بند و یک نتیجه‌گیری است خواهیم پرداخت.
فصل اول: کلیات تحقیق
که شامل بیان یک مقدمه، بیان مسئله، اهمیت و ضرورت پژوهش، ادبیات موضوع، سوال پژوهش، متغیر اصلی، فرضیه پژوهش، تعاریف واژه‌ها و روش پژوهش می‌باشد. هدف این فصل، ارائه چشم اندازی کلی از پژوهش، و همچنین چهاچوبمند کردن پژوهش در راستای تسهیل فهم مخاطب می‌باشد.
فصل دوم: چارچوب نظری
در این فصل از یک طرف با بر شمردن دیدگاهای غالب در عرصه ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک، در تلاش خواهیم بود جایگاه ایران را از منظر ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک مورد ارزیابی قرار دهیم و از طرف دیگر با ارائه گفتمان‌های غالب بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در ظرف این سه دهه گذشته، به رابطه بین این گفتمان‌ها و موقعیت ژئواکونومیک انرژی ایران بپردازیم.
فصل سوم: اهمیت انرژی و ظهور پدیده ژئواکونومیک
در این فصل هدف؛ بیان چرایی اهمیت انرژی و چگونگی ظهور پدیده ژئواکونومیک می‌باشد. بنابراین متناسب با این هدف به مسائلی چون برآورد آماری انرژی در مناصق مختلف جهان از جمله در خلیج فارس و دریای خزر، میزان پراکندگی ذخایر انرژی در جهان، میزان تقاضا برای انرژی در جهان، جهانی شده اقتصاد و اهمیت ژئواکونومیکی انرژی و غیره …..خواهیم پرداخت.
فصل چهارم: موقعیت ژئواکونومیک انرژی ایران
اهداف این فصل بررسی مولفه‌های موقعیت ژئواکونومیک ایران می‌باشد، بنابراین با بیان یک مقدمه از جایگاه ایران به عنوان دهلیز ورودی به هارتلند انرژی جهان، درصدد خواهیم بود، این فصل را در دو بخش و در دو سطح تحلیل مورد بررسی قرار دهیم، در بخش اول از منظر سطح تحلیل خارجی، به دو امتیاز برجسته ایران یعنی قرار گرفته در کانون بیضی انرژی جهانی و دیگری موقعیت ایران از لحاظ مسیر‌های انتقال انرژی و نقش حیاتی این کشور در امنیت جهانی انرژی که در واقع هر دو امتیاز، برآیند موقعیت ژئوپلیتیک این کشور است، خواهیم پرداخت. و در بخش دوم، و از منظر داخلی به بررسی رابطه بین گفتمان‌های حاکم بر امنیت ملی و رابطه آن با موقعیت ژئواکونومیک انرژی ایران در ظرف سه دهه گذشته خواهیم پرداخت.
فصل پنجم: استراتژی‌های ژئواکونومیک ایالات متحده آمریکا و امنیت ملی ج.ا.ا
در این فصل به بررسی عناصر سیاست ملی انرژی ایالات متحده در ظرف سه دهه گذشته و به ویژه در آستانه قرن بیستم و بازتاب ژئواستراتژی‌های ایالات متحده بر امنیت ملی جمهوری اسلامی، خواهیم پرداخت. در همین راستا به مسائل چون، ایالات متحده: نظم نوین جهانی و بحران خلیج فارس، نیازهای ایالات متحده به انرژی، رابطه بین سیاست‌های نظامی آمریکا و انرژی، نقش انرژی در بر کناری صدام حسین از قدرت در سال ۲۰۰۳، نیز خواهیم پرداخت.
فصل ششم: فرصت‌ها و تهدیدات ناشی موقعیت ژئواکونومیک انرژی ایران بر امنیت ملی ج.ا.ا
در این فصل به بررسی فرصت‌ها و تهدیدات منبعث از موقعیت ژئواکونومیک ایران خواهیم پرداخت، همان طور که در فصل اول اشاره شد، منظور از موقعیت ژئواکونومیک انرژی ایران، در واقع قرار گرفته ایران در دو کانون عمده انرژی جهان، یعنی ژئوانرژی خلیج فارس و ژئوانرژی دریای خزر می‌باشد. بنابراین در بررسی فرصت‌ها و تهدیدات‌های ناشی از موقعیت ژئواکونومیک ایران لاجرم این تهدیدات و فرصت‌ها را در ارتباط با این دو حوزه انرژی مورد ارزیابی قرار می‌دهیم. در بخش بعدی به بررسی رابطه بین موقعیت ژئواکونومیک انرژی ایران و امنیت انرژی‌ خواهیم پرداخت و در این راستا به انرژی به عنوان حلقه ارتباط بین کشورها مصرف‌کننده یا نیازمند به انرژی و امنیت آن، با جمهوری اسلامی ایران می‌پردازیم.
جمع بندی و نتیجه‌گیری
در نتیجه‌گیری به ارائه یک جمع بندی از تمامی مسائل مطرح شده از فصول قبل خواهیم پرداخت.
فصل‌ دوم
چارچوب نظری
فصل دوم-چارچوب نظری
۱- بررسی و شناخت مباحث نظری ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و امنیت ملی
هرچند اندیشه‏‌ ژئوپولیتیکی با نگرش علمی نخست از سوی فردریک راتزل.(۱۸۴۴-۱۹۰۴) اندیشمند آلمانی و پدر جغرافیای سیاسی نو مطرح شد، ولی اصطلاح ژئوپولیتیک، نخستین بار توسط جغرافیدان سوئدی، رودلف کیلن(۱۸۶۴-۱۹۲) به کار رفت، اما کشمکش قدرت‌ها و کشورهای بزرگ با یکدیگر بر سر تصرف سرزمین‏ها، منابع و… در طول تاریخ ادامه داشته و بسیاری از این کشمکش‌ها در قالب نگرش ژئوپولیتیکی قابل بررسی است.( عسگری، ۱۸:۱۳۸۳).
رودلف کلین^[۳۷](۱۹۲۲- ۱۸۶۷). نیز افکار راتزل را توسعه بخشید و برای اولین بار اصطلاح ژئوپلیتیک را به کار برد و این سر آغازی برای گسترش سریع نظریات ژئوپلیتیک در ابتدای قرن بیستم شد. در همین مقطع بود که آلفرد تایر ماهان(۱۹۱۴- ۱۸۴۰). هیلفورد مکیندر(۱۹۴۷- ۱۸۶۱)، اسپایکمن (۱۹۴۳- ۱۸۹۳)، هاوس هوفر(۱۹۴۶- ۱۸۶۹) و دیگر صاحب نظران ژئوپلیتیک در این زمینه نظریاتی ابرازکردند. در اینجا سه نظریه از مشاهیر حوزه ژئوپلیتیک، آلفرد ماهان^[۳۸]، مکیندر^[۳۹]، اسپایکمن^[۴۰]، را به دلیل اینکه در هر سه نظریه، ایران به عنوان یکی از مناطق حساس در این نظریه ذکر شده و با موقعیت ژئوپلیتیکی ایران ارتباط دارند را بیان خواهیم کرد. آلفرد تار ماهان و نظریه قدرت دریای: وی به طور کلی بر این عقیده است که شرایط اصلی بر اتحاد یک قدرت جهانی، کنترل بر دریاها است. به عبارت دیگر، نظارت بر دریاها، اولین اقدام در راه کسب قدرت برتری جهانی است. به نظر وی در نزاع بین قدرت‌ها، نیروهای دریایی که در موقعیت دریایی قرار دارند از امکانات بیشتری برای در دست گرفتن ابتکار عمل برخوردار هستند، او بهترین کشور را در این مورد فرانسه می‌دانست. ماهان در اواخر قرن نوزدهم، به جغرافیای سیاسی آسیا توجه خاصی داشت. به نظر او مرکز روسیه قابل تصرف نیست؛ او مفهوم هارتلند را پیشگوی کرده‌بود، و اعتقاد داشت که باید مسیر گسترش طلبی روسیه سد گردد. این استراتژی شباهت بسیار زیاری به استراتژی کانتین منت^[۴۱] دارد. که از اواخر دهه ۱۹۴۰ توسط ایالات متحده به کارگرفته شد.
هلفورد مکیندر و نظریه هارتلند: مکیندر قاره‌های اروپا، آسیا، آفریقا، را به عنوان جزیره جهانی شناخت و آن را به همین نام معرفی کرد. کلید جزیره جهانی، ناحیه محوری یا هارتلند است. وی هارتلند را ناحیه وسیعی می‌دانست که از اقیانوس منجمد شمالی^[۴۲] تا نزدیکی کناره‌های آبی این منطقه ادامه داشت. مکیندر بعدها هارتلند را تا حدی به سمت غرب تغییر داد به گونه‌ای که تمام سرزمین روسیه را به جز قلمرو وخاور دور آن در بر می‌گرفت به عقیده میکندر، اطراف هارتلند را دو ناحیه فرا گرفته اند:
هلال داخلی^[۴۳] یا حاشیه‌ای که شامل سرزمین‌هایی است که پشت به خشکی ارواسیا و درکنار آب قرار دارند و قابل دسترسی قدرت دریایی هستند(موقعیت ساحلی ). جالب اینجاست که بخش عمده این حاشیه، قلمرو شبه جزیره است و نقش ژئواستراتژیک دارد.
هلال خارجی^[۴۴] یا جزیره‌ای (سابق).
اسپایکمن و نظریه ریملند: تفسیر اسپایکمن از اهمیت ارتباط هارتلند با حلقه اطراف آن، اندکی با اظهارات مکیندر متفاوت است، مکیندر این محدوده را هلالی داخلی و خارجی می‌خواند اما در بیان اسپایکمن، این محدوده سرزمین حاشیه‌ای یا ریملند خوانده می‌شود که در محاصره آب‌ها است. اسپایکمن بیشتر به دریا توجه داشت. دلیل توجه اسپایکمن به ریملند، در مقایسه با هارتلند، از این جهت است که به اعتقاد او، این منطقه امکان ترکیب قدرت دریایی بری و بحری را بهتر فراهم می‌سازد؛ با شکست آلمان در جنگ جهانی دوم و ظهور اتحاد جماهیر شوروی سابق به عنوان یگانه حاکم منطقه هارتلند، ایالات متحده به منظور دست‌یابی به ریملند و جلوگیری از نفوذ شوروی به این قلمرو جغرافیای، نظریه اسپایکمن را مورد توجه قرار داد. ژئوپلیتیک بدون جغرافیای سیاسی معنا پیدا نمی‌کند. اگر جغرافیای سیاسی را بر داریم ژئوپلیتیک باقی نمی‌ماند(مجتهد زاده، جزوه درسی،۱۳۸۵).
۲- جایگاه ایران از منظر ژئواکونومیک و ژئوپلیتیک
اهمیت جایگاه ایران در نظریات ژئوپلیتیک عمدتاً ناشی از این واقعیت است که این کشور، از طریق خلیج فارس و دریای عمان، به دریای آزاد راه دارد و دارای موقعیت گذرگاهی است و علاوه بر اینکه بخش‌های شمالی ایران جزو سرزمین قلب محسوب می‌شود، و فلات ایران نیز تماماً نقش حاشیه‌ای سرزمین قلب را داشته است. ماهان دربارۀ اهمیت خلیج فارس می‌گوید:«کنترل خلیج فارس به وسیلۀ یک دولت خارجی با نیروی دریایی قابل توجه وکشتی‌های جنگی که دارای بندر نظامی نیرومند باشد باعث تسلط برتمام راه‌هایی که به خاوردو، هندوستان و استرالیا منتهی می‌شود خواهد بود». از دیدگاه اسپایکمن، سواحل ایران در خلیج فارس و تنگه هرمز در موقعیت ریملند واقع شده است. لذا امکان برخورد دو قدرت بری و بحری را فراهم می‌کند بر همین اساس ایران، در اوایل قرن بیستم نقش حائل بین روسیه و انگلستان را بازی می‌کرد و پس از جنگ جهانی دوم و شکل‌گیری نظام دوقطبی بر اهمیت این جایگاه افزوده شد) تقوی اصل، ۱۳۷۹: ۳۶). در این زمینه سوئل. بی کوهن نظریه پرداز ژئوپلتیک، درنظریه ساختار ژئوپلیتیک جهانی، ایران را یکی از شش قدرت منطقه‌ای خاورمیانه به حساب می‌‌‌آورد. خاورمیانه در مجموع یکی از سه منطقه ژئوپلیتیک ویژه است، که او آنها را « کمربند خرد شده » می‌نامد. او خاورمیانه را به این دلیل خرد شده می‌نامد که از یک طرف مهمترین عناصر منطقه‌ای آن مثل عراق، ایران، ترکیه، مصر، اسرائل و سوریه با هم رقابت دارند و وحدتی بین آنها وجود ندارد. از طرف دیگر قدرت‌های نظیر آمریکا، اروپا، چین، هند و روسیه دائماً در مسائل این منطقه دخالت می‌کنند. بنابر‌این ایران از نظر کوهن کشوری خرد شده است، که امکان اتحاد با سایر کشورهای منطقه‌ را کمتر دارد.(حافظ نیا، ۱۳۸۲: ۱۱). بنابر‌این به طور خلاصه می‌توان گفت بعد از فروپاشی بلوک سوسیالیستی، در مناسبات ژئوپولیتیک قدرت‌های جهانی، چیرگی برمناسبات ژئواکونومیک واحدهای سیاسی منطقه با قدرت‌های فرامنطقه‌ای در دستور کار جهانی آنان قرار دارد. در این میان، قدرت هژمون همه تلاش خود را برای مدیریت امور منطقه خلیج فارس به کار خواهد بست و با توجه به شاخصه‌های ژئوپولیتیک و ژئواکونومیک خلیج فارس، واحدهای منطقه‌ای که موضع تقابلی با هژمون دارند؛ زیر فشار قرار خواهند گرفت.
۳- شناخت مفاهیم در حوزه ژئوپلیتیک
از انطباق قدرت موضوعی سیاست با جغرافیا، ژئوپلیتیک شکل می‌گیرد. هنگامی که از ژئوپلیتیک یک کشور سخن به میان می‌آید، منظور انطباق قدرت سیاسی با قدرت جغرافیایی آن کشور است.
در واقع، ژئوپلیتیک در قالب یک مفهوم ترکیبی از سه عنصر جغرافیا، قدرت و سیاست می‌باشد(حافظ نیا ،۱۳۸۵: ۳۷). پیروز مجتهد زاده درباره ژئوپلیتیک چنین اظهار نظر می‌کند: ژئوپلیتیک مطالعه اثر گذاری متقابل قدرت‌ها و ترتیب توالی قدرت در جهان سیاسی از هم گسیخته و تقسیم شده میان کشورها، قدرت‌ها، و منطقه‌ها را بررسی می‌کند(مجتهد زاده، ۱۳۸۱: ۱۲۹). از انطباق قدرت موضوعی اقتصاد با جغرافیا، ژئواکونومی پدید می‌آید.
از انطباق قدرت موضوعی نظامی با جغرافیا، ژئومیلیتاری^[۴۵] به دست می‌آید. از انطباق قدرت موضوعی فرهنگی یا اجتماعی نیز با جغرافیا، ژئوکالچر^[۴۶]یا ژئوسوشال^[۴۷] به وجود می‌آید.
اما اگر انطباق قدرت‌های موضوعی سیاست، اقتصاد، فرهنگ، نظامی و اجتماعی، با بعد دریایی قدرت محیطی صورت پذیرد نتیجه به ترتیب می‌شود: هیدروپلیتیک^[۴۸]، هیدرواکونومی^[۴۹]، هیدروکالچر^[۵۰] ، هیدرومیلیتاری^[۵۱] و هیدروسوشال^[۵۲]. بنابراین همواره موقعیت کشورها از حیث محیطی، با یکی از این حوزه‌های قدرت موضوعی- محیطی معرفی می‌شود(www://reza0061.persianblog ). از این رو می‌توان گفت که جمهوری اسلامی ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی آن ظرفیت داشتن بیشتر مفاهیم مذکور را خواهد داشت.
۴- ژئواکونومیک و امنیت
هر یک از قدرت‌ها، بنا بر ساختار ژئوپلیتیک و ژئواستراتژی خود مناطقی را تحت عنوان« حوزه نفوذ» مشخص می‌کنند. در شرایطی که ایالات متحده برتری خود را از زمان جنگ سرد به اروپا اثبات نمود، اروپا به عنوان قدرت دسته دوم همواره متأثر از استراتژی آمریکا بوده است ایالات متحده به جهت آنکه قدرتی بحری است و در شرایط هژمونی تمام آبراهه‌های استراتژیک جهانی را با استراتژی جهانی بحری خود پیوسته می‌داند، توجه خاصی به مناطق سوق‌الجیشی دارد که از نظر اقتصادی داری شرایط منحصر به فردی هستند. تحولات ایجاد شده بعد از جنگ سرد، توجه سیاستگزاران را به مفهوم ژئواکونومیک و میزان کاربری اقتصاد در حفظ امنیت کشور‌ها معطوف کرد و با توجه به اینکه ژئواکونومیک، رابطه بین قدرت و فضا را مورد بررسی قرار می‌دهد، از طریق بسط این نگرش می‌توان بهترین قلمروهای مورد نیاز برای توسعه هر قدرتی را مشخص ساخت.(حیدریان،۱۳۸۴: ۵۸-۵۹)«کولین اس.گری» نویسنده کتاب ژئوپلیتیک عصر هسته‌ای، امنیت را با ژئوپلیتیک برابر می‌بیند و با اشاره به اهمیت تنگه هرمز در رابطه با تأمین نفت می‌گوید: جغرافیا، انرژی است، انرژی، اقتصاد و اقتصاد امنیت است و امنیت ژئوپلیتیک»(حافظ نیا، ۱۳۸۵: ۲۵-۲۶).
از معروف‌ترین نظریه‌ پردازان ژئواکونومیک می‌توان از ادواردلاتواک و ژان ژاک شرایبر نام برد. مثلاً شرایبر در کتاب« تکاپوی جهان من» به این مسئله اشاره می‌کند که در نهایت آمریکا بایستی به اهمیت عربستان سعودی پی‌ببرد. در این زمینه هر دو کارشناسان پنتاگون به این نتیجه می‌رسند که هر که این قلعه را دردست داشته باشد برتری بزرگی خواهد داشت(ملک حسینی،۱۳۸۴: ۳۴). بنابراین می‌توان گفت به تدریج رویکردهای سنتی به ژئوپلیتیک که از ۱۸۹۹ آغاز شده بود، مورد سؤال‏ قرار گرفت و برخی متفکران با ساخت‏شکنی هژمونیک، مبانی نظری و حوزه‏ معنایی این مفهوم را به پرسش و نقد کشیدند. هرچند که شروع جنگ سرد و نگارش مطالبی از کیسینجر« ژئوپلیتیک» اهمیتی دوباره یافت اما با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی مباحثی جدید مانند برخورد تمدن‌ها هانتینگتون، پایان تاریخ فوکویاما و ژئواکونومیک لوت واک به مثابه گزاره‏هایی در گفتمان ژئوپلیتیک مطرح شدند. مجموع شرایط مذکور، بستر مناسبی را برای ظهور دیدگاهی« منتقدانه » نسبت به ژئوپلیتیک فراهم ساخت. در چارچوب رهیافت مذکور، افرادی نظیر ویتفوگل‏( ژئوپلیتیک به مثابه ایدئولوژی بورژوازی)، باومن‏( ژئوپلیتیک به مثابه یک شبه علم)،لاکوست‏(ژئوپلیتیک در قالب یک شکل از‌ منطق جغرافیایی)، اشلی‏( ژئوپلیتیک به مثابه‏ فضامندسازی سیاست‌های جهانی)، دلبی‏(ژئوپلیتیک به مثابه حیطه فضایی)، به نظریه‏پردازی پرداخته‏اند.
بنابر‌این« در جهان معاصر، مسائل ژئواکونومیک دارای چند ویژگی بارز است: نخست آنکه اهمیت آنها نسبت به مسائل ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک، به تدریج رو به گسترش است. از سوی دیگر مشاجره دولت‌ها با انگیزه‌های ژئواکونومیک برای ملت‌ها عینی و قابل لمس‌تر از دیگر انگیزه‌هاست، به همین جهت دولت‌ها در این گونه مشاجره‌ها، می‌توانند به سرعت حمایت داخلی شهروندان را درقبال دولت‌های دیگر، به دست آورند. برای مثال مثال« هیدروپولیتیک» یا « جنگ آب » در واقع یکی از زیر مجموعه‌های حساس سیاست‌های مبتنی بر اقتصاد جغرافیا است(کریم پور،۱۳۸۰: ۲۰).
از سوی دیگر در رابطه با امنیت ملی باید توجه داشت که منشأ تهدیدات یک کشور از درون نمی‌باشد و از بیرون متوجه امنیت ملی یک کشور می‌شود. این تهدیدات انواع گوناگونی دارد از جمله: تهدیدات ‌اقتصادی، تهدیدات سیاسی، تهدیدات اجتماعی، تهدیدات نظامی هر یک از این جنبه‌ها می‌تواند امنیت ملی یک کشور را به خطر بیاندازد. اما یکی از مهم‌ترین تهدیداتی که کشورها با آن روبرو هستند، تهدیدات نظامی است. اصولاً این تهدیدات از قدیمی ترین مواردی است که کشورها درمورد آن نگران هستند که امروزه برای امنیت جمهوری اسلامی ایران نیز بنا به موقعیتی که دارد خطرآفرین است. تا آنجا که باری بوزان بر این اعتقاد است که تهدیدات نظامی می‌تواند همه اجزای دولت را تهدید کند و پایه‌های مادی دولت تحت فشار قرار می‌گیرد. همین تهدیدات نظامی ممکن است موجب اختلال یا نابودی نهادها شده. البته بوزان در این ارتباط می‌گوید سطح تهدید نظامی می‌تواند مراتب متفاوتی از آزار قایق‌های ماهی‌گیری، تصرف کامل، تهاجم کامل تا حمله به موجودیت مردم ازطریق بمباران و محاصره شود. بنابراین در بررسی تهدیدات نظامی باید سطوح آن را نیز مورد بررسی قرار داد. برای مقابله با این تهدیدات نیز دو نظریه مطرح است. ۱- نظریه نظامی‌گری و اعمال قدرت ۲- نظریه امنیت منطقه‌ای.
در رابطه با نظریه اول مقامات کشور باید بدنبال افزایش توان دفاعی و یا افزایش توان بازدارندگی باشند یعنی از منظر رئالیستی این مسئله را ببینند. چرا که اعمال استراتژی نظامی‌گری چه از طرف ایران و چه از طرف هر قدرت فرا‌منطقه‌ای نه تنها به نفع امنیت ملی نیست، بلکه کاملاً به ضرر امنیت ملی می‌باشد. نکته حائز اهمیت این است که جمهوری اسلامی می‌تواند از طریق همکاری‌ها وپیمانه‌‌های منطقه‌ای و مهمتر از همه با مشارکت در تامین امنیت انرژی منطقه امنیت ملی خود را تضمین کند.
۵- ژئوپلیتیک نوین در جهان پست ‏مدرن
جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، یا ژئوپولیتیک، دو مبحث مکمل هم هستند در چارچوب یک علم که به بررسی« نقش‏آفرینی قدرت سیاسی در فضای جغرافیایی» می‏پردازد. در جغرافیای سیاسی، تأثیر تصمیم سیاسی انسان بر محیط جغرافیایی در رابطه با شکل‏گیری ژئوپولیتیک، تا فروپاشی نظام دو قطبی در آغاز دهه ۱۹۹۰ مبحثی توصیفی و ابزاری بود برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی صاحبان قدرت، و کارشناسان در این زمینه یعنی ژئوپلیتیسین‏ها در مقام راهنمایی رهبران سیاسی در بازی‌های منطقه‏ای و جهانی نقش‏آفرینی داشتند. ولی پس از فروپاشی نظام دوقطبی که تک ابرقدرت باقی مانده در اندیشه شکل دادن به یک نظام تک‏قطبی شد، ژئوپولیتیک گام به دورانی نهاد که صاحبان قدرت در آن آشکارا « اصالت علم» را که ویژگی اصلی«دوران مدرن» شمرده‌ می‏شود، انکار‌ می‏کنند و مدعی هستندکه می‌خواهند کارهای جهان را با نشاندن« اصالت اخلاق»(دموکراسی و حقوق بشر) به جای« اصالت علم » از نو سامان دهند و « نظام نوجهانی» مورد نظر خود را واقعیت بخشند. تلاش ایالات متحده برای واقعیت بخشیدن به « نظام تازه جهانی» در ژئوپولیتیک پس از فروپاشی نظام دوقطبی، تلاشی است برای راندن جهان به سوی شرایطی که امور سیاسی و چشم‏اندازهای ژئوپولیتیک آن یکپارچه و یکدست خواهد بود.(مجتهدزاده، ۱۳۸۵: ۵-۶).
۶- انرژی و امنیت ملی
در جمهوری اسلامی ایران به دلایل مختلف تا کنون یک استراتژی جامع بلند مدت به نام« استراتژی امنیت ملی » و یا یک استراتژی ملی که به صورت جامع و مدون در راستای منافع و اهداف ملی تهیه و تدوین شده باشد، مورد استفاده قرار نگرفته است. در دهه اول انقلاب حاکم بودن شرایط انقلابی و ویژگی‌های خاص حاکم بر آن و همچنین جنگ تحمیلی دلایل عدم توجه به تهیه و تدوین چنین استراتژی شده بود، اما در دو دهه دیگر که می‌بایست این استراتژی تهیه شود، نه تنها این مهم انجام نشده است بلکه سیاست داخلی و خارجی کشور از عوامل داخلی و شرایط خاص محیط بین‌المللی به صورت مقطعی برنامه ریزی و پی‌گیری می‌شده است. و حتی در شرایطی سیاست خارجی کشور به صورت عکس العمل‌های مقطعی به تهدیدات و محرک‌های خارجی بوده است، در نتیجه در زمینه بررسی رویکردهای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، صاحب نظران مختلفی با در نظر گرفتن شرایط حاکم‌، نظریات متعددی را ارائه نموده‌اند.
در زیر به طوری اجمالی به این رویکردها اشاره خواهیم کرد و توضیح اصلی را به فصلی مجزا تحت عنوان « انژری و امنیت ملی » موکول خواهیم کرد.
رویکرد اول: رویکرد اول بر تداوم روندهای گذشته تاکید می‌کند. بر اساس این نگرش قدرت و امنیت جمهوری اسلامی تا حد زیادی وابسته به مواضع انقلابی و ایدئولوژیک آن در سطح منطقه‌ای و بین‌الملل است.

* تبعید یا انتقال غیرقانونی یا حبس غیرقانونی ؛
* گروگان گیری ؛
ب.* دیگر نقضهای فاحش قوانین و عرفهای مسلم حقوق بین الملل و حاکم بر منازعات مسلحانه بین المللی یعنی هر یک از اعمال مشروحه ذیل:
* هدایت عمدی حملات بر ضـــد مردم غیر نظامی در کلیت آن یا برضد افراد غیرنظامی که مشارکت مستقیم در مخاصمات ندارند ؛
* هدایت عمدی حملات بر ضد اهداف غیر نظامی ؛
* هدایت عمدی حملات بر ضد کارکنان تاسیسات، مواد، واحــدها یا وســایل نقلیه ای که در کمک رسانی بشردوستانه یا ماموریتهای حفظ صلــح به موجب منشور ملل متحد به کار گرفته می‌شوند، مادام کـه آنها از حمایتی برخوردارندکه به غیر نظامیان یا اهـداف غیرنظامی بــه موجب حقوق بین المللی منازعات مسلحانه داده شده است ؛
* انجام عمدی حمله ای با علم به این که چنین حمله ای باعث تلفات جــــانی یــا آسیب به غیرنظامیان یاخسارت به اهداف غیر نظامـی یا آسیب گسترده، دراز مدت و شدید به محیط زیست خواهد شـــد و آشکارا نسبت به مجموعه فایده نظامی ملموس و مستقیم مورد انتظار از آن بیش از اندازه است ؛
* حمله یا بمباران شهرها، روستاهــا، مناطق مسکونی یا ساختمانهایی که بی دفاع بوده و اهداف نظامی نیستند با هر وسیله ای که باشد؛
* کشتـن یا زخمی کردن رزمنـده ای که سـلاح خــود را بر زمین گذاشته یا وسیله ای یا برای دفاع ندارد و از روی اختیار تسلیم شده است ؛

* سوء استفاده از پرچم متارکه جنگ یا پرچم، نشانها و لباسهای متحدالشــکل دشمن یا سازمان ملل یا علائم مشخصه کنوانسیونهای ژنو به طوری که منجربه مرگ یا آسیب شدید به اشخاص شود ؛
* اقدام دولت اشغالگر، به طــور مستقیم یا غیرمستقیم، برای انتقال بخشهایی از جمعیت غیر نظامی اش به سرزمینی که اشغال می کند، یا تبعید یا انتقال تمام یا بخشهایی از جمعیت سرزمین اشغالی در داخل یا به خارج این سرزمین ؛
* هدایت عمدی حملات بر ضد ساختمانهایی که برای مقاصد مذهبی،
آمـوزشی، هنـری، علمی یا خیریـه اختصاص یافتـه و حمله بـه آثـار
تاریخی، بیمارستانها و مـکانهای تجمع بیماران و زخمیها مشروط بر آن که آن مکانها اهداف نظامی نباشند؛
* در معرض نقص بدنی یا هر نوع آزمایش پزشکی یا علمی قرار دادن اشخاصی که تحت سلطه طرف دیگر هستند که نه درمـان پزشکی، دندانپزشکی یا بیمارستانی شخص مورد نظر آن را توجیه می کند و نه در جهت منفعت وی صورت می گیرد و موجب مرگ یا خــطر جدی برای آن شـخص یا اشخاص می شود؛
* خائنانه کشتن یا زخمی کردن افرادی که به دولت یا ارتش دشمن تعلق دارند؛
* اعلان این مطلب که به احدی رحم نخواهد شد [ احدی در قید حیات نخواهد ماند] ؛
* تخریب یا ضبط اموال دشمن مگر آنکه ضرورتهای جنگ چنین تخریب یا ضبط اموال را ایجاب نماید ؛
* اعلان ایــن مطلب که حقــوق و دعاوی اتباع طرف دشمن در هر دادگاهی منسوخ، معلّق یا غیر قابل قبول است؛
* اجبار اتباع طرف دشمن به شرکت در عملیات جنگی برضد کشور خود، هرچند آنها پیش از شروع جنگ در خدمت دولت متخاصم بوده اند.
* غارت شهر یا محلی، گرچه غلبه بر آن با زور صورت گرفته باشد؛
* به کار بردن سم یا سلاحهای سمی؛
* استفاده از گازهای خفه کننده، سمی یا سایر گازها و تمام سیالات، مواد یا ابزارهای مشابه ؛
* استفاده از گلوله هایی که به آسانی در بدن انسان منبسط یا پخش می شـود، مانند گلوله هایی که دارای پوسته سختی هستند که تمام هسته را نمی پوشاند یا آن که شکافهایی روی پوسته ایجاد شده است ؛
* به کار بردن سلاحـها، پرتابه ها و مواد و روش های جنگی کــه دارای خــاصیت آسیب رســانـی بیش از حـد یـا مـوجب رنـج غیـــرلازم می شوند یا آنکــــه ذاتاً بدون تمیز وتفکیــک [ اهداف ] و مغایر حقوق بین الملل منازعــات مسلحانه هستند؛ مشروط بر آنکه این سلاحها موضوع منع جامع بوده و از طریق اصلاحیه ای مطابــق مقررات مربوط در مـواد ۱۲۱ و ۱۲۳ در ضمیمه الحاقی بــه این اساسنامه درج شود؛
* تجاوز به کرامت شخص، به ویژه رفتار موهن و تحقیر آمیز؛
* ارتکاب تجـاوز [ جنسی ]، برده گیری جنسـی، اجبار به فحشای جنسی، حاملگی اجباری آنچنانکه در بند ۲ (و) ماده ۷ تعریف شده است، عقیم کردن اجباری، یا هر شکل دیگر از اشــکال خشونت جنسی که موجب نقض فاحش کنوانسیونهای ژنو می شود؛
* بهره برداری از حضور اشخاص غیر نظامی یا دیگر اشخاص برخوردار از حمایت به منظور مـصون نگاه داشتن نقاط، مناطـق یا نیروهای نظامی معین از عمــلیات نظامی؛
* هدایت عمدی حـــملات بر ضد ساختمانها، مواد، واحدها و وسایل نقلیه پزشکی و افرادی که نشانهای مشخّصه کنوانسیونهای ژنو را مطابق حقوق بین الملل به کار می برند؛
* تحمیل گرسنگی به غیر نظامیان به عنوان روش جنگی، با محروم کردن آنان از مـــوادی کـه برای بقایشان ضروری اسـت، از جمله جلوگیری خودسرانه از رسیدن کمکهای امدادی پیش بینی شده در کنوانسیونهای ژنو ؛
* بسیج اجباری یا داوطلبانه کودکان زیر ۱۵ سال در نیروهای مسلح ملی یا به کار گرفتن آنان برای مشارکت فعال در کارهای جنگی ؛
ج.* در حالت وقوع نزاع مسلحانه غیربین المللی، نقض فاحش ماده ۳ مشترک در چهار کنوانسیون ۱۲ اوت ۱۹۴۹ ژنو یعنی هریک از اعمال ارتکابی زیر بـر ضد اشخاصی کـــه هیچگونه شرکت فعالی در کارهای جنگی ندارند، از جمله افراد نیروهای مسلح که سلاحهایشان را زمین گذاشته اند و کسانی که بــه سبب بیماری، جراحت، حبس یا هر علت دیگری از شرکت در جنگ ناتوان هستند:
* خشونت بر ضد جسم و جان به ویژه قتل از هر نوع، قطع عضو، رفتار بیرحمانه و شکنجه ؛
* تجاوز به کرامت شخص به ویژه رفتار موهن و تحقیرکننده ؛
* گروگانگیری ؛
* صادر کردن احکام و اجرای مجازاتهای اعدام بدون وجود حکم قبلی صادر شده از دادگاهی کــه به طور قانونی تشکیل شده باشد و تمام تضمـینهای قضائی را کـه ضرورت آن به طور عام شناخته و پذیرفته شده است، تامین نماید؛
* بند ۲ (ج ) بر منازعات مسلحانه غیر بین المللی منطبق است و بنابراین شامل حالتهای آشوبها و تنشهای داخلی همچون شورشها و اعمال خشونت آمیز منفرد یا پراکنده یا اعمال مشابه دیگر نمی‌شود.
* دیگر نقضهای فاحش قوانین و عرفهای قابل اجرا در منازعات مسلحانه غیر بین المللی در چارچوب تعیین شده در حقوق بین الملل، یعنی هریک از اعمال زیر:
* هدایت عمدی حملات بر ضد مردم غیرنظامی در کلیت آن یا بر ضد افراد غیر نظامی که در اعمال جنگی شرکت مستقیم ندارند؛
* هدایت عمدی حملات بر ضد ساختمانها، مواد، واحدها و وسایل نقلیــه پزشـــکی، و افــرادی که از نشانــهای مشخصه مـذکــور در کنوانسیونهای ژنـو مطابق حقـــوق بین الملل استفاده می کنند؛
* هدایت عمدی حملات بر ضد کارکنان، تأسیسات، مواد، واحدها و خودروهایی که در کمک رسانی بشر دوستانه یا ماموریت حفظ صلح به موجب منشور ملل متحد به کار گرفته می شوند، مادام که آنها شایسته برخورداری از حمایتی هستند که به موجب حقوق بین الملل منازعات مسلحانه به غیرنظامیان یا اهداف غیرنظامی داده شده است ؛
* هدایت عمدی حملات بر ضد ساختمانهایی کـه برای مقاصد مذهبی، آموزشی، هنری، علمی یا خیریه اختصاص یافته و [ نیز بر ضد ] آثار تاریخی، بیمارستانها و مکانهای تجمع بیماران و زخمی‌ها مشروط بر آنکه آن مکانها اهداف نظامی نباشند؛
* غارت شهر یا محلی، گرچه غلبه بر آن با زور صورت گرفته باشد؛
* ارتکاب تجاوز [ جنسی ]، برده گیری جنسی، اجبار بـه فحشای جنسی، حاملگی اجباری آنچنانکه در بند ۲ ( و) ماده ۷ تعریف شده است، عقیم کردن اجباری یا هر شکل دیگر ازاشکال خشونت جنسی نیز که موجب نقص فاحش کنوانسیونهای ژنو می شود ؛
* بسیج اجباری یا داوطلبانه کودکان زیر ۱۵ سال در نیروهای مسلح یــا گروه های مسلح یا به کارگرفتن آنـان برای مشارکت فعــال در کارهای جنگی ؛
* صدور دستور جابه جایی اهالی غیرنظامی به دلایل مربوط به نزاع، مگر آن که امنیت غیر‌نظامیان مورد نظر یا دلایل الزام آور نظامی چنین اقتضا کند ؛
* خائنانه کشتن یا زخمی کردن رزمنده دشمن ؛
* اعلان این مطلب که به احدی رحم نخواهد شد [ احدی در قید حیات نخواهد ماند]
* در معرض نقص بدنی یا هر نوع آزمایش پزشکی یا علمی قراردادن اشخاصی که تحت سلطه طرف دیگر هستند به طوری که نه درمان پزشکی، دندانپزشکی یا بیمارستانی شخص مورد نظر آن را توجیه می کند و نه در جهت منفعت وی صورت می گیرد و موجب مرگ یا خطر جدی برای آن شخص یا اشخاص می شود ؛
* تخریب یا ضبط اموال دشمن مگر آن که ضرورتهای جنگ چنین تخریب یا ضبط اموال را ایجاب نماید؛
و.* بند ۲ (ه ) بر منازعات مسلحانه غیر بین المللی قابل اجراست و بنابراین شامل حالتهای آشوبها و تنشهای داخلی همچون شورشها و اعمال خشونت آمیز منفرد یا پراکنده یا اعمال مشابه دیگر نمی شود. [مقررات]
این بند در مورد منازعات مسلحانه ای قابل اجرا است که در قلمرو دولتی اتفاق می افتد که منازعه مسلحانه طولانی مدتی میان نیروهای حکومت و گروه های مسلح سازمان یافته یا میان چنین گروههایی وجود دارد.
* هیچیک از مطالب بندهای ۲ (ج) و (د) تاثیری بر مسئولیت حکومت برای حفظ یا برقراری مجدد قانون و نظم در کشور یا دفاع از وحدت و تمامیت قلمرو دولت با تمام وسایل قانونی نخواهد گذاشت”.
هر چند این جرم نیز برای اینکه بتواند درصلاحیت دیوان قرار گیرد ممکن است در یک مخاصمه بین‌المللی یا غیر آن واقع شود ولی وقوع حالت جنگی برای آن ضروری است. این جرم فقط علیه یک سری اشخاص حمایت شده از قبیل مجروحان، اسیران و غیرنظامیان قابل تصوراست^[۶۱].
اما نگرانی در مورد جنایات جنگی موجود در اساسنامه موارد مندرج در کنوانسیونهای چهار گانه ژنو و پروتکل الحاقی دوم به این کنوانسیون هاست. جمهوری اسلامی ایران کنوانسیونهای چهار گانه ژنو را پذیرفته و هم اکنون عضو این کنوانسیون ها می باشد ولی در مورد پروتکل دوم الحاقی هنوز این کنوانسیونها را نپذیرفته است. جنایت دسته اول و دوم موجود در ماده ۸ اساسنامه یعنی جنایات مربوط به منازعات مسلحانه بین المللی مشکلی در راستای الحاق جمهوری اسلامی ایران به دیوان کیفری بین المللی ایجاد نمی کند چرا که ایران عضو چهار کنوانسیون ژنو میباشد. در مورد جنایات دسته سوم یعنی ماده ۳ مشترک چهار کنوانسیون ژنو بدون این که به اساسنامه ملحق شویم موظفیم که از ارتکاب این جنایات در داخل کشور جلوگیری کنیم و افراد مرتکب را نیز مجازات کنیم ولی چون ارتکاب این اعمال طبق کنوانسیونهای چهار گانه ژنو ۱۹۴۹ جنایات جنگی تلقی نشده اند به هیچ وجه وظیفه ای در مورد استرداد مرتکبین به دولت متقاضی نداریم مگر این که با آن دولت قرار داد استرداد مجرمین منعقد کرده باشیم. اساسنامه دیوان اعمال مندرج در ماده ۳ مشترک چهار کنواسیون ژنو را جنایات جنگی می داند و بدین نحو جنایات جنگی را از درگیری مسلحانه بین‌المللی به درگیریهای مسلحانه غیر بین المللی نیز گسترش داده است اما مشکل زمانی پدیدار می‌شود که ماده ۳ مکرر تعریفی از درگیریهای مسلحانه غیر بین المللی ارائه نمی دهد و هر درگیری حتی کوچک نیز ممکن است از سوی هر کشوری به منزله درگیری غیر بین المللی تلقی شود و این مهمترین مشکل برای جمهوری اسلامی ایران در الحاق به دیوان کیفری بین المللی خواهد بود زیرا درگیری های ایران خصوصا در نواحی مرزی همیشه محتمل می باشد و تاریخ چند ساله مرزهای جمهوری اسلامی ایران نیز این نظر را تایید می کند.
اساسی ترین مشکل که ممکن است در مورد جنایات جنگی به وجود آید مربوط به جنایات جنگی مندرج در فهرست شماره چهارم خواهد بود زیرا جنایات موجود در این فهرست جنایات مندرج در پروتکل شماره دو الحاقی به چهار کنوانسیون ژنو می باشد که جمهوری اسلامی ایران عضو این پروتکل نیست
الحاق ایران به دیوان کیفری بین المللی به منزله پذیرش پروتکل شماره دو الحاقی و مهم تر از آن پذیرش این موضوع خواهد بود که نقض این پروتکل را به عنوان جنایت جنگی قبول دارد^[۶۲].

خیلی کم

 

کم

 

کم

 

کم

 

 

 

پست مستقیم

 

کم

 

خیلی کم

 

متوسط

 

بالا

 

بالا

 

بالا

 

 

 

تبلیغات آنی

 

کم

 

بالا

 

خیلی بالا

 

خیلی بالا

 

کم

 

خیلی زیاد

 

 

 

۲-۲-۵-۸- درآمد‎های حاصل از تبلیغات اینترنتی
طبق آمار مؤسسه تبلیغات تعاملی امریکا، درآمد حاصل از تبلیغات اینترنتی در شش ماه اول سال ۲۰۰۷ به رقم ۵۰۹۴ بیلیون دلار رسیده است. این رقم در مقایسه با شش ماه اول سال ۲۰۰۶ حدود ۴/۲۵% رشد داشته است. بر اساس مطالعات صورت گرفته، شرکت‎ها و وب‎سایت‎هایی که در سال ۲۰۰۷ بیشترین سهم را در درآمد تبلیغات اینترنتی داشته‎اند عبارتند از:
خرده فروشان آنی، ۵۴%
خدمات مالی، ۱۵%
صنعت رایانه، ۱۱%
ارتباطات، ۸%
تبلیغات صورت گرفته به وسیله تلویزیون و رادیو اینترنتی، ۶%
دیگر وب‎سایت‎ها، ۶%
تبلیغات اینترنتی در روش‎ها و اشکال گوناگونی صورت می‎گیرند که در ادامه بیان شده‎اند. اما نکته‎ای که در این بخش حایز اهمیت است این است که سهم هر کدام از روش‎ها و اشکال تبلیغات اینترنتی در درآمد تبلیغات اینترنتی به چه میزانی است؟ طبق گزارش موسسه تعاملی آمریکا سهم هر یک از بخش‎ها و روش‎های تبلیغات اینترنتی در سال ۲۰۰۷ به این شرح است:
حق الزحمه‎های تبلیغ دهندگان برای دریافت اطلاعات به شرکت‎های تبلیغاتی پرداخته اند، ۸%

هزینه‎ای که تبلیغ کنندگان بابت خرید لیست محصولات و خدمات پرداخته اند، ۱۷%
تبلیغات متحرک، ۷%
موتور‎های جستجو، ۴۱%
تبلیغات بر روی ایمیل، ۲%
تبلیغات حامی گری، ۳%
تبلیغات نمایشی مانند بنر، ۲۱%
تبلیغات ویدئویی، ۱%
یکی از موضوعاتی که اهمیت توجه و تامل بر روی پدیده نو ظهور تبلیغات اینترنتی را پر رنگتر می‎نماید، بحث رشد سریع تبلیغات اینترنتی در سراسر دنیا می‎باشد. همان‎طوری که در تصویر زیر مشاهده می‎نمایید، رسیدن مبلغ درآمد تبلیغات به واسطه انتشار از این رسانه به رقم ۱۰ بیلیون دلار در سال، آن هم فقط در ایالات متحده امریکا حکایت از تحولی شگرف در استراتژی‎ها و روش‎های بازاریابی صنایع امروزی دارد و نوید بخش این موضوع است که تبلیغات، کانال جدیدی برای معرفی محصولات و خدمات سازمان‎ها به مشتریان بالقوه پیدا نموده است. مسیر‎ها و کانال‎های نو پدید آمده به وسیله این رسانه جدید، تاثیرات عمیقی نیز بر روی دیگر متغیر‎ها و عوامل دخیل در امر بازاریابی و تبلیغات داشته است. … اما نکته قابل توجهی که در بحث درآمد‎های حاصل از تبلیغات، آن هم به واسطه اینترنت وجود دارد این است که بر طبق آما و پیش‎بینی موسسه زنیت اوپتی مدیا، درآمد‎های و هزینه‎های صرف‎شده برای تبلیغات اینترنتی در سال ۲۰۰۸ در کل دنیا به مبلغ ۳۷۹۱۰ بیلیون دلار خواهد رسید. از طرف دیگر درآمد‎ها و هزینه‎های تبلیغات به واسطه رادیو در سال ۲۰۰۸ مساوی رقم ۳۷۵۰۳ بیلیون خواهد بود. یعنی در سال ۲۰۰۸ تبلیغات اینترنتی اولین رقیب سنتی‎اش را پشت سر خواهد گذاشت. تصویر زیر را ببینید. (حنفی‎زاده، ۱۳۸۸)
جدول ۲-۲: درآمد‎ها و هزینه‎های تبلیغات اینترنتی (حنفی‎زاده، ۱۳۸۸)

 

 

سال
نوع تبلیغ

 

۲۰۰۵